1 Приветствие Павла римлянам, «призванным святым». 8 Его желание прийти к ним. 16 Евангелие; «сила Божия ко спасению». 18 Гнев Божий на нечестие человеков.

[Зач. 79.] Павел, раб Иисуса Христа, призванный апостол, избранный к благовестию Божию,

которое Бог прежде обещал через пророков Своих, в святых писаниях,

о Сыне Своем, Который родился от семени Давидова по плоти

и открылся Сыном Божиим в силе, по духу святыни, через воскресение из мертвых, о Иисусе Христе Господе нашем,

через Которого мы получили благодать и апостольство, чтобы во имя Его покорять вере все народы,

между которыми находитесь и вы, призванные Иисусом Христом, –

всем находящимся в Риме возлюбленным Божиим, призванным святым: благодать вам и мир от Бога Отца нашего и Господа Иисуса Христа.

Прежде всего благодарю Бога моего через Иисуса Христа за всех вас, что вера ваша возвещается во всем мире.

Свидетель мне Бог, Которому служу духом моим в благовествовании Сына Его, что непрестанно воспоминаю о вас,

всегда прося в молитвах моих, чтобы воля Божия когда-нибудь благопоспешила мне прийти к вам,

ибо я весьма желаю увидеть вас, чтобы преподать вам некое дарование духовное к утверждению вашему,

то есть утешиться с вами верою общею, вашею и моею.

Не хочу, братия, оставить вас в неведении, что я многократно намеревался прийти к вам (но встречал препятствия даже доныне), чтобы иметь некий плод и у вас, как и у прочих народов.

Я должен и Еллинам и варварам, мудрецам и невеждам.

Итак, что до меня, я готов благовествовать и вам, находящимся в Риме.

Ибо я не стыжусь благовествования Христова, потому что оно есть сила Божия ко спасению всякому верующему, во-первых, Иудею, потом и Еллину.

В нем открывается правда Божия от веры в веру, как написано: праведный верою жив будет.

[Зач. 80.] Ибо открывается гнев Божий с неба на всякое нечестие и неправду человеков, подавляющих истину неправдою.

Ибо, что́ можно знать о Боге, явно для них, потому что Бог явил им.

Ибо невидимое Его, вечная сила Его и Божество, от создания мира через рассматривание творений видимы, так что они безответны.

Но как они, познав Бога, не прославили Его, как Бога, и не возблагодарили, но осуетились в умствованиях своих, и омрачилось несмысленное их сердце;

называя себя мудрыми, обезумели,

и славу нетленного Бога изменили в образ, подобный тленному человеку, и птицам, и четвероногим, и пресмыкающимся, –

то и предал их Бог в похотях сердец их нечистоте, так что они сквернили сами свои тела.

Они заменили истину Божию ложью, и поклонялись, и служили твари вместо Творца, Который благословен во веки, аминь.

Потому предал их Бог постыдным страстям: женщины их заменили естественное употребление противоестественным;

подобно и мужчины, оставив естественное употребление женского пола, разжигались похотью друг на друга, мужчины на мужчинах делая срам и получая в самих себе должное возмездие за свое заблуждение.

[Зач. 81А.] И как они не заботились иметь Бога в разуме, то предал их Бог превратному уму – делать непотребства,

так что они исполнены всякой неправды, блуда, лукавства, корыстолюбия, злобы, исполнены зависти, убийства, распрей, обмана, злонравия,

злоречивы, клеветники, богоненавистники, обидчики, самохвалы, горды, изобретательны на зло, непослушны родителям,

безрассудны, вероломны, нелюбовны, непримиримы, немилостивы.

Они знают праведный суд Божий, что делающие такие дела достойны смерти; однако не только их делают, но и делающих одобряют.

1 Человек осужден, иудей ли он или эллин, ибо у Бога нет лицеприятия. 17 Иудей, надеющийся на закон, преступлением закона бесчестит Бога.

Итак, неизвинителен ты, всякий человек, судящий другого, ибо тем же судом, каким судишь другого, осуждаешь себя, потому что, судя другого, делаешь то́ же.

А мы знаем, что поистине есть суд Божий на делающих такие дела.

Неужели думаешь ты, человек, что избежишь суда Божия, осуждая делающих такие дела и (сам) делая то́ же?

Или пренебрегаешь богатство благости, кротости и долготерпения Божия, не разумея, что благость Божия ведет тебя к покаянию?

Но, по упорству твоему и нераскаянному сердцу, ты сам себе собираешь гнев на день гнева и откровения праведного суда от Бога,

Который воздаст каждому по делам его:

тем, которые постоянством в добром деле ищут славы, чести и бессмертия, – жизнь вечную;

а тем, которые упорствуют и не покоряются истине, но предаются неправде, – ярость и гнев.

Скорбь и теснота всякой душе человека, делающего злое, во-первых, Иудея, потом и Еллина!

[Зач. 81Б.] Напротив, слава и честь и мир всякому, делающему доброе, во-первых, Иудею, потом и Еллину!

Ибо нет лицеприятия у Бога.

Те, которые, не имея закона, согрешили, вне закона и погибнут; а те, которые под законом согрешили, по закону осудятся

(потому что не слушатели закона праведны пред Богом, но исполнители закона оправданы будут,

[Зач. 82.] ибо когда язычники, не имеющие закона, по природе законное делают, то, не имея закона, они сами себе закон:

они показывают, что дело закона у них написано в сердцах, о чем свидетельствует совесть их и мысли их, то обвиняющие, то оправдывающие одна другую)

в день, когда, по благовествованию моему, Бог будет судить тайные дела человеков через Иисуса Христа.

