Скрыть
5:1
5:2
5:6
5:7
5:17
5:19
5:20
5:22
5:23
5:24
5:26
5:28
5:30
5:32
5:34
5:35
5:36
5:40
5:41
5:46
5:47
5:48
Глава 10 
10:2
10:3
10:4
10:5
10:8
10:11
10:13
10:15
10:17
10:18
10:20
10:21
10:22
10:23
10:27
10:30
10:31
10:35
10:41
Глава 18 
18:1
18:3
18:5
18:13
18:14
18:17
18:19
18:20
18:22
18:23
18:24
18:25
18:26
18:27
18:28
18:29
18:30
18:31
18:32
18:33
18:34
18:35
Глава 23 
23:1
23:2
23:3
23:7
23:10
23:11
23:15
23:16
23:17
23:18
23:20
23:22
23:24
23:25
23:26
23:28
23:29
23:30
23:31
23:32
23:36
Церковнославянский (рус)
Узрѣ́въ же наро́ды, взы́де на гору́: и сѣ́дшу Ему́, при­­ступи́ша къ Нему́ ученицы́ Его́.
И от­ве́рзъ уста́ Своя́, уча́­ше и́хъ, глаго́ля:
блаже́ни ни́щiи ду́хомъ: я́ко тѣ́хъ е́сть Ца́р­ст­вiе Небе́сное.
Блаже́ни пла́чущiи: я́ко ті́и утѣ́шат­ся.
Блаже́ни кро́тцыи: я́ко ті́и наслѣ́дятъ зе́млю.
Блаже́ни а́лчущiи и жа́ждущiи пра́вды: я́ко ті́и насы́тят­ся.
Блаже́ни ми́лостивiи: я́ко ті́и поми́ловани бу́дутъ.
Блаже́ни чи́стiи се́рдцемъ: я́ко ті́и Бо́га у́зрятъ.
Блаже́ни миротво́рцы: я́ко ті́и сы́нове Бо́жiи нареку́т­ся.
Блаже́ни изгна́ни пра́вды ра́ди: я́ко тѣ́хъ е́сть Ца́р­ст­вiе Небе́сное.
Блаже́ни есте́, егда́ поно́сятъ ва́мъ, и иждену́тъ, и реку́тъ вся́къ зо́лъ глаго́лъ на вы́ лжу́ще, Мене́ ра́ди:
ра́дуйтеся и весели́теся, я́ко мзда́ ва́ша мно́га на небесѣ́хъ: та́ко бо изгна́ша проро́ки, и́же [бѣ́ша] пре́жде ва́съ.
Вы́ есте́ со́ль земли́: а́ще же со́ль обуя́етъ, чи́мъ осоли́т­ся? Ни во что́же бу́детъ ктому́, то́чiю да изсы́пана бу́детъ во́нъ и попира́ема человѣ́ки.
[Зач. 11.] Вы́ есте́ свѣ́тъ мíра: не мо́жетъ гра́дъ укры́тися верху́ горы́ стоя́:
ниже́ вжига́ютъ свѣти́лника и поставля́ютъ его́ подъ спу́домъ, но на свѣ́щницѣ, и свѣ́титъ всѣ́мъ, и́же въ хра́минѣ [су́ть].
Та́ко да просвѣти́т­ся свѣ́тъ ва́шъ предъ человѣ́ки, я́ко да ви́дятъ ва́ша до́брая дѣла́ и просла́вятъ Отца́ ва́­шего, И́же на небесѣ́хъ.
[Да] не мни́те, я́ко прiидо́хъ разори́ти зако́нъ, или́ проро́ки: не прiидо́хъ разори́ти, но испо́лнити.
Ами́нь бо глаго́лю ва́мъ: до́ндеже пре́йдетъ не́бо и земля́, Ио́та еди́на, или́ еди́на черта́ не пре́йдетъ от­ зако́на, до́ндеже вся́ бу́дутъ.
И́же а́ще разори́тъ еди́ну за́повѣдiй си́хъ ма́лыхъ и научи́тъ та́ко человѣ́ки, мні́й нарече́т­ся въ Ца́р­ст­вiи Небе́снѣмъ: а и́же сотвори́тъ и научи́тъ, се́й ве́лiй нарече́т­ся въ Ца́р­ст­вiи Небе́снѣмъ.
[Зач. 12.] Глаго́лю бо ва́мъ, я́ко а́ще не избу́детъ пра́вда ва́ша па́че кни́жникъ и фарисе́й, не вни́дете въ Ца́р­ст­вiе Небе́сное.
Слы́шасте, я́ко рече́но бы́сть дре́внимъ: не убiе́ши: и́же [бо] а́ще убiе́тъ, пови́ненъ е́сть суду́.
А́зъ же глаго́лю ва́мъ, я́ко вся́къ гнѣ́ваяйся на бра́та сво­его́ всу́е пови́ненъ е́сть суду́: и́же бо а́ще рече́тъ бра́ту сво­ему́: рака́, пови́ненъ е́сть со́нмищу: а и́же рече́тъ: уро́де, пови́ненъ е́сть гее́н­нѣ о́гнен­нѣй.
А́ще у́бо при­­несе́ши да́ръ тво́й ко олтарю́ и ту́ помяне́ши, я́ко бра́тъ тво́й и́мать нѣ́что на тя́:
оста́ви ту́ да́ръ тво́й предъ олтаре́мъ и ше́дъ пре́жде смири́ся съ бра́томъ тво­и́мъ, и тогда́ при­­ше́дъ при­­неси́ да́ръ тво́й.
Бу́ди увѣщава́яся съ сопе́рникомъ тво­и́мъ ско́ро, до́ндеже еси́ на пути́ съ ни́мъ, да не преда́стъ тебе́ сопе́рникъ судiи́, и судiя́ тя́ преда́стъ слузѣ́, и въ темни́цу вве́рженъ бу́деши:
ами́нь глаго́лю тебѣ́: не изы́деши от­ту́ду, до́ндеже воз­да́си послѣ́днiй кодра́нтъ.
[Зач. 13.] Слы́шасте, я́ко рѣче́но бы́сть дре́внимъ: не прелюбы́ сотвори́ши.
А́зъ же глаго́лю ва́мъ, я́ко вся́къ, и́же воз­зри́тъ на жену́ ко е́же вожделѣ́ти ея́, уже́ любо­дѣ́й­ст­вова съ не́ю въ се́рдцы сво­е́мъ:
а́ще же о́ко твое́ десно́е соблажня́етъ тя́, изми́ е́ и ве́рзи от­ себе́: у́не бо ти́ е́сть, да поги́бнетъ еди́нъ от­ у́дъ тво­и́хъ, а не все́ тѣ́ло твое́ вве́ржено бу́детъ въ гее́н­ну [о́гнен­ную]:
и а́ще десна́я твоя́ рука́ соблажня́етъ тя́, усѣцы́ ю́ и ве́рзи от­ себе́: у́не бо ти́ е́сть, да поги́бнетъ еди́нъ от­ у́дъ тво­и́хъ, а не все́ тѣ́ло твое́ вве́ржено бу́детъ въ гее́н­ну.
Рече́но же бы́сть, я́ко и́же а́ще пу́ститъ жену́ свою́, да да́стъ е́й кни́гу распу́стную.
А́зъ же глаго́лю ва́мъ, я́ко вся́къ от­пуща́яй жену́ свою́, ра́звѣ словесе́ любо­дѣ́йнаго, твори́тъ ю́ прелюбо­дѣ́й­ст­вовати: и и́же пущени́цу по́йметъ, прелюбо­дѣ́й­ст­вуетъ.
[Зач. 14.] Па́ки слы́шасте, я́ко рѣче́но бы́сть дре́внимъ: не во лжу́ клене́шися, воз­да́си же Го́сподеви кля́твы твоя́.
А́зъ же глаго́лю ва́мъ не кля́тися вся́ко: ни не́бомъ, я́ко престо́лъ е́сть Бо́жiй:
ни земле́ю, я́ко подно́жiе е́сть нога́ма Его́: ни Иерусали́момъ, я́ко гра́дъ е́сть вели́каго Царя́:
ниже́ главо́ю тво­е́ю клени́ся, я́ко не мо́жеши вла́са еди́наго бѣ́ла или́ че́рна сотвори́ти:
бу́ди же сло́во ва́­ше: е́й, е́й: ни́, ни́: ли́шше же сею́ от­ непрiя́зни е́сть.
Слы́шасте, я́ко рѣче́но бы́сть: о́ко за о́ко, и зу́бъ за зу́бъ.
А́зъ же глаго́лю ва́мъ не проти́витися злу́: но а́ще тя́ кто́ уда́ритъ въ десну́ю твою́ лани́ту, обрати́ ему́ и другу́ю:
и хотя́щему суди́тися съ тобо́ю и ри́зу твою́ взя́ти, от­пусти́ ему́ и срачи́цу:
и а́ще кто́ тя́ по́йметъ по си́лѣ по́прище еди́но, иди́ съ ни́мъ два́.
[Зач. 15.] Прося́щему у тебе́ да́й, и хотя́щаго от­ тебе́ зая́ти не от­врати́.
Слы́шасте, я́ко рѣче́но е́сть: воз­лю́биши и́скрен­няго тво­его́ и воз­ненави́диши врага́ тво­его́.
