1 Пятидесятница. Апостолы исполнены Духом Святым. Смятение от языков. 14 Слово Петра к народу; 41 принявшие слово его крестились. Общение верующих и взаимное служение.

[Зач. 3.] При наступлении дня Пятидесятницы все они были единодушно вместе.

И внезапно сделался шум с неба, как бы от несущегося сильного ветра, и наполнил весь дом, где они находились.

И явились им разделяющиеся языки, как бы огненные, и почили по одному на каждом из них.

И исполнились все Духа Святого, и начали говорить на иных языках, как Дух давал им провещевать.

В Иерусалиме же находились Иудеи, люди набожные, из всякого народа под небом.

Когда сделался этот шум, собрался народ, и пришел в смятение, ибо каждый слышал их говорящих его наречием.

И все изумлялись и дивились, говоря между собою: сии говорящие не все ли Галилеяне?

Как же мы слышим каждый собственное наречие, в котором родились.

Парфяне, и Мидяне, и Еламиты, и жители Месопотамии, Иудеи и Каппадокии, Понта и Асии,

Фригии и Памфилии, Египта и частей Ливии, прилежащих к Киринее, и пришедшие из Рима, Иудеи и прозелиты*, //*Обращенные из язычников.

критяне и аравитяне, слышим их нашими языками говорящих о великих делах Божиих?

И изумлялись все и, недоумевая, говорили друг другу: что это значит?

А иные, насмехаясь, говорили: они напились сладкого вина.

[Зач. 4.] Петр же, став с одиннадцатью, возвысил голос свой и возгласил им: мужи Иудейские, и все живущие в Иерусалиме! сие да будет вам известно, и внимайте словам моим:

они не пьяны, как вы думаете, ибо теперь третий час дня;

но это есть предреченное пророком Иоилем:

И будет в последние дни, говорит Бог, излию от Духа Моего на всякую плоть, и будут пророчествовать сыны ваши и дочери ваши; и юноши ваши будут видеть видения, и старцы ваши сновидениями вразумляемы будут.

И на рабов Моих и на рабынь Моих в те дни излию от Духа Моего, и будут пророчествовать.

И покажу чудеса на небе вверху и знамения на земле внизу, кровь и огонь и курение дыма.

Солнце превратится во тьму, и луна – в кровь, прежде нежели наступит день Господень, великий и славный.

И будет: всякий, кто призовет имя Господне, спасется.

[Зач. 5.] Мужи Израильские! выслушайте слова сии: Иисуса Назорея, Мужа, засвидетельствованного вам от Бога силами и чудесами и знамениями, которые Бог сотворил через Него среди вас, как и сами знаете,

Сего, по определенному совету и предведению Божию преданного, вы взяли и, пригвоздив руками беззаконных, убили;

но Бог воскресил Его, расторгнув узы смерти, потому что ей невозможно было удержать Его.

Ибо Давид говорит о Нем: видел я пред собою Господа всегда, ибо Он одесную меня, дабы я не поколебался.

Оттого возрадовалось сердце мое и возвеселился язык мой; даже и плоть моя упокоится в уповании,

ибо Ты не оставишь души моей в аде и не дашь святому Твоему увидеть тления.

Ты дал мне познать путь жизни, Ты исполнишь меня радостью пред лицом Твоим.

Мужи братия! да будет позволено с дерзновением сказать вам о праотце Давиде, что он и умер и погребен, и гроб его у нас до сего дня.

Будучи же пророком и зная, что Бог с клятвою обещал ему от плода чресл его воздвигнуть Христа во плоти и посадить на престоле его,

Он прежде сказал о воскресении Христа, что не оставлена душа Его в аде, и плоть Его не видела тления.

Сего Иисуса Бог воскресил, чему все мы свидетели.

Итак, Он, быв вознесен десницею Божиею и приняв от Отца обетование Святого Духа, излил то, что вы ныне видите и слышите.

Ибо Давид не восшел на небеса; но сам говорит: сказал Господь Господу моему: седи одесную Меня,

доколе положу врагов Твоих в подножие ног Твоих.

Итак, твердо знай, весь дом Израилев, что Бог соделал Господом и Христом Сего Иисуса, Которого вы распяли.

Услышав это, они умилились сердцем и сказали Петру и прочим апостолам: что нам делать, мужи братия?

[Зач. 6.] Петр же сказал им: покайтесь, и да крестится каждый из вас во имя Иисуса Христа для прощения грехов; и полу́чите дар Святого Духа.

Ибо вам принадлежит обетование и детям вашим и всем дальним, кого ни призовет Господь Бог наш.

И другими многими словами он свидетельствовал и увещевал, говоря: спасайтесь от рода сего развращенного.

