И рече́ Госпо́дь ко Иису́су: не бо́йся, ниже́ ужаса́йся: поими́ съ собо́ю вся́ му́жы вои́нскiя, и воста́въ взы́ди въ га́й: се́, преда́хъ въ ру́цѣ твои́ царя́ га́йска и зе́млю его́, и лю́ди его́ и гра́дъ его́:

и да сотвори́ши га́ю и царю́ его́, я́коже сотвори́лъ еси́ иерихо́ну и царю́ его́: и плѣ́нъ его́ и скоты́ его́ да плѣни́ши себѣ́: устро́й же себѣ́ подса́ду гра́ду за собо́ю.

И воста́ Иису́съ и вси́ му́жiе вои́нстiи, да вни́дутъ въ га́й: и избра́ Иису́съ три́десять ты́сящъ муже́й вои́нскихъ си́льныхъ крѣ́постiю и посла́ и́хъ но́щiю,

и заповѣ́да и́мъ, глаго́ля: вы́ скры́йтеся за гра́домъ: не дале́че бу́дите от гра́да зѣло́, и бу́дите вси́ гото́ви:

а́зъ же и вси́ лю́дiе и́же со мно́ю присту́пимъ ко гра́ду: и бу́детъ егда́ изы́дутъ живу́щiи въ гаи́ въ срѣ́тенiе на́мъ, я́коже и пре́жде, и побѣ́гнемъ от лица́ и́хъ:

и егда́ изы́дутъ вслѣ́дъ на́съ, отто́ргнемъ и́хъ от гра́да: и реку́тъ: бѣжа́тъ сі́и от лица́ на́шего, я́коже и пре́жде:

вы́ же воста́нете от подса́ды, и по́йдете во гра́дъ, и преда́стъ его́ Госпо́дь Бо́гъ на́шъ въ ру́цѣ ва́ши:

и бу́детъ егда́ во́змете гра́дъ, запали́те его́ огне́мъ, по словеси́ сему́ сотвори́те: се́, заповѣ́даю ва́мъ.

И посла́ и́хъ Иису́съ, и идо́ша въ подса́ду: и сѣдо́ша между́ Веѳи́лемъ и между́ га́iемъ, от мо́ря га́iа.

И воста́въ Иису́съ зау́тра, согля́да лю́ди: и взы́де са́мъ и ста́рцы Изра́илтестiи предъ людьми́ въ га́й.

И вси́ лю́дiе вои́нстiи съ ни́мъ взыдо́ша, и иду́ще прiидо́ша сопроти́въ гра́да от восто́ковъ: и подса́ды гра́да от мо́ря.

И ополчи́шася от сѣ́вера га́iа, и [бы́сть] де́брь между́ и́ми и между́ га́iемъ. И взя́ я́ко пя́ть ты́сящъ муже́й, и положи́ и́хъ на подса́ду между́ Веѳи́лемъ и га́iемъ от за́пада га́iа.

И поста́виша лю́дiе ве́сь по́лкъ от сѣ́вера гра́да, а про́чая его́ от мо́ря гра́да. И по́йде Иису́съ въ но́щь о́ну посредѣ́ де́бри.

И бы́сть егда́ уви́дѣ ца́рь га́йскiй, потща́ся, и воста́ ра́но и изы́де въ срѣ́тенiе и́мъ пря́мо на бра́нь, са́мъ и вси́ лю́дiе его́ съ ни́мъ во вре́мя, предъ лице́мъ подса́ды: о́нъ же не вѣ́дяше, я́ко подса́да ему́ е́сть за гра́домъ [его́].

И уви́дѣ, и отъи́де Иису́съ и ве́сь лю́дъ от лица́ и́хъ, и побѣже́ путе́мъ пусты́ни.

И укрѣпи́ся ве́сь лю́дъ гна́ти вслѣ́дъ и́хъ, и погна́ша вслѣ́дъ сыно́въ Изра́илевыхъ, и отступи́ша от гра́да.