Вот, ты называешься Иудеем, и успокаиваешь себя законом, и хвалишься Богом,

и знаешь волю Его, и разумеешь лучшее, научаясь из закона,

и уверен о себе, что ты путеводитель слепых, свет для находящихся во тьме,

наставник невежд, учитель младенцев, имеющий в законе образец ведения и истины:

как же ты, уча другого, не учишь себя самого?

Проповедуя не красть, крадешь? говоря: «не прелюбодействуй», прелюбодействуешь? гнушаясь идолов, святотатствуешь?

Хвалишься законом, а преступлением закона бесчестишь Бога?

Ибо ради вас, как написано, имя Божие хулится у язычников.

Обрезание полезно, если исполняешь закон; а если ты преступник закона, то обрезание твое стало необрезанием.

Итак, если необрезанный соблюдает постановления закона, то его необрезание не вменится ли ему в обрезание?

И необрезанный по природе, исполняющий закон, не осудит ли тебя, преступника закона при Писании и обрезании?

[Зач. 83.] Ибо не тот Иудей, кто таков по наружности, и не то обрезание, которое наружно, на плоти;

но тот Иудей, кто внутренно таков, и то обрезание, которое в сердце, по духу, а не по букве: ему и похвала не от людей, но от Бога.

1 «Какое преимущество быть иудеем?». 10 Нет ни одного праведного. 21 И иудей и язычник одинаково оправдываются благодатью Божией чрез Иисуса Христа.

Итак, какое преимущество быть Иудеем, или какая польза от обрезания?

Великое преимущество во всех отношениях, а наипаче в том, что им вверено слово Божие.

Ибо что же? если некоторые и неверны были, неверность их уничтожит ли верность Божию?

Никак. Бог верен, а всякий человек лжив, как написано: Ты праведен в словах Твоих и победишь в суде Твоем.

Если же наша неправда открывает правду Божию, то что скажем? не будет ли Бог несправедлив, когда изъявляет гнев? (говорю по человеческому рассуждению).

Никак. Ибо иначе как Богу судить мир?

Ибо, если верность Божия возвышается моею неверностью к славе Божией, за что еще меня же судить, как грешника?

И не делать ли нам зло, чтобы вышло добро, как некоторые злословят нас и говорят, будто мы так учим? Праведен суд на таковых.

Итак, что же? имеем ли мы преимущество? Нисколько. Ибо мы уже доказали, что как Иудеи, так и Еллины, все под грехом,

как написано: нет праведного ни одного;

нет разумевающего; никто не ищет Бога;

все совратились с пути, до одного негодны; нет делающего добро, нет ни одного.

Гортань их – открытый гроб; языком своим обманывают; яд аспидов на губах их.

Уста их полны злословия и горечи.

Ноги их быстры на пролитие крови;

разрушение и пагуба на путях их;

они не знают пути мира.

Нет страха Божия перед глазами их.

[Зач. 84.] Но мы знаем, что закон, если что говорит, говорит к состоящим под законом, так что заграждаются всякие уста, и весь мир становится виновен пред Богом,

потому что делами закона не оправдается пред Ним никакая плоть; ибо законом познаётся грех.

Но ныне, независимо от закона, явилась правда Божия, о которой свидетельствуют закон и пророки,

правда Божия через веру в Иисуса Христа во всех и на всех верующих, ибо нет различия,

потому что все согрешили и лишены славы Божией,

получая оправдание даром, по благодати Его, искуплением во Христе Иисусе,

которого Бог предложил в жертву умилостивления в Крови Его через веру, для показания правды Его в прощении грехов, соделанных прежде,

во время долготерпения Божия, к показанию правды Его в настоящее время, да явится Он праведным и оправдывающим верующего в Иисуса.

Где же то, чем бы хвалиться? уничтожено. Каким законом? законом дел? Нет, но законом веры.

[Зач. 85.] Ибо мы признаём, что человек оправдывается верою, независимо от дел закона.

Неужели Бог есть Бог Иудеев только, а не и язычников? Конечно, и язычников,

потому что один Бог, Который оправдает обрезанных по вере и необрезанных через веру.

Итак, мы уничтожаем закон верою? Никак; но закон утверждаем.

Не дела Авраама, а его вера вменилась ему в праведность; так вменяется и нам.

Что́ же, скажем, Авраам, отец наш, приобрел по плоти?

Если Авраам оправдался делами, он имеет похвалу, но не пред Богом.

Ибо что́ говорит Писание? Поверил Авраам Богу, и это вменилось ему в праведность.

[Зач. 86.] Воздаяние делающему вменяется не по милости, но по долгу.

А не делающему, но верующему в Того, Кто оправдывает нечестивого, вера его вменяется в праведность.

Так и Давид называет блаженным человека, которому Бог вменяет праведность независимо от дел:

Блаженны, чьи беззакония прощены и чьи грехи покрыты.

Блажен человек, которому Господь не вменит греха.

Блаженство сие относится к обрезанию, или к необрезанию? Мы говорим, что Аврааму вера вменилась в праведность.

Когда вменилась? по обрезании или до обрезания? Не по обрезании, а до обрезания.