А́зъ же глаго́лю ва́мъ: люби́те враги́ ва́шя, благослови́те клену́щыя вы́, добро́ твори́те ненави́дящымъ ва́съ, и моли́теся за творя́щихъ ва́мъ напа́сть и изгоня́щыя вы́,
я́ко да бу́дете сы́нове Отца́ ва́­шего, И́же е́сть на небесѣ́хъ: я́ко со́лнце Свое́ сiя́етъ на злы́я и благі́я и дожди́тъ на пра́ведныя и на непра́ведныя.
А́ще бо лю́бите лю́бящихъ ва́съ, ку́ю мзду́ и́мате? Не и мытари́ ли то́жде творя́тъ?
И а́ще цѣлу́ете дру́ги ва́шя то́кмо, что́ ли́шше творите́? Не и язы́чницы ли та́кожде творя́тъ?
Бу́дите у́бо вы́ соверше́ни, я́коже Оте́цъ ва́шъ Небе́сный соверше́нъ е́сть.
И при­­зва́ оба­на́­де­сять ученики́ Своя́, даде́ и́мъ вла́сть на ду́сѣхъ нечи́стыхъ, я́ко да изго́нятъ и́хъ, и цѣли́ти вся́къ неду́гъ и вся́ку болѣ́знь.
Два­на́­де­ся­тихъ же апо́столовъ имена́ су́ть сiя́: пе́рвый Си́монъ, и́же нарица́ет­ся Пе́тръ, и Андре́й бра́тъ его́: Иа́ковъ Зеведе́евъ и Иоа́н­нъ бра́тъ его́:
Фили́ппъ и Варѳоломе́й: Ѳома́ и Матѳе́й мыта́рь: Иа́ковъ Алфе́евъ и Левве́й, нарѣче́н­ный Ѳадде́й:
Си́монъ Канани́тъ и Иу́да Искарiо́тскiй, и́же и предаде́ Его́.
Сiя́ оба­на́­де­сять посла́ Иису́съ, заповѣ́да и́мъ, глаго́ля: на пу́ть язы́къ не иди́те и во гра́дъ Самаря́нскiй не вни́дите:
иди́те же па́че ко овца́мъ поги́бшымъ до́му Изра́илева:
ходя́ще же проповѣ́дуйте, глаго́люще, я́ко при­­бли́жися Ца́р­ст­вiе Небе́сно­е:
боля́щыя исцѣля́йте, прокаже́н­ныя очища́йте, ме́ртвыя воскреша́йте, бѣ́сы изгоня́йте: ту́не прiя́сте, ту́не дади́те.
[Зач. 35.] Не стяжи́те зла́та, ни сребра́, ни мѣ́ди при­­ поясѣ́хъ ва́шихъ,
ни пи́ры въ пу́ть, ни двою́ ри́зу, ни сапо́гъ, ни жезла́: досто́инъ бо е́сть дѣ́латель мзды́ сво­ея́.
Въ о́ньже а́ще [коли́ждо] гра́дъ или́ ве́сь вни́дете, испыта́йте, кто́ въ не́мъ досто́инъ е́сть, и ту́ пребу́дите, до́ндеже изы́дете:
входя́ще же въ до́мъ цѣлу́йте его́, глаго́люще: ми́ръ до́му сему́:
и а́ще у́бо бу́детъ до́мъ досто́инъ, прiи́детъ ми́ръ ва́шъ на́нь: а́ще ли же не бу́детъ досто́инъ, ми́ръ ва́шъ къ ва́мъ воз­врати́т­ся.
И и́же а́ще не прiи́метъ ва́съ, ниже́ послу́шаетъ слове́съ ва́шихъ, исходя́ще изъ до́му или́ изъ гра́да того́, от­тряси́те пра́хъ но́гъ ва́шихъ:
ами́нь глаго́лю ва́мъ: от­ра́днѣе бу́детъ земли́ Cодо́мстѣй и Гомо́ррстѣй въ де́нь су́дный, не́же гра́ду тому́.
[Зач. 36.] Се́, А́зъ посыла́ю ва́съ я́ко о́вцы посредѣ́ волко́въ: бу́дите у́бо му́дри я́ко змiя́, и цѣ́ли я́ко го́лубiе.
Внемли́те же от­ человѣ́къ: предадя́тъ бо вы́ на со́нмы, и на собо́рищихъ и́хъ бiю́тъ ва́съ,
и предъ влады́ки же и цари́ веде́ни бу́дете Мене́ ра́ди, во свидѣ́тел­ст­во и́мъ и язы́комъ.
Егда́ же предаю́тъ вы́, не пецы́теся, ка́ко или́ что́ воз­глаго́лете: да́стбося ва́мъ въ то́й ча́съ, что́ воз­глаго́лете:
не вы́ бо бу́дете глаго́лющiи, но Ду́хъ Отца́ ва́­шего глаго́ляй въ ва́съ.
Преда́стъ же бра́тъ бра́та на сме́рть, и оте́цъ ча́до: и воста́нутъ ча́да на роди́тели и убiю́тъ и́хъ:
и бу́дете ненави́дими всѣ́ми и́мене Мо­его́ ра́ди: претерпѣ́вый же до конца́, то́й спасе́нъ бу́детъ.
[Зач. 37.] Егда́ же го́нятъ вы́ во гра́дѣ се́мъ, бѣ́гайте въ другі́й. Ами́нь бо глаго́лю ва́мъ: не и́мате сконча́ти гра́ды Изра́илевы, до́ндеже прiи́детъ Сы́нъ Человѣ́ческiй.
Нѣ́сть учени́къ надъ учи́теля [сво­его́], ниже́ ра́бъ надъ господи́на сво­его́:
довлѣ́етъ ученику́, да бу́детъ я́ко учи́тель его́, и ра́бъ я́ко госпо́дь его́. А́ще господи́на до́му веельзеву́ла нареко́ша, кольми́ па́че дома́шнiя его́?
Не убо́йтеся у́бо и́хъ: ничто́же бо е́сть покрове́но, е́же не от­кры́ет­ся, и та́йно, е́же не увѣ́дѣно бу́детъ.
Е́же глаго́лю ва́мъ во тмѣ́, рцы́те во свѣ́тѣ: и е́же во у́шы слы́шите, проповѣ́дите на кро́вѣхъ.
И не убо́йтеся от­ убива́ющихъ тѣ́ло, души́ же не могу́щихъ уби́ти: убо́йтеся же па́че могу́щаго и ду́шу и тѣ́ло погуби́ти въ гее́н­нѣ.
Не двѣ́ ли пти́цѣ цѣни́тѣся еди́ному асса́рiю? И ни еди́на от­ ни́хъ паде́тъ на земли́ безъ Отца́ ва́­шего:
ва́мъ же и вла́си главні́и вси́ изочте́ни су́ть:
не убо́йтеся у́бо: мно́зѣхъ пти́цъ лу́чши есте́ вы́.
[Зач. 38.] Вся́къ у́бо и́же исповѣ́сть Мя́ предъ человѣ́ки, исповѣ́мъ его́ и А́зъ предъ Отце́мъ Мо­и́мъ, и́же на небесѣ́хъ:
а и́же от­ве́ржет­ся Мене́ предъ человѣ́ки, от­ве́ргуся его́ и А́зъ предъ Отце́мъ Мо­и́мъ, и́же на небесѣ́хъ.
Не мни́те, я́ко прiидо́хъ воврещи́ ми́ръ на зе́млю: не прiидо́хъ воврещи́ ми́ръ, но ме́чь:
прiидо́хъ бо разлучи́ти человѣ́ка на отца́ сво­его́, и дще́рь на ма́терь свою́, и невѣ́сту на свекро́вь свою́.
И врази́ человѣ́ку дома́шнiи его́.
[Зач. 39.] И́же лю́битъ отца́ или́ ма́терь па́че Мене́, нѣ́сть Мене́ досто́инъ: и и́же лю́битъ сы́на или́ дще́рь па́че Мене́, нѣ́сть Мене́ досто́инъ:
и и́же не прiи́метъ креста́ сво­его́ и вслѣ́дъ Мене́ гряде́тъ, нѣ́сть Мене́ досто́инъ.
Обрѣты́й ду́шу свою́ погуби́тъ ю́: а и́же погуби́тъ ду́шу свою́ Мене́ ра́ди, обря́щетъ ю́.
И́же ва́съ прiе́млетъ, Мене́ прiе́млетъ: и и́же прiе́млетъ Мене́, прiе́млетъ Посла́в­шаго Мя́:
прiе́мляй проро́ка во и́мя проро́чо, мзду́ проро́чу прiи́метъ: и прiе́мляй пра́ведника во и́мя пра́ведничо, мзду́ пра́ведничу прiи́метъ:
и и́же а́ще напо­и́тъ еди́наго от­ ма́лыхъ си́хъ ча́­шею студены́ воды́ то́кмо, во и́мя ученика́, ами́нь глаго́лю ва́мъ, не погуби́тъ мзды́ сво­ея́.
[Зач. 74.] Въ то́й ча́съ при­­ступи́ша ученицы́ ко Иису́су, глаго́люще: кто́ у́бо бо́лiй е́сть въ Ца́р­ст­вiи Небе́снѣмъ?