[И] не оста́ся никто́же въ гаи́ и Веѳи́ли, и́же не погна́ вслѣ́дъ Изра́иля: и оста́виша гра́дъ отве́рстъ, и гна́ша вслѣ́дъ Изра́иля.

И рече́ Госпо́дь ко Иису́су: простри́ ру́ку твою́ съ копiе́мъ, е́же въ руцѣ́ твое́й, на гра́дъ, зане́ въ ру́ку твою́ преда́хъ его́: и подса́ды воста́нутъ вско́рѣ от мѣ́ста своего́. И простре́ Иису́съ ру́ку свою́ и съ копiе́мъ на гра́дъ.

И подса́ды воста́ша ско́ро от мѣ́ста своего́: и изыдо́ша, егда́ простре́ ру́ку, и внидо́ша во гра́дъ, и взя́ша его́: и потща́вшеся запали́ша гра́дъ огне́мъ.

И озрѣ́вшеся обита́тели га́йстiи вспя́ть себе́, узрѣ́ша ды́мъ восходя́щь от гра́да до небесе́, и ктому́ не имѣ́ша ка́мо побѣ́гнути, сѣ́мо или́ ова́мо: лю́дiе же бѣгу́щiи въ пусты́ню обрати́шася на гоня́щихъ.

Иису́съ же и ве́сь Изра́иль уви́дѣша, я́ко взя́ша подса́ды гра́дъ, и я́ко восхо́дитъ ды́мъ гра́дный до небесе́: и обрати́вшеся изби́ша муже́й га́йскихъ.

И сі́и изыдо́ша изъ гра́да проти́ву и́мъ, и бы́ша посредѣ́ полка́ Изра́илева, сі́и отсю́ду и сі́и отону́ду: и изби́ша и́хъ, до́ндеже не оста́ся ни еди́нъ от ни́хъ цѣ́лъ, ни убѣжа́.

И царя́ га́йска я́ша жи́ва, и приведо́ша его́ ко Иису́су.

И бы́сть егда́ преста́ша сы́нове Изра́илевы сѣку́ще всѣ́хъ су́щихъ въ гаи́ и су́щихъ на поля́хъ и на горѣ́ исхо́да, идѣ́же гони́ша и́хъ, и падо́ша вси́ о́стрiемъ меча́ на не́й до конца́: и обрати́ся Иису́съ въ га́й и посѣче́ и́хъ мече́мъ.

И бы́ша вси́ па́дшiи въ то́й де́нь от му́жеска по́лу и до же́нска двана́десять ты́сящъ, вси́ живу́щiи въ гаи́.

Иису́съ же не обрати́ руки́ своея́, ю́же простре́ съ копiе́мъ, до́ндеже прокля́ всѣ́хъ обита́ющихъ въ гаи́.

Кромѣ́ ското́въ [и́хъ] и имѣ́нiя, я́же во гра́дѣ о́нѣмъ, вся́ плѣни́ша себѣ́ сы́нове Изра́илевы по повелѣ́нiю Госпо́дню, я́коже повелѣ́ Госпо́дь Иису́су.

И запали́ гра́дъ Иису́съ огне́мъ: зе́млю необита́ему во вѣ́къ положи́ его́ да́же до сего́ дне́.

И царя́ га́йска повѣ́си на дре́вѣ сугу́бѣмъ: и бя́ше на дре́вѣ до ве́чера: и заходя́щу со́лнцу повелѣ́ Иису́съ, и сня́ша тѣ́ло его́ съ дре́ва, и поверго́ша е́ въ ро́въ предъ враты́ гра́да: и насы́па надъ ни́мъ грома́ду вели́ку ка́менiя да́же до сего́ дне́.

Тогда́ созда́ Иису́съ олта́рь Го́споду Бо́гу Изра́илеву на горѣ́ Гева́лъ,

я́коже заповѣ́да Моисе́й ра́бъ Госпо́день сыно́мъ Изра́илевымъ, и я́коже написа́ся въ зако́нѣ Моисе́овѣ, олта́рь от ка́менiй всецѣ́лыхъ, на ни́хже не возложи́ся желѣ́зо: и вознесе́ та́мо всесожже́нiя Го́споду и же́ртву спасе́нiя.