И знак обрезания он получил, как печать праведности через веру, которую имел в необрезании, так что он стал отцом всех верующих в необрезании, чтобы и им вменилась праведность,

и отцом обрезанных, не только принявших обрезание, но и ходящих по следам веры отца нашего Авраама, которую имел он в необрезании.

Ибо не законом даровано Аврааму, или семени его, обетование – быть наследником мира, но праведностью веры.

Если утверждающиеся на законе суть наследники, то тщетна вера, бездейственно обетование;

ибо закон производит гнев, потому что, где нет закона, нет и преступления.

Итак по вере, чтобы было по милости, дабы обетование было непреложно для всех, не только по закону, но и по вере потомков Авраама, который есть отец всем нам

(как написано: Я поставил тебя отцом многих народов) пред Богом, Которому он поверил, животворящим мертвых и называющим несуществующее, как существующее.

Он, сверх надежды, поверил с надеждою, через что сделался отцом многих народов, по сказанному: «так многочисленно будет семя твое».

И, не изнемогши в вере, он не помышлял, что тело его, почти столетнего, уже омертвело, и утроба Саррина в омертвении;

не поколебался в обетовании Божием неверием, но пребыл тверд в вере, воздав славу Богу

и будучи вполне уверен, что Он силен и исполнить обещанное.

Потому и вменилось ему в праведность.

А впрочем не в отношении к нему одному написано, что вменилось ему,

но и в отношении к нам; вменится и нам, верующим в Того, Кто воскресил из мертвых Иисуса Христа, Господа нашего,

Который предан за грехи наши и воскрес для оправдания нашего.

1 Верою мы имеем мир с Богом чрез Христа, Который умер за нас, когда мы были еще грешниками. 12 Как грех и смерть вошли в мир одним человеком, так Христом вошли благодать, праведность и жизнь.

[Зач. 88А.] Итак, оправдавшись верою, мы имеем мир с Богом через Господа нашего Иисуса Христа,

через Которого верою и получили мы доступ к той благодати, в которой стоим и хвалимся надеждою славы Божией.

И не сим только, но хвалимся и скорбями, зная, что от скорби происходит терпение,

от терпения опытность, от опытности надежда,

а надежда не постыжает, потому что любовь Божия излилась в сердца наши Духом Святым, данным нам.

[Зач. 88Б.] Ибо Христос, когда еще мы были немощны, в определенное время умер за нечестивых.

Ибо едва ли кто умрет за праведника; разве за благодетеля, может быть, кто и решится умереть.

Но Бог Свою любовь к нам доказывает тем, что Христос умер за нас, когда мы были еще грешниками.

Посему тем более ныне, будучи оправданы Кровию Его, спасемся Им от гнева.

[Зач. 89.] Ибо если, будучи врагами, мы примирились с Богом смертью Сына Его, то тем более, примирившись, спасемся жизнью Его.

И не довольно сего, но и хвалимся Богом чрез Господа нашего Иисуса Христа, посредством Которого мы получили ныне примирение.

Посему, как одним человеком грех вошел в мир, и грехом смерть, так и смерть перешла во всех человеков, потому что в нем все согрешили.

[Зач. 87.] Ибо и до закона грех был в мире; но грех не вменяется, когда нет закона.

Однако же смерть царствовала от Адама до Моисея и над несогрешившими подобно преступлению Адама, который есть образ будущего.

Но дар благодати не как преступление. Ибо если преступлением одного подверглись смерти многие, то тем более благодать Божия и дар по благодати одного Человека, Иисуса Христа, преизбыточествуют для многих.

И дар не как суд за одного согрешившего; ибо суд за одно преступление – к осуждению; а дар благодати – к оправданию от многих преступлений.

[Зач. 90.] Ибо если преступлением одного смерть царствовала посредством одного, то тем более приемлющие обилие благодати и дар праведности будут царствовать в жизни посредством единого Иисуса Христа.

Посему, как преступлением одного всем человекам осуждение, так правдою одного всем человекам оправдание к жизни.

Ибо, как непослушанием одного человека сделались многие грешными, так и послушанием одного сделаются праведными многие.

Закон же пришел после, и таким образом умножилось преступление. А когда умножился грех, стала преизобиловать благодать,

дабы, как грех царствовал к смерти, так и благодать воцарилась через праведность к жизни вечной Иисусом Христом, Господом нашим.

1 Крестившись во Христа, мы умерли для греха, но живы для Бога во Христе. 12 Вы больше не рабы греха, но рабы праведности.

Что же скажем? оставаться ли нам в грехе, чтобы умножилась благодать? Никак.

Мы умерли для греха: как же нам жить в нем?

[Зач. 91.] Неужели не знаете, что все мы, крестившиеся во Христа Иисуса, в смерть Его крестились?

Итак мы погреблись с Ним крещением в смерть, дабы, как Христос воскрес из мертвых славою Отца, так и нам ходить в обновленной жизни.

Ибо если мы соединены с Ним подобием смерти Его, то должны быть соединены и подобием воскресения,

зная то, что ветхий наш человек распят с Ним, чтобы упразднено было тело греховное, дабы нам не быть уже рабами греху;

ибо умерший освободился от греха.

Если же мы умерли со Христом, то веруем, что и жить будем с Ним,

зная, что Христос, воскреснув из мертвых, уже не умирает: смерть уже не имеет над Ним власти.

Ибо, что Он умер, то умер однажды для греха; а что живет, то живет для Бога.

[Зач. 92.] Так и вы почитайте себя мертвыми для греха, живыми же для Бога во Христе Иисусе, Господе нашем.