Итак, охотно принявшие слово его крестились, и присоединилось в тот день душ около трех тысяч.

И они постоянно пребывали в учении апостолов, в общении и преломлении хлеба и в молитвах.

Был же страх на всякой душе; и много чудес и знамений совершилось через апостолов в Иерусалиме.

Все же верующие были вместе и имели всё общее.

И продавали имения и всякую собственность, и разделяли всем, смотря по нужде каждого.

И каждый день единодушно пребывали в храме и, преломляя по домам хлеб, принимали пищу в веселии и простоте сердца,

хваля Бога и находясь в любви у всего народа. Господь же ежедневно прилагал спасаемых к Церкви.

1 Упреки обрезанных Петру в Иерусалиме; их радость после рассказа Петра о событиях в Иоппии и Кесарии. 19 Основание Варнавой и Савлом Церкви в Антиохии Сирийской; ученики здесь впервые стали называться христианами. 27 Отсюда послана помощь чрез Варнаву и Савла Церкви в Иерусалиме.

Услышали апостолы и братия, бывшие в Иудее, что и язычники приняли слово Божие.

И когда Петр пришел в Иерусалим, обрезанные упрекали его,

говоря: ты ходил к людям необрезанным и ел с ними.

Петр же начал пересказывать им по порядку, говоря:

в городе Иоппии я молился, и в исступлении видел видение: сходил некоторый сосуд, как бы большое полотно, за четыре угла спускаемое с неба, и спустилось ко мне.

Я посмотрел в него и, рассматривая, увидел четвероногих земных, зверей, пресмыкающихся и птиц небесных.

И услышал я голос, говорящий мне: встань, Петр, заколи и ешь.

Я же сказал: нет, Господи, ничего скверного или нечистого никогда не входило в уста мои.

И отвечал мне голос вторично с неба: что Бог очистил, того ты не почитай нечистым.

Это было трижды, и опять поднялось всё на небо.

И вот, в тот самый час три человека стали перед домом, в котором я был, посланные из Кесарии ко мне.

Дух сказал мне, чтобы я шел с ними, нимало не сомневаясь. Пошли со мною и сии шесть братьев, и мы пришли в дом того человека.

Он рассказал нам, как он видел в доме своем Ангела (святого), который стал и сказал ему: пошли в Иоппию людей и призови Симона, называемого Петром;

он скажет тебе слова, которыми спасешься ты и весь дом твой.

Когда же начал я говорить, сошел на них Дух Святой, как и на нас вначале.

Тогда вспомнил я слово Господа, как Он говорил: «Иоанн крестил водою, а вы будете крещены Духом Святым».

Итак, если Бог дал им такой же дар, как и нам, уверовавшим в Господа Иисуса Христа, то кто же я, чтобы мог воспрепятствовать Богу?

Выслушав это, они успокоились и прославили Бога, говоря: видно, и язычникам дал Бог покаяние в жизнь.

[Зач. 28.] Между тем рассеявшиеся от гонения, бывшего после Стефана, прошли до Финикии и Кипра и Антиохии, никому не проповедуя слово, кроме Иудеев.

Были же некоторые из них Кипряне и Киринейцы, которые, придя в Антиохию, говорили Еллинам, благовествуя Господа Иисуса.

И была рука Господня с ними, и великое число, уверовав, обратилось к Господу.

Дошел слух о сем до церкви Иерусалимской, и поручили Варнаве идти в Антиохию.

Он, прибыв и увидев благодать Божию, возрадовался и убеждал всех держаться Господа искренним сердцем;

ибо он был муж добрый и исполненный Духа Святого и веры. И приложилось довольно народа к Господу.

Потом Варнава пошел в Тарс искать Савла и, найдя его, привел в Антиохию.

Целый год собирались они в церкви и учили немалое число людей, и ученики в Антиохии в первый раз стали называться Христианами.

В те дни пришли из Иерусалима в Антиохию пророки.

И один из них, по имени Агав, встав, предвозвестил Духом, что по всей вселенной будет великий голод, который и был при кесаре Клавдии.

Тогда ученики положили, каждый по достатку своему, послать пособие братьям, живущим в Иудее,

что и сделали, послав собранное к пресвитерам через Варнаву и Савла.

Церковнославянский (рус)

[Зач. 3.] И егда́ скончава́шася дні́е Пятьдеся́тницы, бѣ́ша вси́ апо́столи единоду́шно вку́пѣ.

И бы́сть внеза́пу съ небесе́ шу́мъ, я́ко носи́му дыха́нiю бу́рну, и испо́лни ве́сь до́мъ, идѣ́же бя́ху сѣдя́ще:

и яви́шася и́мъ раздѣле́ни язы́цы я́ко о́гненни, сѣ́де же на еди́нѣмъ ко́емждо и́хъ.