И при­­зва́въ Иису́съ отроча́, поста́ви е́ посредѣ́ и́хъ
и рече́: ами́нь глаго́лю ва́мъ, а́ще не обратите́ся и бу́дете я́ко дѣ́ти, не вни́дете въ Ца́р­ст­во Небе́сно­е:
и́же у́бо смири́т­ся я́ко отроча́ сiе́, то́й е́сть бо́лiй во Ца́р­ст­вiи Небе́снѣмъ:
и и́же а́ще прiи́метъ отроча́ таково́ во и́мя Мое́, Мене́ прiе́млетъ:
а и́же а́ще соблазни́тъ еди́наго ма́лыхъ си́хъ вѣ́ру­ю­щихъ въ Мя́, у́не е́сть ему́, да обѣ́сит­ся же́рновъ осе́лскiй на вы́и его́, и пото́нетъ въ пучи́нѣ морстѣ́й.
Го́ре мíру от­ собла́знъ: ну́жда бо е́сть прiити́ собла́зномъ: оба́че го́ре человѣ́ку тому́, и́мже собла́знъ при­­хо́дитъ.
А́ще ли рука́ твоя́ или́ нога́ твоя́ соблажня́етъ тя́, от­сѣцы́ ю́ и ве́рзи от­ себе́: добрѣ́йше ти́ е́сть вни́ти въ живо́тъ хро́му или́ бѣ́дну {безъ руки́}, не́же двѣ́ ру́цѣ и двѣ́ но́зѣ иму́щу вве́ржену бы́ти во о́гнь вѣ́чный:
и а́ще о́ко твое́ соблажня́етъ тя́, изми́ е́ и ве́рзи от­ себе́: добрѣ́йше ти́ е́сть со еди́нѣмъ о́комъ въ живо́тъ вни́ти, не́же двѣ́ о́цѣ иму́щу вве́ржену бы́ти въ гее́н­ну о́гнен­ную.
[Зач. 75.] Блюди́те, да не пре́зрите еди́наго [от­] ма́лыхъ си́хъ: глаго́лю бо ва́мъ, я́ко А́нгели и́хъ на небесѣ́хъ вы́ну ви́дятъ лице́ Отца́ Мо­его́ Небе́снаго.
Прiи́де бо Сы́нъ Человѣ́ческiй [взыска́ти и] спасти́ поги́бшаго.
Что́ ва́мъ мни́т­ся? А́ще бу́детъ нѣ́ко­ему человѣ́ку сто́ ове́цъ, и заблу́дитъ еди́на от­ ни́хъ: не оста́витъ ли де́вятьдесятъ и де́вять въ гора́хъ и ше́дъ и́щетъ заблу́ждшiя?
и а́ще бу́детъ {приключи́т­ся} обрѣсти́ ю́, ами́нь глаго́лю ва́мъ, я́ко ра́дует­ся о не́й па́че, не́же о девяти́десятихъ и девяти́ не заблу́ждшихъ.
Та́ко нѣ́сть во́ля предъ Отце́мъ ва́шимъ Небе́снымъ, да поги́бнетъ еди́нъ от­ ма́лыхъ си́хъ.
А́ще же согрѣши́тъ къ тебѣ́ бра́тъ тво́й, иди́ и обличи́ его́ между́ тобо́ю и тѣ́мъ еди́нѣмъ: а́ще тебе́ послу́шаетъ, прiобрѣ́лъ еси́ бра́та тво­его́:
а́ще ли тебе́ не послу́шаетъ, по­ими́ съ собо́ю еще́ еди́наго или́ два́, да при­­ устѣ́хъ двою́ или́ трiе́хъ свидѣ́телей ста́нетъ вся́къ глаго́лъ:
а́ще же не послу́шаетъ и́хъ, повѣ́ждь це́ркви: а́ще же и це́рковь преслу́шаетъ, бу́ди тебѣ́ я́коже язы́чникъ и мыта́рь.
[Зач. 76.] Ами́нь [бо] глаго́лю ва́мъ: ели́ка а́ще свя́жете на земли́, бу́дутъ свя́зана на небеси́: и ели́ка а́ще разрѣшите́ на земли́, бу́дутъ разрѣше́на на небесѣ́хъ.
Па́ки ами́нь глаго́лю ва́мъ, я́ко а́ще два́ от­ ва́съ совѣща́ета на земли́ о вся́цѣй ве́щи, ея́же а́ще про́сита, бу́детъ и́ма от­ Отца́ Мо­его́, И́же на небесѣ́хъ:
идѣ́же бо еста́ два́ или́ трiе́ со́брани во и́мя Мое́, ту́ е́смь посредѣ́ и́хъ.
Тогда́ при­­сту́пль къ Нему́ Пе́тръ рече́: Го́споди, колькра́ты а́ще согрѣши́тъ въ мя́ бра́тъ мо́й, и от­пущу́ ли ему́ до се́дмь кра́тъ?
Глаго́ла ему́ Иису́съ: не глаго́лю тебѣ́: до се́дмь кра́тъ, но до се́дмьдесятъ кра́тъ седмери́цею.
[Зач. 77.] Сего́ ра́ди уподо́бися Ца́р­ст­вiе Небе́сное человѣ́ку царю́, и́же восхотѣ́ стяза́тися о словеси́ съ рабы́ сво­и́ми.
Наче́ншу же ему́ стяза́тися, при­­ведо́ша ему́ еди́наго должника́ тмо́ю тала́нтъ:
не иму́щу же ему́ воз­да́ти, повелѣ́ и́ госпо́дь его́ прода́ти, и жену́ его́, и ча́да, и вся́, ели́ка имѣ́яше, и от­да́ти.
Па́дъ у́бо ра́бъ то́й, кла́няшеся ему́, глаго́ля: го́споди, потерпи́ на мнѣ́, и вся́ ти́ воз­да́мъ.
Милосе́рдовавъ же госпо́дь раба́ того́, прости́ его́ и до́лгъ от­пусти́ ему́.
Изше́дъ же ра́бъ то́й, обрѣ́те еди́наго [от­] клевре́тъ сво­и́хъ, и́же бѣ́ до́лженъ ему́ сто́мъ пѣ́нязь: и е́мь его́ давля́ше, глаго́ля: от­да́ждь ми́, и́мже [ми́] еси́ до́лженъ.
Па́дъ у́бо клевре́тъ его́ на но́зѣ его́, моля́ше его́, глаго́ля: потерпи́ на мнѣ́, и вся́ воз­да́мъ ти́.
О́нъ же не хотя́ше, но ве́дъ всади́ его́ въ темни́цу, до́ндеже воз­да́стъ до́лжное.
Ви́дѣв­ше же клевре́ти его́ бы́в­шая, сжа́лиша си́ зѣло́ и при­­ше́дше сказа́ша господи́ну сво­ему́ вся́ бы́в­шая.
Тогда́ при­­зва́въ его́ господи́нъ его́, глаго́ла ему́: ра́бе лука́вый, ве́сь до́лгъ о́нъ от­пусти́хъ тебѣ́, поне́же умоли́лъ мя́ еси́:
не подоба́­ше ли и тебѣ́ поми́ловати клевре́та тво­его́, я́коже и а́зъ тя́ поми́ловахъ?
И прогнѣ́вався госпо́дь его́, предаде́ его́ мучи́телемъ, до́ндеже воз­да́стъ ве́сь до́лгъ сво́й.
Та́ко и Оте́цъ Мо́й Небе́сный сотвори́тъ ва́мъ, а́ще не от­пустите́ кі́йждо бра́ту сво­ему́ от­ серде́цъ ва́шихъ прегрѣше́нiя и́хъ.
[Зач. 93.] Тогда́ Иису́съ глаго́ла къ наро́домъ и ученико́мъ Сво­и́мъ,
глаго́ля: на Моисе́овѣ сѣда́лищи сѣдо́ша кни́жницы и фарисе́е:
вся́ у́бо, ели́ка а́ще реку́тъ ва́мъ блюсти́, соблюда́йте и твори́те: по дѣло́мъ же и́хъ не твори́те: глаго́лютъ бо, и не творя́тъ:
связу́ютъ бо бремена́ тя́жка и бѣ́днѣ носи́ма, и воз­лага́ютъ на плеща́ человѣ́ческа, пе́рстомъ же сво­и́мъ не хотя́тъ дви́гнути и́хъ.
Вся́ же дѣла́ своя́ творя́тъ, да ви́дими бу́дутъ человѣ́ки: разширя́ютъ же храни́лища своя́ и велича́ютъ воскри́лiя ри́зъ сво­и́хъ:
лю́бятъ же преждевоз­лега́нiя на ве́черяхъ, и преждесѣда́нiя на со́нмищихъ,
и цѣлова́нiя на то́ржищихъ, и зва́тися от­ человѣ́къ: учи́телю, учи́телю.
Вы́ же не нарица́йтеся учи́телiе: еди́нъ бо е́сть ва́шъ Учи́тель, Христо́съ: вси́ же вы́ бра́тiя есте́:
и отца́ не зови́те себѣ́ на земли́: еди́нъ бо е́сть Оте́цъ ва́шъ, И́же на небесѣ́хъ:
ниже́ нарица́йтеся наста́вницы: еди́нъ бо е́сть Наста́вникъ ва́шъ, Христо́съ.
Бо́лiй же въ ва́съ да бу́детъ ва́мъ слуга́:
и́же бо воз­несе́т­ся, смири́т­ся: и смиря́яйся воз­несе́т­ся.
[Зач. 94.] Го́ре ва́мъ, кни́жницы и фарисе́е, лицемѣ́ри, я́ко затворя́ете Ца́р­ст­вiе Небе́сное предъ человѣ́ки: вы́ бо не вхо́дите, ни входя́щихъ оставля́ете вни́ти.