Итак да не царствует грех в смертном вашем теле, чтобы вам повиноваться ему в похотях его;

и не предавайте членов ваших греху в орудия неправды, но представьте себя Богу, как оживших из мертвых, и члены ваши Богу в орудия праведности.

Грех не должен над вами господствовать, ибо вы не под законом, но под благодатью.

Что же? станем ли грешить, потому что мы не под законом, а под благодатью? Никак.

Неужели вы не знаете, что, кому вы отдаете себя в рабы для послушания, того вы и рабы, кому повинуетесь, или рабы греха к смерти, или послушания к праведности?

Благодарение Богу, что вы, быв прежде рабами греха, от сердца стали послушны тому образу учения, которому предали себя.

[Зач. 93.] Освободившись же от греха, вы стали рабами праведности.

Говорю по рассуждению человеческому, ради немощи плоти вашей. Как предавали вы члены ваши в рабы нечистоте и беззаконию на дела беззаконные, так ныне представьте члены ваши в рабы праведности на дела святые.

Ибо, когда вы были рабами греха, тогда были свободны от праведности.

Какой же плод вы имели тогда? Такие дела, каких ныне сами стыдитесь, потому что конец их – смерть.

Но ныне, когда вы освободились от греха и стали рабами Богу, плод ваш есть святость, а конец – жизнь вечная.

Ибо возмездие за грех – смерть, а дар Божий – жизнь вечная во Христе Иисусе, Господе нашем.

1 Вы умерли для закона и принадлежите Христу. 7 Закон свят, 13 но живущий во мне грех производит смерть чрез закон.

[Зач. 94.] Разве вы не знаете, братия (ибо говорю знающим закон), что закон имеет власть над человеком, пока он жив?

Замужняя женщина привязана законом к живому мужу; а если умрет муж, она освобождается от закона замужества.

Посему, если при живом муже выйдет за другого, называется прелюбодейцею; если же умрет муж, она свободна от закона, и не будет прелюбодейцею, выйдя за другого мужа.

Так и вы, братия мои, умерли для закона телом Христовым, чтобы принадлежать другому, Воскресшему из мертвых, да приносим плод Богу.

Ибо, когда мы жили по плоти, тогда страсти греховные, обнаруживаемые законом, действовали в членах наших, чтобы приносить плод смерти;

но ныне, умерши для закона, которым были связаны, мы освободились от него, чтобы нам служить Богу в обновлении духа, а не по ветхой букве.

Что же скажем? Неужели от закона грех? Никак. Но я не иначе узнал грех, как посредством закона. Ибо я не понимал бы и пожелания, если бы закон не говорил: не пожелай.

Но грех, взяв повод от заповеди, произвел во мне всякое пожелание: ибо без закона грех мертв.

Я жил некогда без закона; но когда пришла заповедь, то грех ожил,

а я умер; и таким образом заповедь, данная для жизни, послужила мне к смерти,

потому что грех, взяв повод от заповеди, обольстил меня и умертвил ею.

Посему закон свят, и заповедь свята и праведна и добра.

Итак, неужели доброе сделалось мне смертоносным? Никак; но грех, оказывающийся грехом потому, что посредством доброго причиняет мне смерть, так что грех становится крайне грешен посредством заповеди.

[Зач. 95.] Ибо мы знаем, что закон духовен, а я плотян, продан греху.

Ибо не понимаю, что делаю: потому что не то делаю, что хочу, а что ненавижу, то делаю.

Если же делаю то, чего не хочу, то соглашаюсь с законом, что он добр,

а потому уже не я делаю то, но живущий во мне грех.

Ибо знаю, что не живет во мне, то есть в плоти моей, доброе; потому что желание добра есть во мне, но чтобы сделать оное, того не нахожу.

Доброго, которого хочу, не делаю, а злое, которого не хочу, делаю.

Если же делаю то́, чего не хочу, уже не я делаю то, но живущий во мне грех.

Итак я нахожу закон, что, когда хочу делать доброе, прилежит мне злое.

Ибо по внутреннему человеку нахожу удовольствие в законе Божием;

но в членах моих вижу иной закон, противоборствующий закону ума моего и делающий меня пленником закона греховного, находящегося в членах моих.

Бедный я человек! кто избавит меня от сего тела смерти?

Благодарю Бога моего Иисусом Христом, Господом нашим. Итак тот же самый я умом моим служу закону Божию, а плотию закону греха.

1 Жить не по плоти, но по духу. 12 Водимые Духом Божиим суть сыны Божии, сонаследники Христу. 26 Никто не может отлучить вас от любви Божией во Христе Иисусе.

Итак нет ныне никакого осуждения тем, которые во Христе Иисусе живут не по плоти, но по духу,

[Зач. 96А.] потому что закон духа жизни во Христе Иисусе освободил меня от закона греха и смерти.

Как закон, ослабленный плотию, был бессилен, то Бог послал Сына Своего в подобии плоти греховной в жертву за грех и осудил грех во плоти,

чтобы оправдание закона исполнилось в нас, живущих не по плоти, но по духу.

Ибо живущие по плоти о плотском помышляют, а живущие по духу – о духовном.

Помышления плотские суть смерть, а помышления духовные – жизнь и мир,

потому что плотские помышления суть вражда против Бога; ибо закону Божию не покоряются, да и не могут.

[Зач. 96Б.] Посему живущие по плоти Богу угодить не могут.