И испо́лнишася вси́ Ду́ха Свя́та и нача́ша глаго́лати ины́ми язы́ки, я́коже Ду́хъ дая́ше и́мъ провѣщава́ти.

Бя́ху же во Иерусали́мѣ живу́щiи Иуде́е, му́жiе благоговѣ́йнiи, от всего́ язы́ка, и́же подъ небесе́мъ.

Бы́вшу же гла́су сему́, сни́деся наро́дъ и смяте́ся, я́ко слы́шаху еди́нъ кі́йждо и́хъ свои́мъ язы́комъ глаго́лющихъ и́хъ.

Дивля́хуся же вси́ и чудя́хуся, глаго́люще дру́гъ ко дру́гу: не се́ ли, вси́ сі́и су́ть глаго́лющiи Галиле́ане?

и ка́ко мы́ слы́шимъ кі́йждо сво́й язы́къ на́шъ, въ не́мже роди́хомся,

Па́рѳяне и Ми́дяне и Елами́те, и живу́щiи въ Месопота́мiи, во Иуде́и же и Каппадокі́и, въ По́нтѣ и во Асі́и,

во Фригі́и же и Памфилі́и, во Еги́птѣ и страна́хъ Ливи́и, я́же при Кирині́и, и приходя́щiи Ри́мляне, Иуде́е же и прише́лцы,

Кри́тяне и Ара́вляне, слы́шимъ глаго́лющихъ и́хъ на́шими язы́ки вели́чiя Бо́жiя?

Ужаса́хуся же вси́ и недоумѣва́хуся, дру́гъ ко дру́гу глаго́люще: что́ у́бо хо́щетъ сiе́ бы́ти?

Ині́и же руга́ющеся глаго́лаху, я́ко вино́мъ испо́лнени су́ть.

[Зач. 4.] Ста́въ же Пе́тръ со единона́десятьми, воздви́же гла́съ сво́й и рече́ и́мъ: му́жiе Иуде́йстiи и живу́щiи во Иерусали́мѣ вси́, сiе́ ва́мъ разу́мно да бу́детъ, и внуши́те глаго́лы моя́:

не бо́, я́коже вы́ непщу́ете, сі́и пiя́ни су́ть, е́сть бо ча́съ тре́тiй дне́:

но сiе́ е́сть рѣче́нное проро́комъ Иои́лемъ:

и бу́детъ въ послѣ́днiя дни́, глаго́летъ Госпо́дь, излiю́ от Ду́ха Моего́ на вся́ку пло́ть, и прореку́тъ сы́нове ва́ши и дще́ри ва́шя, и ю́ноши ва́ши видѣ́нiя у́зрятъ, и ста́рцы ва́ши со́нiя ви́дятъ:

и́бо на рабы́ Моя́ и на рабы́ни Моя́ во дни́ о́ны излiю́ от Ду́ха Моего́, и прореку́тъ:

и да́мъ чудеса́ на небеси́ горѣ́ и зна́менiя на земли́ ни́зу, кро́вь и о́гнь и куре́нiе ды́ма:

со́лнце преложи́тся во тму́, и луна́ въ кро́вь, пре́жде да́же не прiити́ дню́ Госпо́дню вели́кому и просвѣще́нному:

и бу́детъ, вся́къ, и́же а́ще призове́тъ и́мя Госпо́дне, спасе́тся.

[Зач. 5.] Му́жiе Изра́илстiи, послу́шайте слове́съ си́хъ: Иису́са Назоре́а, Му́жа от Бо́га извѣ́ствованна въ ва́съ си́лами и чудесы́ и зна́менiи, я́же сотвори́ Тѣ́мъ Бо́гъ посредѣ́ ва́съ, я́коже и са́ми вѣ́сте,

сего́ нарекова́ннымъ совѣ́томъ и проразумѣ́нiемъ Бо́жiимъ пре́дана прiе́мше, рука́ми беззако́нныхъ пригво́ждше уби́сте:

Его́же Бо́гъ воскреси́, разрѣши́въ болѣ́зни сме́ртныя, я́коже не бя́ше мо́щно держи́му бы́ти Ему́ от нея́.

Дави́дъ бо глаго́летъ о Не́мъ: предзрѣ́хъ Го́спода предо мно́ю вы́ну, я́ко о десну́ю мене́ е́сть, да не подви́жуся:

сего́ ра́ди возвесели́ся се́рдце мое́, и возра́довася язы́къ мо́й: еще́ же и пло́ть моя́ всели́тся на упова́нiи,

я́ко не оста́виши души́ моея́ во а́дѣ, ниже́ да́си преподобному Твоему́ ви́дѣти истлѣ́нiя:

сказа́лъ ми́ еси́ пути́ живота́: испо́лниши мя́ весе́лiя съ лице́мъ Твои́мъ.