И написа́ Иису́съ на ка́менiихъ вторы́й зако́нъ, зако́нъ Моисе́овъ, его́же написа́ предъ сы́ны Изра́илевыми.

И ве́сь Изра́иль, и ста́рцы и́хъ и судiи́ и́хъ и книго́чiя и́хъ предходя́ху сю́ду и сю́ду предъ киво́томъ, и жерцы́ и леви́ти воздвиза́ша киво́тъ завѣ́та Госпо́дня, прише́лецъ же и тузе́мецъ: и́же бы́ша полови́на и́хъ бли́зъ горы́ гаризи́нъ, и полови́на и́хъ бли́зъ горы́ Гева́лъ, я́коже заповѣ́да Моисе́й ра́бъ Госпо́день благослови́ти люді́й Изра́илевыхъ въ пе́рвыхъ.

И по си́хъ та́ко прочте́ Иису́съ вся́ словеса́ зако́на сего́, благослове́нiя и кля́твы, по всему́ напи́санному въ зако́нѣ Моисе́овѣ.

Не бя́ше словесе́ от всѣ́хъ, я́же заповѣ́да Моисе́й Иису́су, его́же не прочте́ Иису́съ во у́ши всего́ со́нма сыно́въ Изра́илевыхъ, муже́мъ и жена́мъ, и дѣ́темъ и прише́лцемъ приходя́щымъ ко Изра́илю.

Синодальный

1 Гай взят удачным подходом и совершенно уничтожен; 30 благословение и проклятие на горе Гевал; закон написан на камнях.

Господь сказал Иисусу: не бойся и не ужасайся; возьми с собою весь народ, способный к войне, и встав пойди к Гаю; вот, Я предаю в руки твои царя Гайского и народ его, город его и землю его;

сделай с Гаем и царем его то же, что сделал ты с Иерихоном и царем его, только добычу его и скот его разделите себе; сделай засаду позади города.

Иисус и весь народ, способный к войне, встал, чтобы идти к Гаю, и выбрал Иисус тридцать тысяч человек храбрых и послал их ночью,

и дал им приказание и сказал: смотрите, вы будете составлять засаду у города позади города; не отходите далеко от города и будьте все готовы;

а я и весь народ, который со мною, подойдем к городу; и когда [жители Гая] выступят против нас, как и прежде, то мы побежим от них;

они пойдут за нами, так что мы отвлечем их от города; ибо они скажут: «бегут от нас, как и прежде»; когда мы побежим от них,

тогда вы встаньте из засады и завладейте городом, и Господь Бог ваш предаст его в руки ваши;

когда возьмете город, зажгите город огнем, по слову Господню сделайте; смотрите, я повелеваю вам.

Таким образом послал их Иисус, и они пошли в засаду и засели между Вефилем и между Гаем, с западной стороны Гая; а Иисус в ту ночь ночевал среди народа.

Встав рано поутру, Иисус осмотрел народ, и пошел он и старейшины Израилевы впереди народа к Гаю;

и весь народ, способный к войне, который был с ним, пошел, приблизился и подошел к городу [с восточной стороны, засада же была к западу от города],

и поставил стан с северной стороны Гая, а между ним и Гаем была долина. Потом взял он около пяти тысяч человек и посадил их в засаде между Вефилем и Гаем, с западной стороны города.

И народ расположил весь стан, который был с северной стороны города, так, что задняя часть была с западной стороны города. И пришел Иисус в ту ночь на средину долины.

Когда увидел это царь Гайский, тотчас с жителями города, встав рано, выступил против Израиля на сражение, он и весь народ его, на назначенное место пред равниною; а он не знал, что для него есть засада позади города [его].