Но вы не по плоти живете, а по духу, если только Дух Божий живет в вас. Если же кто Духа Христова не имеет, тот и не Его.

А если Христос в вас, то тело мертво для греха, но дух жив для праведности.

Если же Дух Того, Кто воскресил из мертвых Иисуса, живет в вас, то Воскресивший Христа из мертвых оживит и ваши смертные тела Духом Своим, живущим в вас.

Итак, братия, мы не должники плоти, чтобы жить по плоти;

ибо если живете по плоти, то умрете, а если духом умерщвляете дела плотские, то живы будете.

[Зач. 97.] Ибо все, водимые Духом Божиим, суть сыны Божии.

Потому что вы не приняли духа рабства, чтобы опять жить в страхе, но приняли Духа усыновления, Которым взываем: «Авва, Отче!»

Сей самый Дух свидетельствует духу нашему, что мы – дети Божии.

А если дети, то и наследники, наследники Божии, сонаследники же Христу, если только с Ним страдаем, чтобы с Ним и прославиться.

Ибо думаю, что нынешние временные страдания ничего не стоят в сравнении с тою славою, которая откроется в нас.

Ибо тварь с надеждою ожидает откровения сынов Божиих,

потому что тварь покорилась суете не добровольно, но по воле покорившего ее, в надежде,

что и сама тварь освобождена будет от рабства тлению в свободу славы детей Божиих.

[Зач. 98.] Ибо знаем, что вся тварь совокупно стенает и мучится доныне;

и не только она, но и мы сами, имея начаток Духа, и мы в себе стенаем, ожидая усыновления, искупления тела нашего.

Ибо мы спасены в надежде. Надежда же, когда видит, не есть надежда; ибо если кто видит, то чего ему и надеяться?

Но когда надеемся того, чего не видим, тогда ожидаем в терпении.

Также и Дух подкрепляет нас в немощах наших; ибо мы не знаем, о чем молиться, как должно, но Сам Дух ходатайствует за нас воздыханиями неизреченными.

Испытующий же сердца знает, какая мысль у Духа, потому что Он ходатайствует за святых по воле Божией.

[Зач. 99.] Притом знаем, что любящим Бога, призванным по Его изволению, все содействует ко благу.

Ибо кого Он предузнал, тем и предопределил быть подобными образу Сына Своего, дабы Он был первородным между многими братиями.

А кого Он предопределил, тех и призвал, а кого призвал, тех и оправдал; а кого оправдал, тех и прославил.

Что же сказать на это? Если Бог за нас, кто против нас?

Тот, Который Сына Своего не пощадил, но предал Его за всех нас, как с Ним не дарует нам и всего?

Кто будет обвинять избранных Божиих? Бог оправдывает их.

Кто осуждает? Христос Иисус умер, но и воскрес: Он и одесную Бога, Он и ходатайствует за нас.

Кто отлучит нас от любви Божией: скорбь, или теснота, или гонение, или голод, или нагота, или опасность, или меч? как написано:

за Тебя умерщвляют нас всякий день, считают нас за овец, обреченных на заклание.

Но все сие преодолеваем силою Возлюбившего нас.

Ибо я уверен, что ни смерть, ни жизнь, ни Ангелы, ни Начала, ни Силы, ни настоящее, ни будущее,

ни высота, ни глубина, ни другая какая тварь не может отлучить нас от любви Божией во Христе Иисусе, Господе нашем.

1 Печаль Павла о братьях его израильтянах. 6 Дети обетования суть дети Божии. 14 Милость Божия к призванным, иудеи ли это или язычники. 30 Язычники получили по вере, иудеи не достигли делами.

[Зач. 100.] Истину говорю во Христе, не лгу, свидетельствует мне совесть моя в Духе Святом,

что великая для меня печаль и непрестанное мучение сердцу моему:

я желал бы сам быть отлученным от Христа за братьев моих, родных мне по плоти,

то есть Израильтян, которым принадлежат усыновление и слава, и заветы, и законоположение, и богослужение, и обетования;

их и отцы, и от них Христос по плоти, сущий над всем Бог, благословенный во веки, аминь.

[Зач. 101.] Но не то́, чтобы слово Божие не сбылось: ибо не все те Израильтяне, которые от Израиля;

и не все дети Авраама, которые от семени его, но сказано: в Исааке наречется тебе семя.

То есть не плотские дети суть дети Божии, но дети обетования признаются за семя.

А слово обетования таково: в это же время приду, и у Сарры будет сын.

И не одно это; но так было и с Ревеккою, когда она зачала в одно время двух сыновей от Исаака, отца нашего.

Ибо, когда они еще не родились и не сделали ничего доброго или худого (дабы изволение Божие в избрании происходило

не от дел, но от Призывающего), сказано было ей: больший будет в порабощении у меньшего,

как и написано: Иакова Я возлюбил, а Исава возненавидел.

Что́ же скажем? Неужели неправда у Бога? Никак.

Ибо Он говорит Моисею: кого миловать, помилую; кого жалеть, пожалею.

Итак помилование зависит не от желающего и не от подвизающегося, но от Бога милующего.

Ибо Писание говорит фараону: для того самого Я и поставил тебя, чтобы показать над тобою силу Мою и чтобы проповедано было имя Мое по всей земле.

[Зач. 102.] Итак, кого хочет, милует; а кого хочет, ожесточает.

Ты скажешь мне: «за что же еще обвиняет? Ибо кто противостанет воле Его?»

