А́ще же изы́деши на бра́нь на враги́ твоя́, и у́зриши ко́ни и вса́дники и лю́ди мно́жайшыя тебе́, да не убои́шися и́хъ: я́ко Госпо́дь Бо́гъ тво́й съ тобо́ю, изведы́й тя́ изъ земли́ Еги́петскiя.

И бу́детъ егда́ прибли́жишися къ ра́ти, и приступи́въ жре́цъ да возглаго́летъ къ лю́демъ и рече́тъ къ ни́мъ:

послу́шай, Изра́илю, вы́ исхо́дите дне́сь на ра́ть ко враго́мъ ва́шымъ: да не ослабѣ́етъ се́рдце ва́ше, ни убо́йтеся, ниже́ устраши́теся и не уклони́теся от лица́ и́хъ:

я́ко Госпо́дь Бо́гъ ва́шъ иды́й предъ ва́ми спобо́рствуетъ ва́мъ на враги́ ва́шя и спасе́тъ ва́съ.

И да реку́тъ книго́чiя къ лю́демъ, глаго́люще: кі́й человѣ́къ созда́вый хра́мину но́ву, и не обнови́ ея́? Да и́детъ, и да возврати́тся въ до́мъ сво́й, да не у́мретъ на ра́ти, и человѣ́къ и́нъ обнови́тъ ю́:

и кі́и человѣ́къ, и́же насади́ виногра́дъ, и не весели́ся от него́? Да и́детъ, и возврати́тся въ до́мъ сво́й, да не у́мретъ на ра́ти, и человѣ́къ и́нъ возвесели́тся от него́:

и кі́й человѣ́къ, и́же обручи́ себѣ́ жену́, и не поня́лъ ю́? Да и́детъ, и возврати́тся въ до́мъ сво́й, да не у́мретъ на ра́ти, и и́нъ человѣ́къ по́йметъ ю́.

И да приложа́тъ книго́чiя глаго́лати къ лю́демъ, и да реку́тъ: кі́й человѣ́къ страшли́въ и сла́бъ се́рдцемъ? Да и́детъ, и возврати́тся въ до́мъ сво́й, да не устраши́тъ се́рдца бра́та своего́, а́ки се́рдце свое́.

И бу́детъ егда́ умо́лкнутъ книго́чiя глаго́люще къ лю́демъ, и поста́вятъ воево́ды во́инства вожды́ люді́й.

А́ще же прiи́деши ко гра́ду воева́ти на́нь, и воззове́ши я́ съ ми́ромъ:

а́ще у́бо ми́рное отвѣща́ютъ ти́, и отве́рзутъ тебѣ́ [гра́дъ], вси́ лю́дiе обрѣ́тшiися во гра́дѣ да бу́дутъ тебѣ́ да́нь даю́ще и послу́шающiи тебе́:

а́ще же не покоря́тся тебѣ́, и сотворя́тъ съ тобо́ю ра́ть, да обся́деши его́,

до́ндеже преда́стъ я́ Госпо́дь Бо́гъ тво́й въ ру́цѣ твои́: да избiе́ши вся́къ му́жескъ по́лъ въ не́мъ убі́йствомъ меча́,

кромѣ́ же́нъ и имѣ́нiя, и вся́ скоты́, и вся́ ели́ка су́ть во гра́дѣ, и все́ стяжа́нiе да плѣни́ши себѣ́, и да снѣ́си ве́сь плѣ́нъ враго́въ твои́хъ, я́же Госпо́дь Бо́гъ тво́й дае́тъ тебѣ́.

Та́ко да сотвори́ши всѣ́мъ градо́мъ, и́же су́ть дале́че от тебе́ зѣло́, и́же не су́ть от градо́въ язы́ковъ си́хъ, и́хже Госпо́дь Бо́гъ дае́тъ тебѣ́ наслѣ́дити зе́млю и́хъ:

от ни́хъ да не оста́вите жи́ва вся́каго дыха́нiя:

но и прокля́тiемъ проклени́те и́хъ, Хетте́а и Аморре́а, и Ханане́а и Ферезе́а, и Еве́а и Иевусе́а и Гергесе́а, я́коже заповѣ́да тебѣ́ Госпо́дь Бо́гъ тво́й:

да не науча́тъ ва́съ твори́ти вся́кiя ме́рзости своя́, ели́ки твори́ша бого́мъ свои́мъ, и согрѣшите́ предъ Го́сподемъ Бо́гомъ ва́шимъ.