Иисус и весь Израиль, будто пораженные ими, побежали к пустыне;

а они кликнули весь народ, который был в городе, чтобы преследовать их, и, преследуя Иисуса, отдалились от города;

в Гае и Вефиле не осталось ни одного человека, который не погнался бы за Израилем; и город свой они оставили отворенным, преследуя Израиля.

Тогда Господь сказал Иисусу: простри копье, которое в руке твоей, к Гаю, ибо Я предам его в руки твои [и засада тотчас встанет с места своего]. Иисус простер [руку свою и] копье, которое было в его руке, к городу.

Сидевшие в засаде тотчас встали с места своего и побежали, как скоро он простер руку свою, вошли в город и взяли его и тотчас зажгли город огнем.

Жители Гая, оглянувшись назад, увидели, что дым от города восходил к небу. И не было для них места, куда бы бежать – ни туда, ни сюда; ибо народ, бежавший к пустыне, обратился на преследователей.

Иисус и весь Израиль, увидев, что сидевшие в засаде взяли город, и дым от города восходил [к небу], возвратились и стали поражать жителей Гая;

а те из города вышли навстречу им, так что они находились в средине между Израильтянами, из которых одни были с той стороны, а другие с другой; так поражали их, что не оставили ни одного из них, уцелевшего или убежавшего;

а царя Гайского взяли живого и привели его к Иисусу.

Когда Израильтяне перебили всех жителей Гая на поле, в пустыне, куда они преследовали их, и когда все они до последнего пали от острия меча, тогда все Израильтяне обратились к Гаю и поразили его острием меча.

Падших в тот день мужей и жен, всех жителей Гая, было двенадцать тысяч.

Иисус не опускал руки своей, которую простер с копьем, доколе не предал заклятию всех жителей Гая;

только скот и добычу города сего [сыны] Израиля разделили между собою, по слову Господа, которое [Господь] сказал Иисусу.

И сожег Иисус Гай и обратил его в вечные развалины, в пустыню, до сего дня;

а царя Гайского повесил на дереве, [и был он на дереве] до вечера; по захождении же солнца приказал Иисус, и сняли труп его с дерева, и бросили его у ворот городских, и набросали над ним большую груду камней, которая уцелела даже до сего дня.

Тогда Иисус устроил жертвенник Господу Богу Израилеву на горе Гевал,

как заповедал Моисей, раб Господень, сынам Израилевым, о чем написано в книге закона Моисеева, – жертвенник из камней цельных, на которые не поднимали железа; и принесли на нем всесожжение Господу и совершили жертвы мирные.

И написал [Иисус] там на камнях список с закона Моисеева, который он написал пред сынами Израилевыми.

Весь Израиль, старейшины его и надзиратели [его] и судьи его, стали с той и другой стороны ковчега против священников [и] левитов, носящих ковчег завета Господня, как пришельцы, так и природные жители, одна половина их у горы Гаризим, а другая половина у горы Гевал, как прежде повелел Моисей, раб Господень, благословлять народ Израилев.

И потом прочитал [Иисус] все слова закона, благословение и проклятие, как написано в книге закона;

из всего, что Моисей заповедал [Иисусу], не было ни одного слова, которого Иисус не прочитал бы пред всем собранием Израиля, [пред мужами,] и женами, и детьми, и пришельцами, находившимися среди них.

Грузинский

Языки

უთხრა უფალმა იესოს: ნუ შეგეშინდება და ნუ შედრკები; თან წაიყვანე მთელი მეომარი ხალხი, ადექი და დაეცი ჰაღაის, იცოდე, შენს ხელში ჩამიგდია ჰაღაის მეფე, მისი ხალხი, მისი ქალაქი და მისი ქვეყანა.

ისე მოექეცი ჰაღაის და მის მეფეს, როგორც იერიხონს და მის მეფეს მოექეცი. ოღონდ ნადავლი და პირუტყვი წამოასხით თქვენთვის. ქალაქის უკან საფარი მოიწყვეთ.

ადგა იესო და მთელი მეომარი ხალხი ჰაღაიზე გასალაშქრებლად; ამოარჩია იესომ ოცდაათი ათასი მაგარი ვაჟკაცი და გაგზავნა ღამით.