А ты кто, человек, что споришь с Богом? Изделие скажет ли сделавшему его: «зачем ты меня так сделал?»

Не властен ли горшечник над глиною, чтобы из той же смеси сделать один сосуд для почетного употребления, а другой для низкого?

Что же, если Бог, желая показать гнев и явить могущество Свое, с великим долготерпением щадил сосуды гнева, готовые к погибели,

дабы вместе явить богатство славы Своей над сосудами милосердия, которые Он приготовил к славе,

над нами, которых Он призвал не только из Иудеев, но и из язычников?

Как и у Осии говорит: не Мой народ назову Моим народом, и не возлюбленную – возлюбленною.

И на том месте, где сказано им: вы не Мой народ, там названы будут сынами Бога живаго.

А Исаия провозглашает об Израиле: хотя бы сыны Израилевы были числом, как песок морской, только остаток спасется;

ибо дело оканчивает и скоро решит по правде, дело решительное совершит Господь на земле.

И, как предсказал Исаия: если бы Господь Саваоф не оставил нам семени, то мы сделались бы, как Содом, и были бы подобны Гоморре.

Что же скажем? Язычники, не искавшие праведности, получили праведность, праведность от веры.

А Израиль, искавший закона праведности, не достиг до закона праведности.

Почему? потому что искали не в вере, а в делах закона. Ибо преткнулись о камень преткновения,

как написано: вот, полагаю в Сионе камень преткновения и камень соблазна; но всякий, верующий в Него, не постыдится.

1 Праведность и спасение приобретаются только чрез веру и исповедание. 14 Евангелие благовествовалось израильтянам, но они не были послушны.

[Зач. 103.] Братия! желание моего сердца и молитва к Богу об Израиле во спасение.

Ибо свидетельствую им, что имеют ревность по Боге, но не по рассуждению.

Ибо, не разумея праведности Божией и усиливаясь поставить собственную праведность, они не покорились праведности Божией,

потому что конец закона – Христос, к праведности всякого верующего.

Моисей пишет о праведности от закона: исполнивший его человек жив будет им.

А праведность от веры так говорит: не говори в сердце твоем: кто взойдет на небо? то есть Христа свести.

Или кто сойдет в бездну? то есть Христа из мертвых возвести.

Но что говорит Писание? Близко к тебе слово, в устах твоих и в сердце твоем, то есть слово веры, которое проповедуем.

Ибо если устами твоими будешь исповедовать Иисуса Господом и сердцем твоим веровать, что Бог воскресил Его из мертвых, то спасешься,

потому что сердцем веруют к праведности, а устами исповедуют ко спасению.

[Зач. 104.] Ибо Писание говорит: всякий, верующий в Него, не постыдится.

Здесь нет различия между Иудеем и Еллином, потому что один Господь у всех, богатый для всех, призывающих Его.

Ибо всякий, кто призовет имя Господне, спасется.

Но как призывать Того, в Кого не уверовали? как веровать в Того, о Ком не слыхали? как слышать без проповедующего?

И как проповедовать, если не будут посланы? как написано: как прекрасны ноги благовествующих мир, благовествующих благое!

Но не все послушались благовествования. Ибо Исаия говорит: Господи! кто поверил слышанному от нас?

Итак вера от слышания, а слышание от слова Божия.

Но спрашиваю: разве они не слышали? Напротив, по всей земле прошел голос их, и до пределов вселенной слова их.

Еще спрашиваю: разве Израиль не знал? Но первый Моисей говорит: Я возбужу в вас ревность не народом, раздражу вас народом несмысленным.

А Исаия смело говорит: Меня нашли не искавшие Меня; Я открылся не вопрошавшим о Мне.

Об Израиле же говорит: целый день Я простирал руки Мои к народу непослушному и упорному.

1 По избранию благодати сохранился «остаток» Израиля. 11 От падения Израиля пришло спасение язычникам; маслина и прививка; Бог силен снова привить иудеев. 25 «И так весь Израиль спасется». Бездна богатства премудрости Божией.

Итак, спрашиваю: неужели Бог отверг народ Свой? Никак. Ибо и я Израильтянин, от семени Авраамова, из колена Вениаминова.

Не отверг Бог народа Своего, который Он наперед знал. [Зач. 105.] Или не знаете, что говорит Писание в повествовании об Илии? как он жалуется Богу на Израиля, говоря:

Господи! пророков Твоих убили, жертвенники Твои разрушили; остался я один, и моей души ищут.

Что же говорит ему Божеский ответ? Я соблюл Себе семь тысяч человек, которые не преклонили колени перед Ваалом.

Так и в нынешнее время, по избранию благодати, сохранился остаток.

Но если по благодати, то не по делам; иначе благодать не была бы уже благодатью. А если по делам, то это уже не благодать; иначе дело не есть уже дело.

Что же? Израиль, чего искал, того не получил; избранные же получили, а прочие ожесточились,

как написано: Бог дал им дух усыпления, глаза, которыми не видят, и уши, которыми не слышат, даже до сего дня.

И Давид говорит: да будет трапеза их сетью, тенетами и петлею в возмездие им;

да помрачатся глаза их, чтобы не видеть, и хребет их да будет согбен навсегда.

Итак спрашиваю: неужели они преткнулись, чтобы совсем пасть? Никак. Но от их падения спасение язычникам, чтобы возбудить в них ревность.

Если же падение их – богатство миру, и оскудение их – богатство язычникам, то тем более полнота их.