Му́жiе бра́тiе, досто́итъ рещи́ съ дерзнове́нiемъ къ ва́мъ о патрiа́рсѣ Дави́дѣ, я́ко и у́мре и погребе́нъ бы́сть, и гро́бъ его́ е́сть въ на́съ да́же до дне́ сего́:

проро́къ у́бо сы́й и вѣ́дый, я́ко кля́твою кля́тся ему́ Бо́гъ от плода́ чре́слъ его́ по пло́ти воздви́гнути Христа́ и посади́ти Его́ на престо́лѣ его́,

предви́дѣвъ глаго́ла о воскресе́нiи Христо́вѣ, я́ко не оста́вися душа́ Его́ во а́дѣ, ни пло́ть Его́ ви́дѣ истлѣ́нiя.

Сего́ Иису́са воскреси́ Бо́гъ, ему́же вси́ мы́ есмы́ свидѣ́телiе.

Десни́цею у́бо Бо́жiею вознесе́ся, и обѣтова́нiе Свята́го Ду́ха прiе́мь от Отца́, излiя́ сiе́, е́же вы́ ны́нѣ ви́дите и слы́шите.

Не бо́ Дави́дъ взы́де на небеса́, глаго́летъ бо са́мъ: рече́ Госпо́дь Го́сподеви моему́: сѣди́ о десну́ю Мене́,

до́ндеже положу́ враги́ Твоя́ подно́жiе но́гъ Твои́хъ.

Тве́рдо у́бо да разумѣ́етъ ве́сь до́мъ Изра́илевъ, я́ко и Го́спода и Христа́ его́ Бо́гъ сотвори́лъ е́сть, Сего́ Иису́са, Его́же вы́ распя́сте.

Слы́шавше же умили́шася се́рдцемъ и рѣ́ша къ Петру́ и про́чымъ апо́столомъ: что́ сотвори́мъ, му́жiе бра́тiе?

[Зач. 6.] Пе́тръ же рече́ къ ни́мъ: пока́йтеся, и да крести́тся кі́йждо ва́съ во и́мя Иису́са Христа́ во оставле́нiе грѣхо́въ: и прiи́мете да́ръ Свята́го Ду́ха:

ва́мъ бо е́сть обѣтова́нiе и ча́домъ ва́шымъ и всѣ́мъ да́льнимъ, ели́ки а́ще призове́тъ Госпо́дь Бо́гъ на́шъ.

И ины́ми словесы́ мно́жайшими засвидѣ́телствоваше и моля́ше я́, глаго́ля: спаси́теся от ро́да стропти́ваго сего́.

И́же у́бо любе́зно прiя́ша сло́во его́, крести́шася: и приложи́шася въ де́нь то́й ду́шъ я́ко три́ ты́сящы:

бя́ху же терпя́ще во уче́нiи апо́столъ и во обще́нiи и въ преломле́нiи хлѣ́ба и въ моли́твахъ.

Бы́сть же на вся́кой души́ стра́хъ: мно́га бо чудеса́ и зна́менiя апо́столы бы́ша во Иерусали́мѣ.

Стра́хъ же ве́лiй бя́ше на всѣ́хъ и́хъ. Вси́ же вѣ́ровавшiи бя́ху вку́пѣ и имя́ху вся́ о́бща:

и стяжа́нiя и имѣ́нiя продая́ху, и раздая́ху всѣ́мъ, его́же а́ще кто́ тре́боваше:

по вся́ же дни́ терпя́ще единоду́шно въ це́ркви и ломя́ще по домо́мъ хлѣ́бъ, прiима́ху пи́щу въ ра́дости и въ простотѣ́ се́рдца,

хва́ляще Бо́га и иму́ще благода́ть у всѣ́хъ люді́й. Госпо́дь же прилага́ше по вся́ дни́ Це́ркви спаса́ющыяся.

Слы́шаша же апо́столи и бра́тiя су́щiи во Иуде́и, я́ко и язы́цы прiя́ша сло́во Бо́жiе.

И егда́ взы́де Пе́тръ во Иерусали́мъ, препира́хуся съ ни́мъ и́же от обрѣ́занiя,

глаго́люще, я́ко къ муже́мъ обрѣ́занiя не иму́щымъ вше́лъ еси́ и я́лъ еси́ съ ни́ми.