ასე უბრძანა მათ: იცოდეთ, საფარში უნდა ისხდეთ ქალაქის უკან, შორს არ გასცდეთ ქალაქს და მზად იყავით.

მე და დანარჩენი ხალხი, ვინც კი მახლავს, ქალაქს მივადგებით. როგორც კი მაშინდელივით გამოვლენ ჩვენს დასახვედრად, გავექცევით მათ.

უკან გამოგვყვებიან და ასე გამოვიტყუებთ ქალაქიდან; რადგან იფიქრებენ, მაშინდელივით გაგვირბიანო. და ჩვენც გავექცევით.

მაშინ წამოიშალეთ საფარიდან და აიღეთ ქალაქი. ხელში ჩაგაგდებინებთ მას უფალი, თქვენი ღმერთი.

როცა ქალაქს დაიკავებთ, ცეცხლი წაუკიდეთ ქალაქს. უფლის სიტყვისამებრ მოიქეცით. იცოდეთ, მე გიბრძანებთ.

გაგზავნა ისინი იესომ და წავიდნენ საფარში. ჩასხდნენ ბეთელსა და ჰაღაის შორის, დასავლეთით. იესომ კი თავის ხალხთან გაათია ის ღამე.

ადგა დილაადრიანად იესო, დაათვალიერა ხალხი და ისრაელის უხუცესებთან ერთად ჰაღაისკენ წაუძღვა ხალხს.

მეომრები, ვინც მას ახლდნენ, ავიდნენ, მიუახლოვდნენ და გაუსწორდნენ ქალაქს, და დაიბანაკეს ჰაღაის ჩრდილოეთით. ხევი იყო მათსა და ჰაღაის შორის.

გამოარჩია ხუთიათასამდე კაცი და ჩაასაფრა ბეთელსა და ჰაღაის შორის, ქალაქის დასავლეთით.

მოაწყო ხალხმა მთელი ბანაკი, ქალაქის ჩრდილოეთით რომ იყო, და მისი ქუსლი ქალაქის დასავლეთით მოაქცია. გავიდა იმ ღამით იესო შუაგულ ველზე.

როგორც კი ეს დაინახა ჰაღაის მეფემ, სასწრაფოდ აიმართნენ ქალაქის მამაკაცები და გავიდნენ ისრაელის წინააღმდეგ საბრძოლველად, ის და მთელი მისი ხალხი, დათქმულ ადგილას, დავაკებაზე. არ იცოდა, თუ მტერი იყო ჩასაფრებული ქალაქის უკან.

თითქოს დამარცხდნენო, უდაბნოსკენ უკუიქცა მათგან იესო და მთელი ისრაელი.

ყიჟინა დასცა ქალაქში მყოფმა ხალხმა და უკან დაედევნა მათ, დაედევნენ იესოს და მოსწყდნენ ქალაქს.

კაციშვილი არ დარჩენილა ჰაღაიში და ბეთელში, ისრაელს რომ არ გაჰკიდებოდა უკან. ღია დატოვეს ქალაქი და დაედევნენ ისრაელს.

უთხრა უფალმა იესოს: ჰაღაის მოუღერე შუბი, ხელში რომ გიჭირავს, რადგან ხელში ჩაგაგდებინებ მას. მოუღერა შუბი, ხელში რომ ეჭირა, იესომ ქალაქს.

საჩქაროდ წამოიშალნენ ადგილიდან ჩასაფრებულნი და გაეშურნენ მისი ხელის მოღერებაზე. შევიდნენ ქალაქში, აიღეს და დაუყოვნებლივ ცეცხლს მისცეს იგი.

უკან მოიხედეს ჰაღაელებმა და დაინახეს, რომ კვამლი ასდიოდა ქალაქს. გასაქცევი ადგილი არ დარჩათ, არც აქეთ, არც იქეთ. უდაბნოში გაქცეული ხალხი უკან გამოენთო მდევრებს.