[Зач. 106.] Вам говорю, язычникам. Как апостол язычников, я прославляю служение мое.

Не возбужу ли ревность в сродниках моих по плоти и не спасу ли некоторых из них?

Ибо если отвержение их – примирение мира, то что будет принятие, как не жизнь из мертвых?

Если начаток свят, то и целое; и если корень свят, то и ветви.

Если же некоторые из ветвей отломились, а ты, дикая маслина, привился на место их и стал общником корня и сока маслины,

то не превозносись перед ветвями. Если же превозносишься, то вспомни, что не ты корень держишь, но корень тебя.

Скажешь: «ветви отломились, чтобы мне привиться».

Хорошо. Они отломились неверием, а ты держишься верою: не гордись, но бойся.

Ибо если Бог не пощадил природных ветвей, то смотри, пощадит ли и тебя.

Итак видишь благость и строгость Божию: строгость к отпадшим, а благость к тебе, если пребудешь в благости Божией; иначе и ты будешь отсечен.

Но и те, если не пребудут в неверии, привьются, потому что Бог силен опять привить их.

Ибо если ты отсечен от дикой по природе маслины и не по природе привился к хорошей маслине, то тем более сии природные привьются к своей маслине.

[Зач. 107.] Ибо не хочу оставить вас, братия, в неведении о тайне сей, – чтобы вы не мечтали о себе, – что ожесточение произошло в Израиле отчасти, до времени, пока войдет полное число язычников;

и так весь Израиль спасется, как написано: придет от Сиона Избавитель, и отвратит нечестие от Иакова.

И сей завет им от Меня, когда сниму с них грехи их.

В отношении к благовестию, они враги ради вас; а в отношении к избранию, возлюбленные Божии ради отцов.

Ибо дары и призвание Божие непреложны.

Как и вы некогда были непослушны Богу, а ныне помилованы, по непослушанию их,

так и они теперь непослушны для помилования вас, чтобы и сами они были помилованы.

Ибо всех заключил Бог в непослушание, чтобы всех помиловать.

О, бездна богатства и премудрости и ведения Божия! Как непостижимы судьбы Его и неисследимы пути Его!

Ибо кто познал ум Господень? Или кто был советником Ему?

Или кто дал Ему наперед, чтобы Он должен был воздать?

Ибо все из Него, Им и к Нему. Ему слава во веки, аминь.

1 Представьте тела ваши в жертву живую; обновление ума вашего. 3 Членов много, тело одно; различные дарования. 9 Указания: любите, благословляйте, радуйтесь; побеждайте зло добром.

[Зач. 108.] Итак умоляю вас, братия, милосердием Божиим, представьте тела ваши в жертву живую, святую, благоугодную Богу, для разумного служения вашего,

и не сообразуйтесь с веком сим, но преобразуйтесь обновлением ума вашего, чтобы вам познавать, что́ есть воля Божия, благая, угодная и совершенная.

По данной мне благодати, всякому из вас говорю: не думайте о себе более, нежели должно думать; но думайте скромно, по мере веры, какую каждому Бог уделил.

[Зач. 109.] Ибо, как в одном теле у нас много членов, но не у всех членов одно и то же дело,

так мы, многие, составляем одно тело во Христе, а порознь один для другого члены.

[Зач. 110.] И как, по данной нам благодати, имеем различные дарования, то, имеешь ли пророчество, пророчествуй по мере веры;

имеешь ли служение, пребывай в служении; учитель ли, – в учении;

увещатель ли, увещевай; раздаватель ли, раздавай в простоте; начальник ли, начальствуй с усердием; благотворитель ли, благотвори с радушием.

Любовь да будет непритворна; отвращайтесь зла, прилепляйтесь к добру;

будьте братолюбивы друг к другу с нежностью; в почтительности друг друга предупреждайте;

в усердии не ослабевайте; духом пламенейте; Господу служите;

утешайтесь надеждою; в скорби будьте терпеливы, в молитве постоянны;

в нуждах святых принимайте участие; ревнуйте о странноприимстве.

Благословляйте гонителей ваших; благословляйте, а не проклинайте.

Радуйтесь с радующимися и плачьте с плачущими.

Будьте единомысленны между собою; не высокомудрствуйте, но последуйте смиренным; не мечтайте о себе;

никому не воздавайте злом за зло, но пекитесь о добром перед всеми человеками.

Если возможно с вашей стороны, будьте в мире со всеми людьми.

Не мстите за себя, возлюбленные, но дайте место гневу Божию. Ибо написано: Мне отмщение, Я воздам, говорит Господь.

Итак, если враг твой голоден, накорми его; если жаждет, напой его: ибо, делая сие, ты соберешь ему на голову горящие уголья.

Не будь побежден злом, но побеждай зло добром.

1 Начальники суть Божьи слуги: повинуйтесь им. 8 «Любовь есть исполнение закона». 11 Облекитесь в оружия света.

[Зач. 111.] Всякая душа да будет покорна высшим властям, ибо нет власти не от Бога; существующие же власти от Бога установлены.

Посему противящийся власти противится Божию установлению. А противящиеся сами навлекут на себя осуждение.

Ибо начальствующие страшны не для добрых дел, но для злых. Хочешь ли не бояться власти? Делай добро, и получишь похвалу от нее,

ибо начальник есть Божий слуга, тебе на добро. Если же делаешь зло, бойся, ибо он не напрасно носит меч: он Божий слуга, отмститель в наказание делающему злое.