А́ще же обся́деши гра́дъ еди́нъ дни́ мно́ги воева́ти его́ въ прiя́тiе себѣ́, да не истреби́ши садо́вiя его́, возложи́въ желѣ́зо на́нь, но то́кмо да я́си пло́дъ от ни́хъ, самого́ же да не посѣче́ши: еда́ дре́во, е́же въ дубра́вѣ, человѣ́къ е́сть, е́же вни́ти от лица́ твоего́ въ забра́ла?

но дре́во, е́же вѣ́си, я́ко не я́стся пло́дъ его́, сiе́ потреби́ши и посѣче́ши, и сотвори́ши лѣ́ствицы на гра́дъ, и́же твори́тъ на тя́ ра́ть, до́ндеже преда́стся.

Синодальный

1 «Когда ты идешь на войну»; 5 закон о военной службе отдельных лиц, 10 об осаде, добыче и 19 о сохранении деревьев.

Когда ты выйдешь на войну против врага твоего и увидишь коней и колесницы [и] народа более, нежели у тебя, то не бойся их, ибо с тобою Господь Бог твой, Который вывел тебя из земли Египетской.

Когда же приступаете к сражению, тогда пусть подойдет священник, и говорит народу,

и скажет ему: слушай, Израиль! вы сегодня вступаете в сражение с врагами вашими, да не ослабеет сердце ваше, не бойтесь, не смущайтесь и не ужасайтесь их,

ибо Господь Бог ваш идет с вами, чтобы сразиться за вас с врагами вашими [и] спасти вас.

Надзиратели же пусть объявят народу, говоря: кто построил новый дом и не обновил его, тот пусть идет и возвратится в дом свой, дабы не умер на сражении, и другой не обновил его;

и кто насадил виноградник и не пользовался им, тот пусть идет и возвратится в дом свой, дабы не умер на сражении, и другой не воспользовался им;

и кто обручился с женою и не взял ее, тот пусть идет и возвратится в дом свой, дабы не умер на сражении, и другой не взял ее.

И еще объявят надзиратели народу, и скажут: кто боязлив и малодушен, тот пусть идет и возвратится в дом свой, дабы он не сделал робкими сердца братьев его, как его сердце.

Когда надзиратели скажут все это народу, тогда должно поставить военных начальников в вожди народу.

Когда подойдешь к городу, чтобы завоевать его, предложи ему мир;

если он согласится на мир с тобою и отворит тебе ворота, то весь народ, который найдется в нем, будет платить тебе дань и служить тебе;

если же он не согласится на мир с тобою и будет вести с тобою войну, то осади его,

и когда Господь Бог твой предаст его в руки твои, порази в нем весь мужеский пол острием меча;

только жен и детей и скот и все, что в городе, всю добычу его возьми себе и пользуйся добычею врагов твоих, которых предал тебе Господь Бог твой;

так поступай со всеми городами, которые от тебя весьма далеко, которые не из числа городов народов сих.

А в городах сих народов, которых Господь Бог твой дает тебе во владение, не оставляй в живых ни одной души,

но предай их заклятию: Хеттеев и Аморреев, и Хананеев, и Ферезеев, и Евеев, и Иевусеев, [и Гергесеев,] как повелел тебе Господь Бог твой,

дабы они не научили вас делать такие же мерзости, какие они делали для богов своих, и дабы вы не грешили пред Господом Богом вашим.

Если долгое время будешь держать в осаде [какой-нибудь] город, чтобы завоевать его и взять его, то не порти дерев его, от которых можно питаться, и не опустошай окрестностей, ибо дерево на поле не человек, чтобы могло уйти от тебя в укрепление;

только те дерева, о которых ты знаешь, что они ничего не приносят в пищу, можешь портить и рубить, и строить укрепление против города, который ведет с тобою войну, доколе не покоришь его.

Грузинский

როცა გახვალ შენს მტრებთან საომრად და დაინახავ ცხენებს, ეტლებსა და შენზე მრავალრიცხოვან ხალხს, ნუ შეგეშინდება მათი, რადგან შენთანაა უფალი, შენი ღმერთი, ეგვიპტის ქვეყნიდან შენი გამომყვანი.