Го́ре ва́мъ, кни́жницы и фарисе́е, лицемѣ́ри, я́ко снѣда́ете до́мы вдови́цъ, и вино́ю дале́че моли́твы творя́ще {и лицемѣ́рно на до́лзѣ моли́твы творите́}: сего́ ра́ди ли́шшее прiи́мете осужде́нiе.
Го́ре ва́мъ, кни́жницы и фарисе́е, лицемѣ́ри, я́ко прехо́дите мо́ре и су́шу, сотвори́ти еди́наго при­­ше́лца: и егда́ бу́детъ, творите́ его́ сы́на гее́н­ны сугу́бѣйша ва́съ.
Го́ре ва́мъ, вожди́ слѣпі́и, глаго́лющiи: и́же а́ще клене́т­ся це́рковiю, ничесо́же е́сть: а и́же клене́т­ся зла́томъ церко́внымъ, до́лженъ е́сть.
Бу́и и слѣпі́и, что́ бо бо́лѣе е́сть, зла́то ли, или́ це́рковь, святя́щая зла́то?
И: и́же а́ще клене́т­ся олтаре́мъ, ничесо́же е́сть: а и́же клене́т­ся да́ромъ, и́же верху́ его́, до́лженъ е́сть.
Бу́и и слѣпі́и, что́ бо бо́лѣе, да́ръ ли, или́ олта́рь, святя́й да́ръ?
И́же у́бо клене́т­ся олтаре́мъ, клене́т­ся и́мъ и су́щимъ верху́ его́:
и и́же клене́т­ся це́рковiю, клене́т­ся е́ю и Живу́щимъ въ не́й:
и клены́йся небесе́мъ клене́т­ся Престо́ломъ Бо́жiимъ и Сѣдя́щимъ на не́мъ.
[Зач. 95.] Го́ре ва́мъ, кни́жницы и фарисе́е, лицемѣ́ри, я́ко одеся́т­ст­вуете мя́тву и ко́пръ и ки́минъ, и оста́висте вя́щшая зако́на, су́дъ и ми́лость и вѣ́ру: сiя́ [же] подоба́­ше твори́ти, и о́нѣхъ не оставля́ти.
Вожди́ слѣпі́и, оцѣжда́ющiи комары́, велблу́ды же пожира́юще.
Го́ре ва́мъ, кни́жницы и фарисе́е лицемѣ́ри, я́ко очища́ете внѣ́шнее сткля́ницы и блю́да, внутрьу́ду же су́ть по́лни хище́нiя и непра́вды:
фарисе́е слѣпы́й, очи́сти пре́жде вну́трен­нее сткля́ницы и блю́да, да бу́детъ и внѣ́шнее и́ма чи́сто.
Го́ре ва́мъ, кни́жницы и фарисе́е, лицемѣ́ри, я́ко подо́битеся гробо́мъ пова́пленымъ, и́же внѣу́ду у́бо явля́ют­ся красны́, внутрьу́ду же по́лни су́ть косте́й ме́ртвыхъ и вся́кiя нечистоты́:
та́ко и вы́, внѣу́ду у́бо явля́етеся человѣ́комъ пра́ведни, внутрьу́ду же есте́ по́лни лицемѣ́рiя и беззако́нiя.
[Зач. 96.] Го́ре ва́мъ, кни́жницы и фарисе́е, лицемѣ́ри, я́ко зи́ждете гро́бы проро́ческiя, и кра́сите ра́ки пра́ведныхъ,
и глаго́лете: а́ще бы́хомъ бы́ли во дни́ оте́цъ на́шихъ, не бы́хомъ у́бо о́бщницы и́мъ бы́ли въ кро́ви проро́къ:
тѣ́мже са́ми свидѣ́тел­ст­вуете себѣ́, я́ко сы́нове есте́ изби́в­шихъ проро́ки:
и вы́ испо́лните мѣ́ру оте́цъ ва́шихъ.
Змiя́, порожде́нiя ехи́днова, ка́ко убѣжите́ от­ суда́ [огня́] гее́нскаго?
Сего́ ра́ди, се́, А́зъ послю́ къ ва́мъ проро́ки и прему́дры и кни́жники: и от­ ни́хъ убiе́те и ра́спнете, и от­ ни́хъ бiе́те на со́нмищихъ ва́шихъ, и изжене́те от­ гра́да во гра́дъ:
я́ко да прiи́детъ на вы́ вся́ка кро́вь пра́ведна, пролива́емая на земли́, от­ кро́ве А́веля пра́веднаго до кро́ве Заха́рiи сы́на Варахі́ина, его́же уби́сте между́ це́рковiю и олтаре́мъ.
Ами́нь глаго́лю ва́мъ: [я́ко] прiи́дутъ вся́ сiя́ на ро́дъ се́й.
Иерусали́ме, Иерусали́ме, изби́вый проро́ки и ка́менiемъ побива́яй по́слан­ныя къ тебѣ́, колькра́ты восхотѣ́хъ собра́ти ча́да твоя́, я́коже собира́етъ ко́кошъ птенцы́ своя́ подъ крилѣ́, и не восхотѣ́сте?
Се́, оставля́ет­ся ва́мъ до́мъ ва́шъ пу́стъ.
Глаго́лю бо ва́мъ: [я́ко] не и́мате Мене́ ви́дѣти от­се́лѣ, до́ндеже рече́те: благослове́нъ Гряды́й во и́мя Госпо́дне.
Синодальный
1 Нагорная проповедь: блаженства; 13 «вы – соль»; «вы – свет». 17 «Не нарушить, но исполнить». 21 О гневе и убийстве; «брат твой против тебя»; 27 взгляд с вожделением; 31 о разводе; 33 о клятве. 38 «Око за око, а Я говорю вам…» 43 «Любите врагов ваших».
Увидев народ, Он взошел на гору; и, когда сел, приступили к Нему ученики Его.
И Он, отверзши уста Свои, учил их, говоря:
Блаженны нищие духом, ибо их есть Царство Небесное.
Блаженны плачущие, ибо они утешатся.
Блаженны кроткие, ибо они наследуют землю.
Блаженны алчущие и жаждущие правды, ибо они насытятся.
Блаженны милостивые, ибо они помилованы будут.
Блаженны чистые сердцем, ибо они Бога узрят.
Блаженны миротворцы, ибо они будут наречены сынами Божиими.
Блаженны изгнанные за правду, ибо их есть Царство Небесное.
Блаженны вы, когда будут поносить вас и гнать и всячески неправедно злословить за Меня.
Радуйтесь и веселитесь, ибо велика ваша награда на небесах: так гнали и пророков, бывших прежде вас.
Вы – соль земли. Если же соль потеряет силу, то чем сделаешь ее соленою? Она уже ни к чему негодна, как разве выбросить ее вон на попрание людям.
[Зач. 11.] Вы – свет мира. Не может укрыться город, стоящий на верху горы.
И, зажегши свечу, не ставят ее под сосудом, но на подсвечнике, и светит всем в доме.
Так да светит свет ваш пред людьми, чтобы они видели ваши добрые дела и прославляли Отца вашего Небесного.
Не думайте, что Я пришел нарушить закон или пророков: не нарушить пришел Я, но исполнить.
Ибо истинно говорю вам: доколе не прейдет небо и земля, ни одна иота или ни одна черта не прейдет из закона, пока не исполнится все.
Итак, кто нарушит одну из заповедей сих малейших и научит так людей, тот малейшим наречется в Царстве Небесном; а кто сотворит и научит, тот великим наречется в Царстве Небесном.
[Зач. 12.] Ибо, говорю вам, если праведность ваша не превзойдет праведности книжников и фарисеев, то вы не войдете в Царство Небесное.
Вы слышали, что сказано древним: не убивай, кто же убьет, подлежит суду.
А Я говорю вам, что всякий, гневающийся на брата своего напрасно, подлежит суду; кто же скажет брату своему: «рака́»*, подлежит синедриону**; а кто скажет: «безумный», подлежит геенне огненной. //*Пустой человек. /**Верховное судилище.
Итак, если ты принесешь дар твой к жертвеннику и там вспомнишь, что брат твой имеет что-нибудь против тебя,
оставь там дар твой пред жертвенником, и пойди прежде примирись с братом твоим, и тогда приди и принеси дар твой.
Мирись с соперником твоим скорее, пока ты еще на пути с ним, чтобы соперник не отдал тебя судье, а судья не отдал бы тебя слуге, и не ввергли бы тебя в темницу;
истинно говорю тебе: ты не выйдешь оттуда, пока не отдашь до последнего кодранта.
[Зач. 13.] Вы слышали, что сказано древним: не прелюбодействуй.
А Я говорю вам, что всякий, кто смотрит на женщину с вожделением, уже прелюбодействовал с нею в сердце своем.
Если же правый глаз твой соблазняет тебя, вырви его и брось от себя, ибо лучше для тебя, чтобы погиб один из членов твоих, а не все тело твое было ввержено в геенну.
И если правая твоя рука соблазняет тебя, отсеки ее и брось от себя, ибо лучше для тебя, чтобы погиб один из членов твоих, а не все тело твое было ввержено в геенну.
Сказано также, что если кто разведется с женою своею, пусть даст ей разводную.
А Я говорю вам: кто разводится с женою своею, кроме вины любодеяния, тот подает ей повод прелюбодействовать; и кто женится на разведенной, тот прелюбодействует.
[Зач. 14.] Еще слышали вы, что сказано древним: не преступай клятвы, но исполняй пред Господом клятвы твои.