დაინახა იესომ და მთელმა ისრაელმა, რომ აღებული აქვს ქალაქი ჩასაფრებულ ჯარს და კვამლი ასდის ქალაქს, და მობრუნდნენ და დასცხეს ჰაღაელებს.

ისინიც გამოვიდნენ ქალაქიდან მათ დასახვედრად და ისრაელს შორის მოექცნენ ჰაღაელები. დასცხეს მათ და არავინ გაუშვიათ ცოცხალი.

ხოლო ჰაღაელთა მეფე ცოცხლად შეიპყრეს და იესოს მიჰგვარეს.

როცა მოათავა ისრაელმა ჰაღაის მცხოვრებთა ხოცვა-ჟლეტა ველზე, უდაბნოში, სადამდეც მორეკეს ისინი, და ყველანი უკლებლივ დაეცნენ მახვილისგან, მაშინ გაბრუნდა მთელი ისრაელი ჰაღაიში და მახვილით ამოწყვიტა დანარჩენი ხალხი.

ამოწყდა იმ დღეს ჰაღაის მცხოვრებთაგან სულ თორმეტი ათასი სული - კაცი და ქალი.

იესოს არ ჩამოუღია ხელი, რომლითაც შუბი ჰქონდა მოღერებული, ვიდრე არ ამოწყვიტა მთელი ჰაღაი.

მხოლოდ პირუტყვი და ნადავლი დაიტაცა ამ ქალაქიდან ისრაელმა, თანახმად უფლის სიტყვისა, რომელიც ნაბრძანები ჰქონდა იესოსთვის.

გადაწვა იესომ ჰაღაი და სამარადისო ნანგრევებად, უკაცრიელ ადგილად აქცია დღევანდლამდე.

ხოლო ჰაღაის მეფე ხეზე ჩამოკიდა საღამომდე. მზის ჩასვლისას ბრძანა იესომ და ხიდან ჩამოხსნეს გვამი და ქალაქის კარიბჭესთან დააგდეს, და ზედ ქვების დიდი ყორე აღმართეს, რომელიც დღემდეა შემორჩენილი.

მაშინ აუგო იესომ სამსხვერპლო უფალს, ისრაელის ღმერთს, ღებალის მთაზე,

როგორც ჰქონდა ნაბრძანები ღვთის მორჩილს, მოსეს, ისრაელიანთათვის, როგორც ეწერა მოსეს რჯულის წიგნში, სამსხვერპლო მთლიანი ლოდებისგან, რომლებისთვისაც რკინა არ მოუქნევიათ. აღუვლინეს მასზე უფალს აღსავლენი და შესწირეს სამადლობელი მსხვერპლი.

იქ გადაწერა იესომ ქვებზე მოსეს რჯული, რომელიც დაწერილი ჰქონდა მოსეს ისრაელიანთა წინაშე.

მთელი ისრაელი, მისი უხუცესობა, გამრიგენი და მისი მსაჯულები აქეთ-იქით ედგნენ კიდობანს ლევიანი მღვდლების, უფლის აღთქმის კიდობნის მტვირთველთა საპირისპიროდ, როგორც მდგმურნი, ისე მკვიდრნი, ერთი ნახევარი - გარიზიმის მთის მიმართულებით, მეორე ნახევარი - ღებალის მთის მიმართულებით, როგორც ადრევე ჰქონდა ნაბრძანები მოსეს, უფლის მორჩილს, რათა კურთხეული ყოფილიყო ისრაელის ერი.

ამის მერე წაიკითხა რჯულის სიტყვები, კურთხევა და შეჩვენება, როგორც ეწერა რჯულის წიგნში.

არაფერი დარჩენილა მოსეს ნაბრძანებიდან, რომ არ წაეკითხოს იესოს ისრაელის მთელი კრებულის წინაშე, ქალებისთვის, ბავშვებისთვის და მდგმურებისთვის, მათთან რომ იყვნენ მოსულნი საცხოვრებლად.