ბრძოლის მოახლოებისას მოდგეს მღვდელი და ელაპარაკოს ხალხს,

უთხრას: ისმინე, ისრაელო! ახლა ებმები ბრძოლაში შენს მტრებთან. ნუ დაგიძაბუნდებათ გული, ნუ შეშინდებით, ნუ შედრკებით, ნუ დაფრთხებით მათ წინაშე.

რადგან უფალი, თქვენი ღმერთი, მოგყვებათ საბრძოლველად თქვენს მტრებთან, რომ გიხსნას თქვენ.

რჯულისკაცებმა კი ასე უთხრან ხალხს: ვინც ახალი სახლი ააშენა და არ გაუნათლავს, წავიდეს და შინ დაბრუნდეს, რომ ბრძოლაში არ მოკვდეს და სხვამ არ განათლოს იგი.

ვინც ვაზი დარგო და ვერ მოიწია, წავიდეს და შინ დაბრუნდეს, რომ ბრძოლაში არ მოკვდეს და სხვამ არ მოიწიოს იგი.

ვინც ქალი დანიშნა და არ მოუყვანია, წავიდეს და შინ დაბრუნდეს, რომ ბრძოლაში არ მოკვდეს და ქალი სხვამ არ წაიყვანოს.

კიდევ ელაპარაკონ რჯულისკაცები ხალხს და უთხრან: ვინც მშიშარაა და გულით ძაბუნი, წავიდეს და შინ დაბრუნდეს, რომ მოძმეებსაც არ დაუძაბუნოს გული თავისავით.

როცა რჯულისკაცები მორჩებიან ხალხთან ლაპარაკს. სარდლები დაუყენე ხალხს მეთაურად.

ქალაქს რომ მიუახლოვდებით საბრძოლველად, ზავი გამოუცხადე მას.

თუ ზავზე დაგთანხმდა და შეგიშვა, მთელი ხალხი, ვინც იქ იქნება, შენს ბეგარას დაიდებს და გემსახურება

თუ არ დაგეზავა და ბრძოლა გაგიმართა, ალყა შემოარტყი.

ხელში ჩაგიგდებს მას უფალი, შენი ღმერთი, და მახვილით გაწყვეტ მთელს მამროვანს.

მხოლოდ ქალები, ბავშვები, პირუტყვი და ყველაფერი, რაც ქალაქში იქნება - მთელი ნადავლი დაიტაცე. ჭამე შენი მტრების ნადავლი, რომლებიც უფალმა, შენმა ღმერთმა, ჩაგიგდო ხელში.

ასევე მოექეცი შენგან დიდად დაშორებულ ყველა ქალაქს, რომლებიც არ ეკუთვნის ამ ხალხთა ქალაქებს.

ოღონდ ამ ხალხთა ქალაქებიდან, რომლებიც უფალმა, შენმა ღმერთმა, მოგცა წილად, ერთი სულიც არ დატოვო ცოცხალი.

პირწმინდად გაანადგურე ისინი: ხეთელები, ამორეველები, ქანაანელები, ფერიზეველები, ხივიელები და იებუსეველები, როგორც გიბრძანა უფალმა, შენმა ღმერთმა.

რათა არ შეგაჩვიონ ყველა იმ სისაძაგლეს, რასაც ისინი სჩადიან თავიანთი ღმერთებისთვის, და არ სცოდოთ უფალს, თქვენს ღმერთს.

თუ დიდხანს გექნება შემორტყმული ალყა ქალაქისთვის მის დასამარცხებლად და ასაღებად, ნუ გაანადგურებ მის ხეებს, ცულს ნუ აღმართავ მათზე, რადგან თუკი ჭამ მათ ნაყოფს, არც უნდა მოჭრა. რადგან მინდორში მდგარი ხე კაცი ხომ არ არის, რომ გაგეცალოს და ციხე-სიმაგრეში შეაფაროს თავი?

მხოლოდ ის ხეები, რომლებიც იცი, რომ საჭმელად არაფერს ისხამენ, შეგიძლია გაანადგურო, მოჭრა და სიმაგრე ააშენო ქალაქის წინააღმდეგ, რომელიც გებრძვის, ვიდრე არ აიღებდე.

Таджикский

Языки

«Ҳангоме ки ба ҷанги зидди душмани худ берун равӣ, ва аспон ва аробаҳо ва қавмеро, ки аз ту сершумортар бошанд, бубинӣ, – аз онҳо натарс, зеро Парвардигор Худоят, ки туро аз Миср берун овард, бо туст.

