9:10 a
9:12 a
9:12 b
9:12 c
9:18 a
9:18 b
9:18 c
9:18 d
Церковнославянский (рус)
Прему́дрость созда́ себѣ́ до́мъ и утверди́ столпо́въ се́дмь:
закла́ своя́ же́ртвенная, и раствори́ въ ча́ши свое́й вино́, и угото́ва свою́ трапе́зу:
посла́ своя́ рабы́, созыва́ющи съ высо́кимъ проповѣ́данiемъ на ча́шу, глаго́лющи:
и́же е́сть безу́менъ, да уклони́тся ко мнѣ́.
И тре́бующымъ ума́ рече́: прiиди́те, яди́те мо́й хлѣ́бъ и пі́йте вино́, е́же раствори́хъ ва́мъ:
оста́вите безу́мiе и жи́ви бу́дете, да во вѣ́ки воцарите́ся: и взыщи́те ра́зума, да поживете́ и испра́вите ра́зумъ въ вѣ́дѣнiи.
Наказу́яй злы́я прiи́метъ себѣ́ безче́стiе, облича́яй же нечести́ваго поро́чна сотвори́тъ себе́ [обличе́нiя бо нечести́вому ра́ны ему́].
Не облича́й злы́хъ, да не возненави́дятъ тебе́: облича́й прему́дра, и возлю́битъ тя́.
Да́ждь прему́дрому вину́, и прему́дрѣйшiй бу́детъ: сказу́й пра́ведному, и приложи́тъ прiима́ти.
Нача́ло прему́дрости стра́хъ Госпо́день, и совѣ́тъ святы́хъ ра́зумъ:–
– разумѣ́ти бо зако́нъ, по́мысла е́сть блага́го.
Си́мъ бо о́бразомъ мно́гое поживе́ши вре́мя, и приложа́тся тебѣ́ лѣ́та живота́ твоего́.
Сы́не, а́ще прему́дръ бу́деши, себѣ́ прему́дръ бу́деши и и́скреннимъ твои́мъ: а́ще же зо́лъ бу́деши, еди́нъ почерпне́ши зла́я.–
– Сы́нъ нака́занъ прему́дръ бу́детъ, безу́мный же слуго́ю употреби́тся. * И́же утвержда́ется на лжа́хъ, се́й пасе́тъ вѣ́тры, то́й же пожене́тъ пти́цы паря́щыя:–
– оста́ви бо пути́ своего́ виногра́да, въ стезя́хъ же своего́ земледѣ́ланiя заблуди́,–
– прохо́дитъ же сквозѣ́ пусты́ню безво́дную и зе́млю опредѣле́нную въ жа́ждѣхъ, собира́етъ же рука́ма непло́дiе.
Жена́ безу́мная и проде́рзая скудна́ хлѣ́бомъ быва́етъ, я́же не вѣ́сть стыдѣ́нiя,
сѣ́де при две́рехъ до́му своего́, на столцѣ́ я́вѣ на сто́гнахъ,
призыва́ющая мимоходя́щихъ и исправля́ющихъ пути́ своя́:
и́же е́сть от ва́съ безу́мнѣйшiй, да уклони́тся ко мнѣ́: и лише́ннымъ ра́зума повелѣва́ю, глаго́лющи:
хлѣ́бомъ сокрове́ннымъ въ сла́дость прикосни́теся и во́ду татьбы́ сла́дкую пі́йте.
О́нъ же не вѣ́сть, я́ко земноро́днiи у нея́ погиба́ютъ и во днѣ́ а́да обрѣта́ются.–
– Но отскочи́, не заме́дли на мѣ́стѣ ея́, ниже́ наста́ви о́ка своего́ къ не́й:–
– та́ко бо про́йдеши во́ду чужду́ю и пре́йдеши рѣку́ чужду́ю:–
– от воды́ же чужді́я оша́йся и от исто́чника чужда́го не пі́й,–
– да мно́гое вре́мя поживе́ши, и приложа́тся тебѣ́ лѣ́та живота́.
Синодальный
Премудрость построила себе дом, вытесала семь столбов его,
заколола жертву, растворила вино свое и приготовила у себя трапезу;
послала слуг своих провозгласить с возвышенностей городских:
«кто неразумен, обратись сюда!» И скудоумному она сказала:
«идите, ешьте хлеб мой и пейте вино, мною растворенное;
оставьте неразумие, и живите, и ходите путем разума».