Наче́нъ же Пе́тръ, ска́зоваше и́мъ поря́ду, глаго́ля:

а́зъ бѣ́хъ во гра́дѣ Иоппі́йстѣмъ моля́ся и ви́дѣхъ во у́жасѣ видѣ́нiе, сходя́щь сосу́дъ нѣ́кiй, я́ко плащани́цу ве́лiю, от четы́рехъ кра́евъ низпуща́ему съ небесе́, и прiи́де да́же до мене́:

въ ню́же воззрѣ́въ смотря́хъ, и ви́дѣхъ четвероно́гая земна́я и звѣ́ри и га́ды и пти́цы небе́сныя.

Слы́шахъ же гла́съ глаго́лющь мнѣ́: воста́въ, Пе́тре, заколи́ и я́ждь.

Рѣ́хъ же: ника́коже, Го́споди, я́ко вся́ко скве́рно или́ нечи́сто николи́же вни́де во уста́ моя́.

Отвѣща́ же ми́ гла́съ втори́цею съ небесе́ глаго́лющь: я́же Бо́гъ очи́стилъ е́сть, ты́ не скверни́.

Сiе́ же бы́сть три́жды: и па́ки взя́шася вся́ на не́бо.

И се́, а́бiе трiе́ му́жiе ста́ша предъ хра́миною, въ не́йже бѣ́хъ, по́слани от Кесарі́и ко мнѣ́.

Рече́ же ми́ Ду́хъ ити́ съ ни́ми, ничто́же разсужда́я: прiидо́ша же со мно́ю и ше́сть бра́тiя сі́и, и внидо́хомъ въ до́мъ му́жа.

И возвѣсти́ на́мъ, ка́ко ви́дѣ А́нгела [свя́та] въ дому́ свое́мъ, ста́вша и ре́кша ему́: посли́ во Иоппі́ю му́жы и призови́ Си́мона, нарица́емаго Петра́,

и́же рече́тъ глаго́лы къ тебѣ́, въ ни́хже спасе́шися ты́ и ве́сь до́мъ тво́й.

Внегда́ же нача́хъ глаго́лати, нападе́ Ду́хъ Святы́й на ни́хъ, я́коже и на ны́ въ нача́лѣ.

Помяну́хъ же глаго́лъ Госпо́день, я́коже глаго́лаше: Иоа́ннъ у́бо крести́лъ е́сть водо́ю, вы́ же и́мате крести́тися Ду́хомъ Святы́мъ.

А́ще у́бо ра́венъ да́ръ даде́ и́мъ Бо́гъ, я́коже и на́мъ вѣ́ровавшымъ въ Го́спода на́шего Иису́са Христа́, а́зъ же кто́ бѣ́хъ могі́й возбрани́ти Бо́га?

Слы́шавше же сiя́ умолко́ша и сла́вляху Бо́га, глаго́люще: у́бо и язы́комъ Бо́гъ покая́нiе даде́ въ живо́тъ.

[Зач. 28.] Разсѣ́явшiися у́бо от ско́рби, бы́вшiя при Стефа́нѣ, проидо́ша да́же до Финикі́и и Ки́пра и Антiохі́и, ни еди́ному же глаго́люще сло́во, то́кмо Иуде́емъ.

Бя́ху же нѣ́цыи от ни́хъ му́жiе Ки́прстiи и Кирине́йстiи, и́же, вше́дше во Антiохі́ю, глаго́лаху къ Е́ллиномъ, благовѣству́юще Го́спода Иису́са.

И бѣ́ рука́ Госпо́дня съ ни́ми: мно́гое же число́ вѣ́ровавше обрати́шася ко Го́споду.

Слы́шано же бы́сть сло́во о ни́хъ во у́шiю це́ркве су́щiя во Иерусали́мѣ, и посла́ша Варна́ву преити́ да́же до Антiохі́и:

и́же прише́дъ и ви́дѣвъ благода́ть Бо́жiю, возра́довася и моля́ше всѣ́хъ изволе́нiемъ се́рдца терпѣ́ти о Го́сподѣ:

я́ко бѣ́ му́жъ бла́гъ и испо́лнь Ду́ха Свя́та и вѣ́ры. И приложи́ся наро́дъ мно́гъ Го́сподеви.

Изы́де же Варна́ва въ Та́рсъ взыска́ти Са́вла, и обрѣ́тъ его́, приведе́ его́ во Антiохі́ю:

бы́сть же и́мъ лѣ́то цѣ́ло собира́тися въ це́ркви и учи́ти наро́дъ мно́гъ, нарещи́ же пре́жде во Антiохі́и ученики́ Христiа́ны.

Въ ты́я же дни́ снидо́ша от Иерусали́ма проро́цы во Антiохі́ю:

воста́въ же еди́нъ от ни́хъ, и́менемъ Ага́въ, назна́менаше Ду́хомъ гла́дъ вели́къ хотя́щь бы́ти по все́й вселе́ннѣй, и́же и бы́сть при Клавді́и ке́сари:

от учени́къ же, по ели́ку кто́ имѣ́яше что́, изво́лиша кі́йждо и́хъ на слу́жбу посла́ти живу́щымъ во Иуде́и бра́тiямъ,

е́же и сотвори́ша, посла́вше къ ста́рцемъ руко́ю Варна́влею и Са́влею.