А Я говорю вам: не клянись вовсе: ни небом, потому что оно престол Божий;
ни землею, потому что она подножие ног Его; ни Иерусалимом, потому что он город великого Царя;
ни головою твоею не клянись, потому что не можешь ни одного волоса сделать белым или черным.
Но да будет слово ваше: да, да; нет, нет; а что сверх этого, то от лукавого.
Вы слышали, что сказано: око за око и зуб за зуб.
А Я говорю вам: не противься злому. Но кто ударит тебя в правую щеку твою, обрати к нему и другую;
и кто захочет судиться с тобою и взять у тебя рубашку, отдай ему и верхнюю одежду;
и кто принудит тебя идти с ним одно поприще, иди с ним два.
[Зач. 15.] Просящему у тебя дай, и от хотящего занять у тебя не отвращайся.
Вы слышали, что сказано: люби ближнего твоего и ненавидь врага твоего.
А Я говорю вам: люби́те врагов ваших, благословляйте проклинающих вас, благотворите ненавидящим вас и молитесь за обижающих вас и гонящих вас,
да будете сынами Отца вашего Небесного, ибо Он повелевает солнцу Своему восходить над злыми и добрыми и посылает дождь на праведных и неправедных.
Ибо если вы будете любить любящих вас, какая вам награда? Не то же ли делают и мытари*? //*Сборщики податей.
И если вы приветствуете только братьев ваших, что особенного делаете? Не так же ли поступают и язычники?
Итак будьте совершенны, как совершен Отец ваш Небесный.
1 Избрание двенадцати; 5–42 поучение их. 16 «Как овец среди волков»; «за имя Мое». 28 «Не бойтесь…» 32 Исповедание Христа и отречение от Него; сбережение и потеря души. 40 «Кто принимает Меня…»
И призвав двенадцать учеников Своих, Он дал им власть над нечистыми духами, чтобы изгонять их и врачевать всякую болезнь и всякую немощь.
Двенадцати же апостолов имена суть сии: первый Симон, называемый Петром, и Андрей, брат его, Иаков Зеведеев и Иоанн, брат его,
Филипп и Варфоломей, Фома и Матфей мытарь, Иаков Алфеев и Леввей, прозванный Фаддеем,
Симон Кананит и Иуда Искариот, который и предал Его.
Сих двенадцать послал Иисус, и заповедал им, говоря: на путь к язычникам не ходите, и в город Самарянский не входите;
а идите наипаче к погибшим овцам дома Израилева;
ходя же, проповедуйте, что приблизилось Царство Небесное;
больных исцеляйте, прокаженных очищайте, мертвых воскрешайте, бесов изгоняйте; даром получили, даром давайте.
[Зач. 35.] Не берите с собою ни золота, ни серебра, ни меди в поясы свои,
ни сумы на дорогу, ни двух одежд, ни обуви, ни посоха, ибо трудящийся достоин пропитания.
В какой бы город или селение ни вошли вы, наведывайтесь, кто в нем достоин, и там оставайтесь, пока не выйдете;
а входя в дом, приветствуйте его, говоря: мир дому сему;
и если дом будет достоин, то мир ваш придет на него; если же не будет достоин, то мир ваш к вам возвратится.
А если кто не примет вас и не послушает слов ваших, то, выходя из дома или из города того, отрясите прах от ног ваших;
истинно говорю вам: отраднее будет земле Содомской и Гоморрской в день суда, нежели городу тому.
[Зач. 36.] Вот, Я посылаю вас, как овец среди волков: итак, будьте мудры, как змии, и просты, как голуби.
Остерегайтесь же людей: ибо они будут отдавать вас в судилища и в синагогах своих будут бить вас,
и поведут вас к правителям и царям за Меня, для свидетельства перед ними и язычниками.
Когда же будут предавать вас, не заботьтесь, как или что сказать; ибо в тот час дано будет вам, что сказать,
ибо не вы будете говорить, но Дух Отца вашего будет говорить в вас.
Предаст же брат брата на смерть, и отец – сына; и восстанут дети на родителей, и умертвят их;
и будете ненавидимы всеми за имя Мое; претерпевший же до конца спасется.
[Зач. 37.] Когда же будут гнать вас в одном городе, бегите в другой. Ибо истинно говорю вам: не успеете обойти городов Израилевых, как приидет Сын Человеческий.
Ученик не выше учителя, и слуга не выше господина своего:
довольно для ученика, чтобы он был, как учитель его, и для слуги, чтобы он был, как господин его. Если хозяина дома назвали веельзевулом, не тем ли более домашних его?
Итак, не бойтесь их, ибо нет ничего сокровенного, что не открылось бы, и тайного, что не было бы узнано.
Что говорю вам в темноте, говорите при свете; и что на ухо слышите, проповедуйте на кровлях.
И не бойтесь убивающих тело, души́ же не могущих убить; а бойтесь более Того, Кто может и душу и тело погубить в геенне.
Не две ли малые птицы продаются за ассарий*? И ни одна из них не упадет на землю без воли Отца вашего; //*Мелкая монета.
у вас же и волосы на голове все сочтены;
не бойтесь же: вы лучше многих малых птиц.
[Зач. 38.] Итак, всякого, кто исповедает Меня пред людьми, того исповедаю и Я пред Отцом Моим Небесным;
а кто отречется от Меня пред людьми, отрекусь от того и Я пред Отцом Моим Небесным.
Не думайте, что Я пришел принести мир на землю; не мир пришел Я принести, но меч,
ибо Я пришел разделить человека с отцом его, и дочь с матерью ее, и невестку со свекровью ее.
И враги человеку – домашние его.
[Зач. 39.] Кто любит отца или мать более, нежели Меня, не достоин Меня; и кто любит сына или дочь более, нежели Меня, не достоин Меня;
и кто не берет креста своего и следует за Мною, тот не достоин Меня.
Сберегший душу свою потеряет ее; а потерявший душу свою ради Меня сбережет ее.
Кто принимает вас, принимает Меня, а кто принимает Меня, принимает Пославшего Меня;
кто принимает пророка, во имя пророка, получит награду пророка; и кто принимает праведника, во имя праведника, получит награду праведника.
И кто напоит одного из малых сих только чашею холодной воды, во имя ученика, истинно говорю вам, не потеряет награды своей.
1 «Как дети…» 12 Заблудившаяся овца; 15 согрешающий брат. 19 «Где двое или трое собраны во имя Мое…» 21 О прощении 10,000 талантов и 100 динариев.
[Зач. 74.] В то время ученики приступили к Иисусу и сказали: кто больше в Царстве Небесном?
Иисус, призвав дитя, поставил его посреди них
и сказал: истинно говорю вам, если не обратитесь и не будете как дети, не войдете в Царство Небесное;
итак, кто умалится, как это дитя, тот и больше в Царстве Небесном;
и кто примет одно такое дитя во имя Мое, тот Меня принимает;
а кто соблазнит одного из малых сих, верующих в Меня, тому лучше было бы, если бы повесили ему мельничный жернов на шею и потопили его во глубине морской.
Горе миру от соблазнов, ибо надобно прийти соблазнам; но горе тому человеку, через которого соблазн приходит.
Если же рука твоя или нога твоя соблазняет тебя, отсеки их и брось от себя: лучше тебе войти в жизнь без руки или без ноги, нежели с двумя руками и с двумя ногами быть ввержену в огонь вечный;
и если глаз твой соблазняет тебя, вырви его и брось от себя: лучше тебе с одним глазом войти в жизнь, нежели с двумя глазами быть ввержену в геенну огненную.
[Зач. 75.] Смотрите, не презирайте ни одного из малых сих; ибо говорю вам, что Ангелы их на небесах всегда видят лицо Отца Моего Небесного.
Ибо Сын Человеческий пришел взыскать и спасти погибшее.
Как вам кажется? Если бы у кого было сто овец, и одна из них заблудилась, то не оставит ли он девяносто девять в горах и не пойдет ли искать заблудившуюся?
и если случится найти ее, то, истинно говорю вам, он радуется о ней более, нежели о девяноста девяти незаблудившихся.
Та́к, нет воли Отца вашего Небесного, чтобы погиб один из малых сих.
Если же согрешит против тебя брат твой, пойди и обличи его между тобою и им одним; если послушает тебя, то приобрел ты брата твоего;
если же не послушает, возьми с собою еще одного или двух, дабы устами двух или трех свидетелей подтвердилось всякое слово;
если же не послушает их, скажи церкви; а если и церкви не послушает, то да будет он тебе, как язычник и мыта́рь.
[Зач. 76.] Истинно говорю вам: что́ вы свяжете на земле, то́ будет связано на небе; и что́ разрешите на земле, то́ будет разрешено на небе.
Истинно также говорю вам, что если двое из вас согласятся на земле просить о всяком деле, то, чего бы ни попросили, будет им от Отца Моего Небесного,
ибо, где двое или трое собраны во имя Мое, там Я посреди них.
Тогда Петр приступил к Нему и сказал: Господи! сколько раз прощать брату моему, согрешающему против меня? до семи ли раз?
Иисус говорит ему: не говорю тебе: до семи, но до седмижды семидесяти раз.
[Зач. 77.] Посему Царство Небесное подобно царю, который захотел сосчитаться с рабами своими;
когда начал он считаться, приведен был к нему некто, который должен был ему десять тысяч талантов*; //*Вес серебра.
а как он не имел, чем заплатить, то государь его приказал продать его, и жену его, и детей, и всё, что он имел, и заплатить;
тогда раб тот пал, и, кланяясь ему, говорил: государь! потерпи на мне, и всё тебе заплачу.