Поучающий кощунника наживет себе бесславие, и обличающий нечестивого – пятно себе.
Не обличай кощунника, чтобы он не возненавидел тебя; обличай мудрого, и он возлюбит тебя;
дай наставление мудрому, и он будет еще мудрее; научи правдивого, и он приумножит знание.
Начало мудрости – страх Господень, и познание Святаго – разум;
потому что чрез меня умножатся дни твои, и прибавится тебе лет жизни.
[Сын мой!] если ты мудр, то мудр для себя [и для ближних твоих]; и если буен, то один потерпишь.
–* [Кто утверждается на лжи, тот пасет ветры, тот гоняется за птицами летающими:–
– ибо он оставил пути своего виноградника и блуждает по тропинкам поля своего;–
– проходит чрез безводную пустыню и землю, обреченную на жажду; собирает руками бесплодие.]
Женщина безрассудная, шумливая, глупая и ничего не знающая
садится у дверей дома своего на стуле, на возвышенных местах города,
чтобы звать проходящих дорогою, идущих прямо своими путями:
«кто глуп, обратись сюда!» и скудоумному сказала она:
«воды краденые сладки, и утаенный хлеб приятен».
И он не знает, что мертвецы там, и что в глубине преисподней зазванные ею.–
– [Но ты отскочи, не медли на месте, не останавливай взгляда твоего на ней;–
– ибо таким образом ты пройдешь воду чужую.–
– От воды чужой удаляйся, и из источника чужого не пей,–
– чтобы пожить многое время, и чтобы прибавились тебе лета жизни.]
Греческий
ἡ σοφία ᾠκοδόμησεν ἑαυτῇ οἶκον καὶ ὑπήρεισεν στύλους ἑπτά
ἔσφαξεν τὰ ἑαυτῆς θύματα ἐκέρασεν εἰς κρατῆρα τὸν ἑαυτῆς οἶνον καὶ ἡτοιμάσατο τὴν ἑαυτῆς τράπεζαν
ἀπέστειλεν τοὺς ἑαυτῆς δούλους συγκαλούσα μετὰ ὑψηλοῦ κηρύγματος ἐπὶ κρατῆρα λέγουσα
ὅς ἐστιν ἄφρων ἐκκλινάτω πρός με καὶ τοῖς ἐνδεέσι φρενῶν εἶπεν
ἔλθατε φάγετε τῶν ἐμῶν ἄρτων καὶ πίετε οἶνον ὃν ἐκέρασα ὑμῖν
ἀπολείπετε ἀφροσύνην καὶ ζήσεσθε καὶ ζητήσατε φρόνησιν ἵνα βιώσητε καὶ κατορθώσατε ἐν γνώσει σύνεσιν
ὁ παιδεύων κακοὺς λήμψσεται ἑαυτῷ ἀτιμίαν ἐλέγχων δὲ τὸν ἀσεβῆ μωμήσεται ἑαυτόν
μὴ ἔλεγχε κακούς ἵνα μὴ μισῶσίν σε ἔλεγχε σοφόν καὶ ἀγαπήσει σε
δίδου σοφῷ ἀφορμήν καὶ σοφώτερος ἔσται γνώριζε δικαίῳ καὶ προσθήσει τοῦ δέχεσθαι
ἀρχὴ σοφίας φόβος κυρίου καὶ βουλὴ ἁγίων σύνεσις
τὸ γὰρ γνῶναι νόμον διανοίας ἐστὶν ἀγαθῆς
τούτῳ γὰρ τῷ τρόπῳ πολὺν ζήσεις χρόνον καὶ προστεθήσεταί σοι ἔτη ζωῆς σου
υἱέ ἐὰν σοφὸς γένῃ σεαυτῷ σοφὸς ἔσῃ καὶ τοῖς πλησίον ἐὰν δὲ κακὸς ἀποβῇς μόνος ἀναντλήσεις κακά
* ὃς ἐρείδεται ἐπὶ ψεύδεσιν οὗτος ποιμανεῖ ἀνέμους ὁ δ᾿ αὐτὸς διώξεται ὄρνεα πετόμενα
ἀπέλιπεν γὰρ ὁδοὺς τοῦ ἑαυτοῦ ἀμπελῶνος τοὺς δὲ ἄξονας τοῦ ἰδίου γεωργίου πεπλάνηται