Грузинский

Языки

ორმოცდაათობის დღე რომ სრულდებოდა, ყველანი ერთად იყვნენ.

ანაზდად იგრგვინა ზეცით, თითქოს გრიგალი აგუგუნდაო, და აავსო მთელი სახლი, სადაც ისინი ისხდნენ.

და მოევლინა მათ ენები, თითქოს ალისანი, და სათითაოდ მოეფინა ყოველ მათგანს.

ყველანი აღივსნენ სულით წმიდით და სხვადასხვა ენებზე ალაპარაკდნენ, როგორც სული ამეტყველებდა მათ.

ხოლო იერუსალიმში იყვნენ იუდეველნი, ღვთისმოსავი კაცნი ყველა ხალხისაგან, როძლებიც არიან ცის ქვეშ.

ეს ხმა რომ გაისმა, შემოკრბა მთელი ხალხი და შეძრწუნდა, ვინაიდან თვითეული ისმენდა, როგორ მეტყველებდნენ ისინი მის საკუთარ ენაზე.

უკვირდა ყველას და განცვიფრებულნი ეუბნებოდნენ ერთმანეთს: განა ყველა ესენი, ვინც ლაპარაკობენ, გალალეველნი არ არიან?

როგორღა ვისმენთ სათითაოდ ჩვენს საკუთარ ენას, რომელშიც ვიშვით?

პართელნი და მიდიელნი, ელამიტები და შუამდინარეთის, იუდეის, კაპადოკიის, პონტოსა და ასიის მკვიდრნი,

ფრიგიისა და პამფილიის, ეგვიპტისა და კირენეს მომიჯნავე ლიბიის მხარის მცხოვრებნი, რომით მოსულნი,

იუდეველნი და პროზელიტნი, კრიტელნი და არაბნი ვისმენთ, როგორ ღაღადებენ ისინი ჩვენი ენით ღვთის სიდიადეს.

უკვირდა ყველას და გაოგნებულნი ეუბნებოდნენ ერთმანეთს: რას მოასწავებს ეს?

სხვები კი დაცინვით ამბობდნენ, მაჭრით გამტყვრალანო.

ხოლო პეტრე, დადგა თერთმეტთან ერთად, ხმა აიმაღლა და უთხრა მათ: კაცნო იუდეველნო და იერუსალიმის ყოველო მკვიდრო! ცნობილი იყო ეს თქვენთვის და ყური უგდეთ ჩემს სიტყვებს:

ესენი მთვრალები როდი არიან, როგორც თქვენ ფიქრობთ, ვინაიდან დღის მესამე საათია.

არამედ ეს ითქვა იოველ წინასწარმეტყველის მიერ:

„და იქნება უკანასკნელ დღეებში, ამბობს ღმერთი, მივაფენ ჩემი სულისაგან ყველა ხორცს, და იწინასწარმეტყველებენ თქვენი ძენი და თქვენი ასულნი, თქვენი ჭაბუკები იხილავენ ხილვას და თქვენი მხცოვანნი ნახავენ სიზმრებს,

ჩემს მონებსა და ჩემს მხევლებს იმ დღეებში მივაფენ ჩემი სულისაგან და იწინასწარმეტყველებენ.

მოვავლენ სასწაულებს მაღლა ცაში და ნიშებს - დაბლა მიწაზე, ცეცხლსა და სისხლს, და კვამლის ალმურს.

მზე სიბნელედ იქცევა და მთვარე სისხლად, ვიდრე დადგებოდეს დღე უფლისა, დიადი და გაცხადებული.

და იქნება ასე: ყველა, ვინც უხმობს სახელს უფლისას, ცხონდება“.

კაცნო ისრაელტნო, ისმინეთ ეს სიტყვები: იესო ნაზორეველი, კაცი თქვენდამი მოვლინებული ღვთისაგან ძალით, ნიშებით და სასწაულებით, მის მიერ რომ მოახდინა ღმერთმა თქვენს შორის, როგორც თვითონვე უწყით, -

ღვთის წინასწარ განსაზღვრული ზრახვითა და წინასწარცოდნით გაცემული, შეიპყარით, უსჯულოთა ხელით მიალურსმეთ ჯვარს და მოკალით.

მაგრამ ღმერთმა აღადგინა იგი და დახსნა სიკვდილის სალმობანი, ვინაიდან შეუძლებელი იყო სიკვდილს ეძლია იგი.