Государь, умилосердившись над рабом тем, отпустил его и долг простил ему.
Раб же тот, выйдя, нашел одного из товарищей своих, который должен был ему сто динариев, и, схватив его, душил, говоря: отдай мне, что́ должен.
Тогда товарищ его пал к ногам его, умолял его и говорил: потерпи на мне, и всё отдам тебе.
Но тот не захотел, а пошел и посадил его в темницу, пока не отдаст долга.
Товарищи его, видев происшедшее, очень огорчились и, придя, рассказали государю своему всё бывшее.
Тогда государь его призывает его и говорит: злой раб! весь долг тот я простил тебе, потому что ты упросил меня;
не надлежало ли и тебе помиловать товарища твоего, ка́к и я помиловал тебя?
И, разгневавшись, государь его отдал его истязателям, пока не отдаст ему всего долга.
Та́к и Отец Мой Небесный поступит с вами, если не простит каждый из вас от сердца своего брату своему согрешений его.
1 Наставление Иисуса Христа о фарисеях; 13 семикратное «горе вам». 34 Гонение на пророков. 37 Укоризны Иерусалиму.
[Зач. 93.] Тогда Иисус начал говорить народу и ученикам Своим
и сказал: на Моисеевом седалище сели книжники и фарисеи;
итак, всё, что они велят вам соблюдать, соблюдайте и делайте; по делам же их не поступайте, ибо они говорят, и не делают:
связывают бремена тяжелые и неудобоносимые и возлагают на плечи людям, а сами не хотят и перстом двинуть их;
все же дела свои делают с тем, чтобы видели их люди: расширяют хранилища* свои и увеличивают воскрилия одежд своих; //*Повязки на лбу и на руках со словами из закона.
также любят предвозлежания на пиршествах и председания в синагогах
и приветствия в народных собраниях, и чтобы люди звали их: учитель! учитель!
А вы не называйтесь учителями, ибо один у вас Учитель – Христос, все же вы – братья;
и отцом себе не называйте никого на земле, ибо один у вас Отец, Который на небесах;
и не называйтесь наставниками, ибо один у вас Наставник – Христос.
Больший из вас да будет вам слуга:
ибо, кто возвышает себя, тот унижен будет, а кто унижает себя, тот возвысится.
[Зач. 94.] Горе вам, книжники и фарисеи, лицемеры, что затворяете Царство Небесное человекам, ибо сами не вхо́дите и хотящих войти не допускаете.
Горе вам, книжники и фарисеи, лицемеры, что поедаете домы вдов и лицемерно долго мо́литесь: за то́ примете тем бо́льшее осуждение.
Горе вам, книжники и фарисеи, лицемеры, что обходите море и сушу, дабы обратить хотя одного; и когда это случится, делаете его сыном геенны, вдвое худшим вас.
Горе вам, вожди слепые, которые говорите: если кто поклянется храмом, то ничего, а если кто поклянется золотом храма, то повинен.
Безумные и слепые! что больше: золото, или храм, освящающий золото?
Также: если кто поклянется жертвенником, то ничего, если же кто поклянется даром, который на нем, то повинен.
Безумные и слепые! что больше: дар, или жертвенник, освящающий дар?
Итак, клянущийся жертвенником клянется им и всем, что на нем;
и клянущийся храмом клянется им и Живущим в нем;
и клянущийся небом клянется Престолом Божиим и Сидящим на нем.
[Зач. 95.] Горе вам, книжники и фарисеи, лицемеры, что даете десятину с мяты, аниса и тмина, и оставили важнейшее в законе: суд, милость и веру; сие надлежало делать, и того не оставлять.
Вожди слепые, оцеживающие комара, а верблюда поглощающие!
Горе вам, книжники и фарисеи, лицемеры, что очищаете внешность чаши и блюда, между тем как внутри они полны хищения и неправды.
Фарисей слепой! очисти прежде внутренность чаши и блюда, чтобы чиста была и внешность их.
Горе вам, книжники и фарисеи, лицемеры, что уподобляетесь окрашенным гробам, которые снаружи кажутся красивыми, а внутри полны костей мертвых и всякой нечистоты;
так и вы по наружности кажетесь людям праведными, а внутри исполнены лицемерия и беззакония.
[Зач. 96.] Горе вам, книжники и фарисеи, лицемеры, что строите гробницы пророкам и украшаете памятники праведников,
и говорите: если бы мы были во дни отцов наших, то не были бы сообщниками их в пролитии крови пророков;
таким образом вы сами против себя свидетельствуете, что вы сыновья тех, которые избили пророков;
дополняйте же меру отцов ваших.
Змии, порождения ехиднины! как убежите вы от осуждения в геенну?
Посему, вот, Я посылаю к вам пророков, и мудрых, и книжников; и вы иных убьете и распнете, а иных будете бить в синагогах ваших и гнать из города в город;
да придет на вас вся кровь праведная, пролитая на земле, от крови Авеля праведного до крови Захарии, сына Варахиина, которого вы убили между храмом и жертвенником.
Истинно говорю вам, что всё сие придет на род сей.
Иерусалим, Иерусалим, избивающий пророков и камнями побивающий посланных к тебе! сколько раз хотел Я собрать детей твоих, как птица собирает птенцов своих под крылья, и вы не захотели!
Се, оставляется вам дом ваш пуст.
Ибо сказываю вам: не увидите Меня отныне, доколе не воскликнете: благословен Грядый во имя Господне!
Jeesuse mäejutlus
Aga kui Jeesus nägi rahvahulki, läks ta üles mäele ja istus sinna maha, ja kui jüngrid olid tema ümber kogunenud,
avas ta oma suu ja õpetas neid:
„Õndsad on need, kes on vaimus vaesed, sest nende päralt on taevariik.
Õndsad on kurvad, sest neid lohutatakse.
Õndsad on tasased, sest nemad pärivad maa.
Õndsad on need, kellel on nälg ja janu õiguse järele, sest nemad saavad küllaga.
Õndsad on halastajad, sest nende peale halastatakse.
Õndsad on puhtad südamelt, sest nemad näevad Jumalat.
Õndsad on rahutegijad, sest neid hüütakse Jumala lasteks.
Õndsad on need, keda õiguse pärast taga kiusatakse, sest nende päralt on taevariik.
Õndsad olete teie, kui teid minu pärast laimatakse ja taga kiusatakse ja teist valega kõiksugust kurja räägitakse.
Olge rõõmsad ja hõisake, sest teie palk on suur taevas! Just samamoodi on taga kiusatud ka prohveteid enne teid.
Teie olete maa sool. Aga kui sool läheb läägeks, millega saab siis teha seda soolaseks? Ei see kõlba enam millekski muuks kui visata inimeste jalgade tallata.
Teie olete maailma valgus. Ei saa jääda märkamatuks linn, mis on mäe otsas.
Ega süüdata ka lampi ja panda vaka alla, vaid lambijalale, nii et selle valgus paistab kõigile majasolijatele.
Nõnda paistku teiegi valgus inimestele, et nad teie häid tegusid nähes ülistaksid teie Isa, kes on taevas.
Ärge arvake, et ma olen tulnud Seadust või Prohveteid tühistama. Ma ei ole tulnud neid tühistama, vaid täitma.
Tõesti, ma ütlen teile, ükski täpp ja ükski kriips ei kao Seadusest seni, kuni taevas ja maa püsivad, kuni kõik, mis sündima peab, on sündinud.
Seda, kes iganes nendest käskudest ka kõige pisema tühistab ja teisi sedasama tegema õpetab, hüütakse kõige pisemaks taevariigis. Kes aga selle järgi teeb ja õpetab, seda hüütakse suureks taevariigis.
Sest ma ütlen teile: Kui teie õigus ei ole märksa suurem kui kirjatundjate ja variseride oma, siis te ei saa taevariiki!
Te olete kuulnud, et muistsele põlvele on öeldud: Sa ei tohi tappa! ja igaüks, kes tapab, peab minema kohtu alla.
Aga mina ütlen teile: Igaüks, kes oma venna peale vihastab, peab minema kohtu alla, kes aga oma vennale ütleb: „Tola!”, peab minema ülemkohtu alla, kes aga ütleb: „Sina jäle!”, peab minema tulepõrgusse.
Kui sa nüüd oma ohvriandi altarile tood ja sulle tuleb meelde, et su vennal on midagi sinu vastu,
siis jäta oma and altari ette ja mine lepi esmalt ära oma vennaga ja alles siis tule ja too oma and!
Ole varmalt järeleandlik oma vastasele, kuni sa oled temaga teel, et sinu vastane sind ei annaks kohtuniku kätte ja kohtunik kohtuteenri kätte ja sind ei heidetaks vangi!
Tõesti, ma ütlen sulle, sa ei pääse sealt enne välja, kui oled tagasi maksnud viimsegi veeringu.
Te olete kuulnud, et on öeldud: Sa ei tohi abielu rikkuda!
Aga mina ütlen teile: Igaüks, kes naise peale vaatab teda himustades, on oma südames temaga juba abielu rikkunud.
Kui aga su parem silm ajab sind patustama, siis kisu ta välja ja heida minema, sest sulle on kasulikum kaotada üks osa oma kehast kui lasta kogu keha heita põrgusse.
Ja kui su parem käsi ajab sind patustama, siis raiu ta maha ja heida minema, sest sulle on kasulikum kaotada üks osa oma kehast kui lasta kogu kehal minna põrgusse.