διαπορεύεται δὲ δι᾿ ἀνύδρου ἐρήμου καὶ γῆν διατεταγμένην ἐν διψώδεσιν συνάγει δὲ χερσὶν ἀκαρπίαν
γυνὴ ἄφρων καὶ θρασεῖα ἐνδεὴς ψωμοῦ γίνεται ἣ οὐκ ἐπίσταται αἰσχύνην
ἐκάθισεν ἐπὶ θύραις τοῦ ἑαυτῆς οἴκου ἐπὶ δίφρου ἐμφανῶς ἐν πλατείαις
προσκαλουμένη τοὺς παριόντας καὶ κατευθύνοντας ἐν ταῖς ὁδοῖς αὐτῶν
ὅς ἐστιν ὑμῶν ἀφρονέστατος ἐκκλινάτω πρός με ἐνδεέσι δὲ φρονήσεως παρακελεύομαι λέγουσα
ἄρτων κρυφίων ἡδέως ἅψασθε καὶ ὕδατος κλοπῆς γλυκεροῦ
ὁ δὲ οὐκ οἶδεν ὅτι γηγενεῖς παρ᾿ αὐτῇ ὄλλυνται καὶ ἐπὶ πέτευρον ᾅδου συναντᾷ
ἀλλὰ ἀποπήδησον μὴ ἐγχρονίσῃς ἐν τῷ τόπῳ μηδὲ ἐπιστήσῃς τὸ σὸν ὄμμα πρὸς αὐτήν
οὕτως γὰρ διαβήσῃ ὕδωρ ἀλλότριον καὶ ὑπερβήσῃ ποταμὸν ἀλλότριον
ἀπὸ δὲ ὕδατος ἀλλοτρίου ἀπόσχου καὶ ἀπὸ πηγῆς ἀλλοτρίας μὴ πίῃς
ἵνα πολὺν ζήσῃς χρόνον προστεθῇ δέ σοι ἔτη ζωῆς
Немецкий (DGNB)
Frau Weisheit hat sich ein Haus gebaut mit sieben prächtigen Säulen.
Zum Fest hat sie Rinder schlachten lassen, den Wein mit feinen Gewürzen vermischt und ihren Tisch für das Mahl gedeckt.
Nun schickt sie ihre Dienerinnen; sie gehen auf den Marktplatz der Stadt und rufen in ihrem Auftrag aus:
»Wer unerfahren ist, soll zu mir kommen! Wer etwas lernen will, ist eingeladen!
Kommt in mein Haus, esst und trinkt, was ich für euch zubereitet habe!
Wer unwissend bleiben will, den lasst stehen! Kommt, betretet den Weg zur Einsicht! Der Lohn dafür ist ein erfülltes Leben.«
Wer einen Eingebildeten belehren will, macht sich lächerlich. Und wer einen Unheilstifter zurechtweist, tut es zu seinem eigenen Schaden.
Tadle keinen Eingebildeten, er wird dich hassen. Zeige dem Gebildeten seine Fehler und er wird dich dafür lieben.
Belehre den Klugen, dann wird er noch klüger. Unterweise den, der das Rechte tut, und er lernt noch dazu.
Den HERRN ernst nehmen ist der Anfang aller Weisheit. Gott, den Heiligen, kennen ist Einsicht.
Durch die Weisheit wird dein Leben verlängert.
Wenn du weise bist, hast du selber den Nutzen davon. Wenn du aber ein eingebildeter Spötter bist, musst du selber die Folgen tragen.
Frau Torheit ist eine schamlose Dirne, eine vorlaute, aufdringliche Schwätzerin.
Vor ihrem Haus am Marktplatz der Stadt sitzt sie an der Tür auf hohem Stuhl.
Sie sagt zu jedem, der vorübergeht und einen geraden Weg verfolgt:
»Wer unerfahren ist, komme zu mir! Wer etwas lernen will, ist eingeladen!
Verbotenes Wasser ist süß! Heimlich gegessenes Brot schmeckt am allerbesten!«
Doch wer ihrer Einladung Folge leistet, weiß nicht, dass drinnen an ihrem Tisch die Geister der Toten sitzen. Wer die Schwelle ihres Hauses überschreitet, betritt damit schon die Totenwelt.