და მართლაც, დავითი ამბობს მასზე: „ყოველთვის ჩემს წინაშე ვხედავდი უფალს, რადგანაც ჩემს მარჯვნივაა, რათა არ შევდრკე.

ამიტომაც გაიხარა ჩემმა გულმა და იგალობა ჩემმა ენამ; და თვით ჩემი ხორციც დაივანებს სასოებით.

რადგანაც ჩემს სულს არ დაუტევებ ჯოჯოხეთში და არ გასწირავ შენს წმიდას ხრწნილების ხილვად.

შენ მაუწყე სიცოცხლის გზანი; სიხარულით აღმავსებ შენი სახის წინაშე“.

კაცნო, ძმანო, შეიძლება დაბეჯითებით გითხრათ მამამთავარ დავითზე, რომ აღესრულა და დაიკრძალა, და მისი სამარხი ჩვენს შორისაა დღევანდელ დღემდე.

მაგრამ ის წინასწარმეტყველი იყო და იცოდა, რომ ღმერთმა ფიცით შეჰფიცა, მისი წელის ნაყოფი დაესვა მისსავ ტახტზე,

ამიტომაც იწინასწარმეტყველა ქრისტეს აღდგომა და თქვა, რომ არ დარჩა მისი სული ჯოჯოხეთში და არ იხილა მისმა ხორცმა ხრწნილება.

ეს იესო აღადგინა ღმერთმა, რისი მოწმეცაა ყველა ჩვენგანი.

ღვთის მარჯვენით ამაღლდა იგი, მამისაგან მიიღო სული წმიდის აღთქმა და მოჰფინა ის, რასაც ხედავთ და ისმენთ.

დავითი ხომ არ ასულა ზეცად, არამედ თვითონვე ამბობს: „უთხრა უფალმა ჩემს უფალს: დაჯექი ჩემს მარჯვნივ,

ვიდრე ფეხქვეშ დაგიმხობ შენს მტრებს“.

მაშ, მტკიცედ იცოდეს ისრაელის მთელმა სახლმა, რომ ღმერთმა უფლად და ქრისტედ შექმნა ეს იესო, რომელიც თქვენ ჯვარს აცვით.

ამის გაგონებისას გულის სიღრმემდე შეიძრნენ და პეტრესა და დანარჩენ მოციქულებს უთხრეს: რა ვქნათ, კაცნო, ძმანო?

ხოლო პეტრემ უთხრა მათ: მოინანიეთ და ყოველმა თქვენგანმა ნათელ იღოს იესო ქრისტეს სახელით ცოდვათა მისატევებლად, და მიიღებთ სული წმიდის ნიჭს.

ვინაიდან თქვენია აღთქმა, თქვენი შვილებისა და ყველა შორეულისა, ვისაც კი უხმობს უფალი ღმერთი ჩვენი.

მრავალი სხვა სიტყვითაც მოწმობდა, შეაგონებდა მათ და ამბობდა: იხსენით თავი ამ უკეთური მოდგმისგან.

ვინც მიიღო მისი სიტყვა, კიდეც მოინათლა, და შეემატათ იმ დღეს სამი ათასამდე სული.

ერთავად მოციქულთა სწავლასა და ზიარებაში, პურის გატეხასა და ლოცვაში იყვნენ.

შიშს შეეპყრო ყოველი სული და მრავალი ნიში და სასწაული ხდებოდა მოციქულთა მიერ.

ყველა მორწმუნე ერთად იყო და ყველაფერი საერთო ჰქონდათ.

მონაგებსა და მამულებს ჰყიდდნენ და უნაწილებდნენ თვითეულს, იმის მიხედვით, თუ ვის რა უჭირდა.

დღენიადაგ ერთად იყვნენ ტაძარში, სახლებში ტეხდნენ პურს და სიხარულითა და გულის უბრალოებით იღებდნენ საზრდოს,

ღვთის მაქებარნი და მთელი ხალხის მიერ მადლით მოსილნი, ხოლო უფალი დღითიდღე ჰმატებდა ეკლესიას დახსნილთ.

მოციქულებმა და იუდეაში მყოფმა ძმებმა გაიგეს, რომ წარმართებმაც მიიღეს ღვთის სიტყვა.

და როცა პეტრე ავიდა იერუსალიმს, წინადაცვეთილებმა ყვედრება დაუწყეს

და ეუბნებოდნენ: წინადაუცვეთელი ხალხის სახლში შეხვედი და მათთან ერთად ჭამეო.

მაგრამ პეტრემ თავიდან დაიწყო, ყველაფერი დალაგებით უამბო და უთხრა მათ:

ქალაქ იოპეში ყოფნისას ვლოცულობდი და ექსტაზში ვიხილე ხილვა: ზეციდან ეშვებოდა რაღაც უცხო ჭურჭელი, ვეება ტილოს მსგავსი, და ოთხივე წვერით გამოკრული ჩემამდე დაეშვა.