Seaduses on öeldud: Mees, kes oma naise minema ajab, andku talle lahutuskiri!
Aga mina ütlen teile: Igaüks, kes oma naise muul põhjusel kui liiderdamise pärast minema ajab, teeb oma naisest abielurikkuja, ja kes iganes võtab minema aetud naise, rikub abielu.
Veel olete kuulnud, et muistsele põlvele on öeldud: „Sa ei tohi valet vanduda!” ja „Issandale antud vandeid tuleb pidada!”
Aga mina ütlen teile: Ärge vanduge üldse, ei taeva juures, sest see on Jumala troon,
ega maa juures, sest see on tema jalgealune järg, ega Jeruusalemma juures, sest see on suure Kuninga linn!
Ära vannu ka oma pea juures, sest ise ei saa sa ühtegi juuksekarva valgeks või mustaks teha!
Iga teie „jah” olgu „jah” ja iga „ei” olgu „ei”, aga mis üle selle, see on kurjast.
Te olete kuulnud, et on öeldud: Silm silma ja hammas hamba vastu!
Aga mina ütlen teile: Ärge pange vastu inimesele, kes teile kurja teeb, vaid kui keegi lööb sulle vastu paremat põske, keera talle ka teine ette!
Ja sellele, kes tahab sinuga kohut käia ning võtta su särki - jäta talle ka kuub!
Ja kui keegi sunnib sind käima ühe miili, mine temaga kaks!
Anna sellele, kes sinult palub, ja ära pööra selga sellele, kes sinult tahab laenata!
Te olete kuulnud, et on öeldud: Armasta oma ligimest ja vihka oma vaenlast!
Aga mina ütlen teile: Armastage oma vaenlasi ja palvetage nende eest, kes teid taga kiusavad,
et te saaksite oma taevase Isa lasteks - tema laseb ju oma päikest tõusta kurjade ja heade üle ning vihma sadada õigete ja ülekohtuste peale!
Sest kui te armastate neid, kes teid armastavad, mis palka te saate? Eks tölneridki tee sedasama?
Ja kui te üksnes vendi tervitate, mida erilist te siis teete? Eks paganadki tee sedasama?
Teie olge siis täiuslikud, nõnda nagu teie taevane Isa on täiuslik!
Jeesuse kaksteist apostlit
Ja Jeesus kutsus oma kaksteist jüngrit enese juurde ning andis neile meelevalla rüvedate vaimude üle neid välja ajada ja parandada kõiki haigusi ja igasugu nõtrust.
Nende kaheteistkümne apostli nimed on aga need: esimene Siimon, nimetatud Peetruseks, ja Andreas, tema vend, ja Jaakobus, Sebedeuse poeg, ja Johannes, tema vend,
Filippus ja Bartolomeus, Toomas ja tölner Matteus, Jaakobus, Alfeuse poeg, ja Taddeus,
Siimon Kananaios ja Juudas Iskariot, kes tema ka ära andis.
Jeesus annab apostlitele ülesanded
Jeesus läkitas välja need kaksteist, käskides neid: „Ärge minge paganate teele ja ärge astuge samaarlaste linna,
pigem minge Iisraeli soo kadunud lammaste juurde!
Ja minnes kuulutage: Taevariik on lähedal!
Tehke terveks haigeid, äratage üles surnuid, tehke puhtaks pidalitõbiseid, ajage välja kurje vaime! Muidu olete saanud, muidu andke!
Ärge soetage kulda ega hõbedat ega vaskraha oma vöö vahele,
ei pauna teele ega kahte särki ega jalatseid ega saua, sest töömees on oma elatist väärt!
Aga kuhu linna või külasse te iganes sisse astute, uurige, kes seal on vääriline, ja sinna jääge, kuni te sealt lahkute!
Majja astudes aga tervitage seda!
Ja kui see maja väärib, tulgu teie rahu tema peale, kui ta aga ei vääri, pöördugu teie rahu tagasi teie juurde!
Ja kus iganes teid vastu ei võeta ega kuulata teie sõnu, sellest majast või linnast minge välja ja raputage maha selle koha tolm oma jalgadelt!
Tõesti, ma ütlen teile: Soodoma- ja Gomorramaal on kohtupäeval hõlpsam põli kui sellel linnal!
Jeesus julgustab püsivusele
Vaata, ma läkitan teid nagu lambaid huntide keskele. Olge siis arukad nagu maod ja tasased nagu tuvid!
Hoiduge inimeste eest, sest teid antakse ülemkohtute kätte ja teid piitsutatakse nende sünagoogides,
teid viiakse minu pärast ka maavalitsejate ja kuningate ette neile ja rahvastele tunnistuseks.
Aga kui teid reedetakse, ärge muretsege, kuidas või mida peate rääkima, sest teile antakse tollel tunnil see, mida rääkida,
sest teie pole rääkijad, vaid teie Isa Vaim kõneleb teie kaudu.
Aga vend annab surma venna ja isa lapse, ning lapsed tõusevad vanemate vastu ja lasevad neid surmata.
Ja teie saate kõikide vihaalusteks minu nime pärast. Aga kes peab vastu lõpuni, see päästetakse.
Siis aga, kui teid kiusatakse taga ühes linnas, põgenege teise! Sest tõesti, ma ütlen teile, te ei jõua kõiki Iisraeli linnu läbi käia, enne kui Inimese Poeg tuleb.
Ei ole jünger üle õpetajast ega teenija üle oma isandast.
Jüngrile olgu küllalt, et tema saab selliseks nagu ta õpetaja ja teenija nagu ta isand. Kui nad pereisandat on kutsunud Peltsebuliks, kui palju enam siis tema peret!
Keda karta, keda mitte
Ärge siis kartke neid! Midagi ei ole ju kinnikaetut, mis ei tuleks ilmsiks, ega peidetut, mida ei saadaks teada.
Mis ma teile ütlen pimedas, seda ütelge valges, ja mida te kuulete kõrva sisse sosistatavat, seda kuulutage katuselt!
Ja ärge kartke neid, kes ihu tapavad, hinge ei suuda aga tappa, pigem kartke teda, kes võib nii hinge kui ihu põrgus hukata!
Eks kaks varblast müüda veeringu eest? Ja ometi ükski neist ei lange maha ilma teie Isa teadmata.
Aga teie juuksekarvadki on kõik ära loetud.
Ärge siis kartke! Teie olete enam väärt kui palju varblasi.
Jeesuse tunnistamisest
Igaüht nüüd, kes mind tunnistab inimeste ees, teda tunnistan ka mina oma Isa ees, kes on taevas.
Aga igaühe, kes iganes minu ära salgab inimeste ees, tema salgan ära ka mina oma Isa ees, kes on taevas.
Rahust ja mõõgast
Ärge arvake, et ma olen tulnud rahu tooma maa peale! Ma ei ole tulnud tooma rahu, vaid mõõka,
sest ma olen tulnud lahutama meest tema isast ja tütart tema emast ja miniat tema ämmast,
ja inimese vaenlasteks saavad tema kodakondsed.
Kes isa või ema armastab enam kui mind, see ei ole mind väärt, ja kes poega või tütart armastab enam kui mind, see ei ole mind väärt.
Ja kes ei võta oma risti ega järgne mulle, see ei ole mind väärt.
Kes oma elu leiab, kaotab selle, ja kes oma elu kaotab minu pärast, leiab selle.
Jüngri vastuvõtmise palgast
Kes teid vastu võtab, võtab vastu minu, ja kes minu vastu võtab, võtab vastu minu Läkitaja.
Kes prohveti vastu võtab ta prohvetinime tõttu, saab prohveti palga, ja kes õige vastu võtab õige inimese nime tõttu, saab õige inimese palga.
Ja kes iganes ühele neist pisikestest annab juua kas või ainult karikatäie külma vett jüngri nime tõttu, tõesti, ma ütlen teile, ta ei jää oma palgast ilma.”
Kes on suurim?
Selsamal tunnil astusid jüngrid Jeesuse juurde ja küsisid: „Kes küll on suurim taevariigis?”
Ja Jeesus kutsus ühe lapse, pani nende keskele seisma
ja ütles: „Tõesti, ma ütlen teile, kui te ei pöördu ega saa kui lapsed, ei pääse te taevariiki!
Kes nüüd iseennast alandab selle lapse taoliseks, see on suurim taevariigis.
Ja kes iganes ühe niisuguse lapse võtab vastu minu nimel, võtab vastu minu.
Patustamise ohtlikkusest
Aga kes iganes on püüniseks kellele tahes neist pisikestest minusse uskujaist, sellele oleks parem, et talle veskikivi kaela riputataks ja ta uputataks mere sügavusse.
Häda maailmale ahvatluste pärast! On küll paratamatu, et kiusatused tulevad. Kuid häda sellele inimesele, kelle kaudu kiusatus tuleb!
Aga kui su käsi või su jalg ajab sind patustama, raiu ta ära ja heida minema! Sul on parem minna käteta või jalutuna ellu kui kahe käega ja kahe jalaga olla visatud igavesse tulle.
Ja kui su silm ajab sind patustama, kisu ta välja ja heida minema! Sul on parem ühe silmaga minna ellu kui kahe silmaga olla visatud tulepõrgusse.
Vaadake ette, et te ühtainustki neist pisikestest ei põlgaks, sest ma ütlen teile, et nende inglid taevas näevad alati minu Isa palet, kes on taevas!
[Inimese Poeg on ju tulnud päästma kadunut.]