Ва ҳангоме ки ба майдони корзор наздик шавед, бигзор коҳин наздик омада, ба қавм сухан ронад,

Ва ба онҳо гӯяд: ́Бишнав, эй Исроил! Шумо имрӯз ба ҷанги зидди душманони худ шурӯъ менамоед; бигзор дили шумо суст нашавад, натарсед ва воҳима накунед ва аз онҳо ба ҳарос наафтед;

Зеро ки Парвардигор Худои шумо бо шумо меравад, то ки барои шумо бо душманонатон ҷанг карда, шуморо наҷот диҳад́.

Ва бигзор нозирон ба қавм сухан ронда, гӯянд: ́Касе ки хонаи нав сохта, аз он ҳанӯз истифода набурда бошад, бигзор рафта, ба хонаи худ баргардад, мабодо дар ҷанг бимирад, ва шахси дигаре аз он истифода барад;

Ва касе ки ток шинонда, аз меваи он ҳанӯз нахӯрда бошад, бигзор рафта, ба хонаи худ баргардад, мабодо дар ҷанг бимирад, ва шахси дигаре аз меваи он бихӯрад;

Ва касе ки занеро номзад карда, ҳанӯз вайро нагирифта бошад, бигзор рафта, ба хонаи худ баргардад, мабодо дар ҷанг бимирад, ва шахси дигаре вайро бигирад́.

Ва бигзор нозирон боз ба қавм сухан ронда, гӯянд: ́Касе ки тарсончак ва буздил бошад, бигзор рафта, ба хонаи худ баргардад, то ки дили бародарони худро мисли дили худаш тарсончак нагардонад́.

Ва ҳангоме ки нозирон суханрониро бо қавм ба анҷом расонанд, бигзор сардорони лашкар сипаҳдорон бар сари қавм таъин карда шаванд.

Ҳангоме ки ба шаҳре наздик оӣ, то ки барои забти он ҷанг кунӣ, онро ба сулҳ даъват намо.

Ва агар он бо ту сулҳ намуда, дарвозаҳояшро барои ту бикшояд, бигзор тамоми қавме ки дар он бошанд, хироҷгузори ту гардида, хизмати туро ба ҷо оваранд.

Валекин агар он бо ту сулҳ накунад, ва ба муқобили ту ҷанг пеша намояд, – онро муҳосира бикун.

Ва ҳангоме ки Парвардигор Худои ту онро ба дасти ту бисупорад, ҳамаи мардони онро бо дами шамшер зарба бизан;

Фақат занон ва кӯдакон ва чорпоён, ва ҳар он чи дар шаҳр бошад, яъне тамоми ғанимати онро барои худ тороҷ намо; ва аз ғанимати душманони худ, ки Парвардигор Худоят онро ба ту додааст, истифода бикун.

Бо ҳамаи шаҳрҳое ки аз ту бағоят дуранд, ки аз шаҳрҳои ин халқҳо набошанд, чунин амал намо.

Аммо аз шаҳрҳои ин қавмҳо, ки Парвардигор Худоят ҳамчун мулк ба ту медиҳад, ҳеҷ як ҷонро зинда нагузор,

Балки онҳоро – ҳиттиён ва амӯриён, канъониён ва фариззиён, ҳиввиён ва ябусиёнро, – чунон ки Парвардигор Худоят ба ту фармудааст, тамоман несту нобуд бикун,

То шуморо таълим надиҳанд, ки мисли ҳамаи корҳои зиште ки онҳо бо худоёни худ мекарданд, амал намуда, пеши Парвардигор Худои худ гуноҳкор шавед.

Агар шаҳреро айёми зиёде муҳосира намоӣ, то ки бо он ҷангида онро забт кунӣ, табаре бар дарахташ бардошта, онро нобуд накун, чунки аз меваи он мехӯрӣ, бинобар ин онро набур; зеро, оё дарахти саҳро одамизод аст, то онро муҳосира намоӣ ки аз пеши ту ба истеҳкоме дохил шавад?

Фақат дарахте ки дар бораи он ту медонӣ, ки дарахти ғизодор нест, – онро нобуд бикун ва онро бибур, то ба зидди шаҳре ки бо ту меҷангад, истеҳкоме бисозӣ, то даме ки он мағлуб шавад».