ჩავხედე და დავინახე დედამიწის ბინადარი ყოველგვარი ოთხფეხი, მხეცები, ქვეწარმავლები და ცის ფრინველები.

და მომესმა ხმა, რომელმაც მითხრა: ადექი, პეტრე, დაკალი და ჭამე!

მე კი ვთქვი: არა, უფალო, რადგანაც არასდროს მიჭამია რაიმე ბილწი და უწმინდური.

მეორედაც მომიგო ზეციდან ხმამ: რაც წმიდა-ყო ღმერთმა, შენ ნუ მიიჩნევ უწმინდურად.

ასე განმეორდა სამჯერ და ყველაფერი კვლავ ამაღლდა ზეცად.

და, აჰა, მაშინვე კესარიიდან ჩემთან გამოგზავნილი სამი კაცი მოადგა იმ სახლს, სადაც მე ვიყავი.

სულმა მითხრა, რომ უყოყმანოდ გავყოლოდი მათ. ეს ექვსი ძმა მეახლა და იმ კაცის სახლში მივედი.

მან გვიამბო, როგორ იხილა შინ ანგელოზი, რომელიც დადგა და უთხრა მას: იოპეში გაგზავნე ხალხი და უხმე სიმონს, პეტრედ წოდებულს;

ის გეტყვის სიტყვებს, რითაც ცხონდებით შენცა და მთელი შენი სახლიც.

ლაპარაკი რომ დავიწყე, სული წმიდა გადმოვიდა მათზე, ისევე, როგორც ჩვენზე თავდაპირველად.

მაშინ გამახსენდა სიტყვა უფლისა, რომელმაც თქვა: იოანე წყლით ნათლავდა ხალხს, თქვენ კი სულით წმიდით მოინათლებით.

თუკი ღმერთმა ისეთივე ნიჭი უბოძა მათ, როგორც ჩვენ, რომლითაც ვირწმუნეთ უფალი იესო ქრისტე, მე ვინ ვიყავი, რომ შემძლებოდა წინ აღვდგომოდი ღმერთს?

ეს რომ მოისმინეს, დამშვიდდნენ, ადიდეს ღმერთი და თქვეს: ეტყობა, ღმერთმა წარმართთაც მისცა სინანული სიცოცხლისთვისო.

ხოლო სტეფანეს გამო მომხდარი დევნილობის შედეგად გაფანტულებმა ფინიკიას, კიპროსსა და ანტიოქიას მიაღწიეს, მაგრამ იუდეველთა გარდა არავის ეუბნებოდნენ სიტყვას.

თუმცა მათ შორის კიპროსელები და კირენელებიც იყვნენ. რომლებიც ანტიოქიაში შესვლისას ბერძნებსაც ელაპარაკებოდნენ და ახარებდნენ მათ უფალ იესოს.

და იყო ხელი უფლისა მათთან, ასე რომ, ბევრმა ირწმუნა და მოიქცა უფლის მიმართ.

ამ ამბავმა იერუსალიმის ეკლესიასაც მიაღწია და ანტიოქიაში წარგზავნეს ბარნაბა.

როცა მივიდა, იხილა მადლი ღვთისა, გაიხარა და ყველას შეაგონებდა, წრფელი გულით დამკვიდრებულიყვნენ უფალში.

ვინაიდან კეთილი კაცი იყო, სულით წმიდითა და რწმენით აღსავსე. და შეემატა დიდძალი ხალხი უფალს.

მერე ტარსოსს გაემართა სავლეს საძებნად, იპოვა და ანტიოქიაში ჩამოიყვანა.

მთელ წელიწადს იკრიბებოდნენ ეკლესიაში და ასწავლიდნენ დიდძალ ხალხს; ასე რომ, მოწაფეებს პირველად ანტიოქიაში ეწოდათ ქრისტიანები.

იმხანად იერუსალიმიდან ანტიოქიაში ჩავიდნენ წინასწარმეტყველნი.

წამოდგა ერთი მათგანი, სახელად აგაბოსი და განაცხადა სულით, რომ დიდი შიმშილობა ჩამოვარდებოდა მთელ ქვეყანაში, რაც ახდა კიდეც კლავდიუსის დროს.

მაშინ მოწაფეებმა, ვისაც რა შეეძლო, გადაწყვიტეს დახმარება გაეგზავნათ იუდეაში მყოფი ძმებისთვის.

ასეც მოიქცნენ, და გაუგზავნეს უხუცესებს ბარნაბასა და სავლეს ხელით.