Tähendamissõna kadunud lambast
Mis te arvate? Kui ühel inimesel juhtub olema sada lammast ja üks neist ära eksib, eks ta jäta need üheksakümmend üheksa mägedesse ja lähe otsima eksinut?
Ja kui ta selle üles leiab, tõesti, ma ütlen teile, ta rõõmustab tema pärast enam kui nende üheksakümne üheksa pärast, kes ei olnud eksinud.
Nõnda ei taha teie Isa, kes on taevas, et ükski neist pisikestest hukkuks.
Vennast, kes patustab
Aga kui su vend peaks patustama, siis mine, noomi teda nelja silma all! Kui ta sind kuulab, siis oled sa oma venna tagasi võitnud.
Kui ta sind aga ei kuula, siis võta enesega veel üks või kaks, sest kahe või kolme tunnistaja suu läbi on kindel iga asi.
Aga kui ta on neile sõnakuulmatu, siis ütle kogudusele! Aga kui ta isegi koguduse sõna ei kuula, siis olgu ta sulle nagu pagan ja tölner!
Tõesti, ma ütlen teile, mis te iganes kinni seote maa peal, on seotud ka taevas, ja mis te iganes lahti päästate maa peal, on lahti päästetud ka taevas.
Tõesti, taas ma ütlen teile, kui iganes maa peal kaks teie seast on ühel meelel mingi asja suhtes, mida nad iganes paluvad, siis nad saavad selle minu Isa käest, kes on taevas.
Sest kus kaks või kolm on minu nimel koos, seal olen mina nende keskel.”
Tähendamissõna südametust sulasest
Siis ütles Peetrus tema juurde astudes: „Issand, kui mitu korda minu vend võib minu vastu patustada ja mul tuleb talle andeks anda? Kas aitab seitsmest korrast?”
Jeesus ütles talle: „Ma ei ütle sulle seitse korda, vaid kas või seitsekümmend seitse korda.
Seepärast on taevariik kuninga sarnane, kes tahtis oma sulastega arvet teha.
Kui ta siis hakkas arvet tegema, toodi ta ette üks, kes võlgnes talle kümme tuhat talenti.
Et tal aga maksta ei olnud, käskis isand müüa tema ja ta naise ja lapsed ja kõik, mis tal oli, ning maksta.
Siis see sulane kummardas teda maha heites ja ütles: „Ole minuga pikameelne ja ma maksan sulle kõik!”
Ja isandal hakkas sulasest hale, ta laskis tal minna ning kustutas laenu.
Aga kui see sulane oli välja läinud, leidis ta ühe kaassulase, kes võlgnes talle sada teenarit. Ja temast kinni haarates kägistas ta teda ja ütles: „Maksa, mis sa võlgned!”
Siis see kaassulane palus teda maha heites: „Ole minuga pikameelne ja ma maksan sulle!”
Aga tema ei tahtnud, vaid läks ning laskis ta heita vangi, kuni ta oma võla ära maksab.
Kui nüüd teised sulased nägid, mis sündis, olid nad väga nördinud ja tulid ning kaebasid oma isandale kõik, mis oli juhtunud.
Siis kutsus isand tema enese juurde ja ütles talle: „Sa tige sulane! Ma kustutasin kogu sinu võla, sest sa palusid mind.
Eks siis sinagi oleksid pidanud halastama oma kaassulase peale, nõnda nagu mina sinu peale halastasin!”
Ja ta isand vihastas ning andis ta piinajate kätte, kuni ta maksab ära kõik, mis ta temale võlgnes.
Nõnda teeb ka minu taevane Isa teile, kui teie igaüks kogu oma südamest ei anna andeks oma vennale.”
Jeesuse kõne kirjatundjatest ja variseridest
Siis Jeesus kõneles rahvale ja oma jüngritele:
„Moosese asemele on istunud kirjatundjad ja variserid.
Kõike nüüd, mida nad iganes teile ütlevad, seda tehke ja pidage, aga ärge tehke nende tegusid mööda, sest nad räägivad küll, aga ise ei tee!
Nad seovad kokku ränki ja vaevukantavaid koormaid ja panevad need inimeste õlgadele, ise aga ei taha sõrmeotsagagi neid liigutada.
Kõiki oma tegusid teevad nad selleks, et inimesed neid vaataksid. Nad teevad oma palvepaelad laiemaks ja palvetupsud suuremaks.
Nad armastavad esimesi kohti võõruspidudel ja esimesi istmeid sünagoogides
ja teretamisi turgudel ja seda, et inimesed hüüaksid neid rabiks.
Teie ärge laske endid hüüda rabiks, sest ainult üks on teie Õpetaja, teie kõik olete aga vennad!
Ja ärge hüüdke kedagi maa peal oma isaks, sest ainult üks on teie Isa, see taevane!
Ärge laske end ka kellelgi hüüda juhatajaks, sest ainult üks on teie Juhataja - Kristus!
Aga suurim teie seast olgu teie teenija!
Kes ennast ise ülendab, seda alandatakse, ja kes ennast ise alandab, seda ülendatakse.
Aga häda teile, kirjatundjad ja variserid, te silmakirjatsejad, et te lukustate taevariigi inimeste eest! Ise te ei lähe sinna sisse ega lase sisse ka neid, kes tahaksid minna.
[Häda teile, kirjatundjad ja variserid, te silmakirjatsejad, et te neelate alla lesknaiste majad ja silmakirjaks venitate palvetused pikaks! Seepärast te saate seda rängema kohtuotsuse.]
Häda teile, kirjatundjad ja variserid, te silmakirjatsejad! Te rändate läbi mered ja mandrid, et pöörata kas või üks oma usku, ja kui see sünnib, siis te teete temast põrgulise, kahevõrra niisuguse, kui te ise olete.
Häda teile, te sõgedad teejuhid, kes te ütlete: „Kes iganes vannub templi juures, selle vanne ei loe midagi, kes aga iganes vannub templi kulla juures, see on kohustatud vannet täitma.”
Te rumalad ja sõgedad! Kumb on suurem, kas kuld või tempel, mis kulla pühitseb?
Te ütlete: „Kes iganes vannub altari juures, selle vanne ei loe midagi, aga kes iganes vannub altaril oleva ohvrianni juures, see on kohustatud vannet täitma.”
Teie sõgedad, kumb siis on suurem, kas ohvriand või altar, mis ohvrianni pühitseb?
Niisiis, kes vannub altari juures, see vannub selle ja kõige juures, mis on altaril,
ja kes vannub templi juures, see vannub selle ja tema juures, kes templis elab,
ja kes vannub taeva juures, see vannub Jumala trooni ja troonil istuja juures.
Häda teile, kirjatundjad ja variserid, te silmakirjatsejad, et te maksate kümnist mündist ja tillist ja köömnest ning jätate kõrvale kaalukama osa Seadusest - õigluse ja halastuse ja ustavuse! Üht tuleb teha, kuid teist ei tohi jätta kõrvale!
Te sõgedad teejuhid, te kurnate välja küll sääsed, aga kaamelid neelate alla.
Häda teile, kirjatundjad ja variserid, te silmakirjatsejad, sest te puhastate karika ja liua väljastpoolt, aga seest on need täis riisumist ja aplust!
Sa sõge variser! Puhasta enne karikas seestpoolt, et see ka väljast saaks puhtaks!
Häda teile, kirjatundjad ja variserid, te silmakirjatsejad, sest te sarnanete lubjatud haudadega, mis väljastpoolt paistavad küll nägusad, aga seestpoolt on täis surnuluid ja kõiksugust roisku!
Nõnda paistate ka teie inimestele õigetena, aga seestpoolt olete täis silmakirjatsemist ja ülekohut.
Häda teile, kirjatundjad ja variserid, te silmakirjatsejad, sest te ehitate prohvetite hauamärke ja ehite õigete hauakambreid
ja ütlete: „Kui meie oleksime elanud oma esiisade päevil, siis meie küll ei oleks olnud nende kaasosalised prohvetite vere valamisel.”
Nõnda te tunnistate ise eneste kohta, et teie olete prohvetite tapjate pojad.
Täitke siis teiegi oma vanemate mõõt!
Te maod, te rästikute sugu, kuidas te võiksite põgeneda ära põrgu kohtust?
Seepärast, vaata, mina läkitan teie juurde prohveteid ja tarku ja kirjatundjaid ning osa te tapate ja lööte risti ning osa te piitsutate oma sünagoogides ja jälitate neid linnast linna,
et teie peale tuleks kõik õige veri, mis on valatud maa peal õige Aabeli verest kuni Berekja poja Sakarja vereni, kelle te tapsite templi ja altari vahel.
Tõesti, ma ütlen teile, see kõik tuleb selle sugupõlve peale!
Jeesus kurdab Jeruusalemma saatuse pärast
Jeruusalemm, Jeruusalemm, kes sa tapad prohveteid ja viskad kividega surnuks need, kes su juurde on läkitatud! Kui palju kordi olen ma tahtnud su lapsi koguda, otsekui kana kogub oma pesakonna tiibade alla, ent teie ei ole tahtnud!
Vaata, teie koda jäetakse maha,
sest ma ütlen teile, et teie ei näe mind nüüdsest enam, kuni te ütlete: Õnnistatud olgu, kes tuleb Issanda nimel!”
Толкования стиха Скопировать ссылку Скопировать текст Добавить в избранное
Библ. энциклопедия Библейский словарь Словарь библ. образов Практическая симфония
Цитата из Библии каждое утро
TG: t.me/azbible
Viber: vb.me/azbible