И потому надобно повиноваться не только из страха наказания, но и по совести.

Для сего вы и подати платите, ибо они Божии служители, сим самым постоянно занятые.

Итак отдавайте всякому должное: кому по́дать, подать; кому оброк, оброк; кому страх, страх; кому честь, честь.

Не оставайтесь должными никому ничем, кроме взаимной любви; ибо любящий другого исполнил закон.

Ибо заповеди: не прелюбодействуй, не убивай, не кради, не лжесвидетельствуй, не пожелай чужого и все другие заключаются в сем слове: люби ближнего твоего, как самого себя.

Любовь не делает ближнему зла; итак любовь есть исполнение закона.

Так поступайте, зная время, что наступил уже час пробудиться нам от сна. [Зач. 112.] Ибо ныне ближе к нам спасение, нежели когда мы уверовали.

Ночь прошла, а день приблизился: итак отвергнем дела тьмы и облечемся в оружия света.

Как днем, будем вести себя благочинно, не предаваясь ни пированиям и пьянству, ни сладострастию и распутству, ни ссорам и зависти;

но облекитесь в Господа нашего Иисуса Христа, и попечения о плоти не превращайте в похоти.

1 «Ты что осуждаешь... или унижаешь брата твоего?» 13 «Царствие Божие... праведность, мир и радость»; не делать ничего, от чего брат твой соблазняется.

Немощного в вере принимайте без споров о мнениях.

Ибо иной уверен, что можно есть все, а немощный ест овощи.

Кто ест, не уничижай того, кто не ест; и кто не ест, не осуждай того, кто ест, потому что Бог принял его.

Кто ты, осуждающий чужого раба? Перед своим Господом стои́т он, или падает. И будет восставлен, ибо силен Бог восставить его.

Иной отличает день от дня, а другой судит о всяком дне равно. Всякий поступай по удостоверению своего ума.

[Зач. 113.] Кто различает дни, для Господа различает; и кто не различает дней, для Господа не различает. Кто ест, для Господа ест, ибо благодарит Бога; и кто не ест, для Господа не ест, и благодарит Бога.

Ибо никто из нас не живет для себя, и никто не умирает для себя;

а живем ли – для Господа живем; умираем ли – для Господа умираем: и потому, живем ли или умираем, – всегда Господни.

[Зач. 114.] Ибо Христос для того и умер, и воскрес, и ожил, чтобы владычествовать и над мертвыми и над живыми.

А ты что́ осуждаешь брата твоего? Или и ты, что́ унижаешь брата твоего? Все мы предстанем на суд Христов.

Ибо написано: живу Я, говорит Господь, предо Мною преклонится всякое колено, и всякий язык будет исповедовать Бога.

Итак каждый из нас за себя даст отчет Богу.

Не станем же более судить друг друга, а лучше судите о том, как бы не подавать брату случая к преткновению или соблазну.

Я знаю и уверен в Господе Иисусе, что нет ничего в себе самом нечистого; только почитающему что-либо нечистым, тому нечисто.

Если же за пищу огорчается брат твой, то ты уже не по любви поступаешь. Не губи твоею пищею того, за кого Христос умер.

Да не хулится ваше доброе.

Ибо Царствие Божие не пища и питие, но праведность и мир и радость во Святом Духе.

Кто сим служит Христу, тот угоден Богу и достоин одобрения от людей.

[Зач. 115.] Итак будем искать того, что служит к миру и ко взаимному назиданию.

Ради пищи не разрушай де́ла Божия. Все чисто, но худо человеку, который ест на соблазн.

Лучше не есть мяса, не пить вина и не делать ничего такого, отчего брат твой претыкается, или соблазняется, или изнемогает.

Ты имеешь веру? имей ее сам в себе, пред Богом. Блажен, кто не осуждает себя в том, что́ избирает.

А сомневающийся, если ест, осуждается, потому что не по вере; а все, что не по вере, грех.

Могущему же утвердить вас, по благовествованию моему и проповеди Иисуса Христа, по откровению тайны, о которой от вечных времен было умолчано,

но которая ныне явлена, и через писания пророческие, по повелению вечного Бога, возвещена всем народам для покорения их вере,

Единому Премудрому Богу, через Иисуса Христа, слава во веки. Аминь.

1 «Принимайте друг друга, как и Христос принял вас». 8 Христос сделался служителем для обрезанных и для верующих из язычников. 14 Павел – «служитель Иисуса Христа у язычников». 22 Намерение посетить Испанию после доставки подаяний в Иерусалим.

[Зач. 116.] Мы, сильные, должны сносить немощи бессильных и не себе угождать.

Каждый из нас должен угождать ближнему, во благо, к назиданию.

Ибо и Христос не Себе угождал, но, как написано: злословия злословящих Тебя пали на Меня.

А все, что писано было прежде, написано нам в наставление, чтобы мы терпением и утешением из Писаний сохраняли надежду.

Бог же терпения и утешения да дарует вам быть в единомыслии между собою, по учению Христа Иисуса,

дабы вы единодушно, едиными устами славили Бога и Отца Господа нашего Иисуса Христа.

[Зач. 117.] Посему принимайте друг друга, как и Христос принял вас в славу Божию.

Разумею то, что Иисус Христос сделался служителем для обрезанных – ради истины Божией, чтобы исполнить обещанное отцам,

а для язычников – из милости, чтобы славили Бога, как написано: за то́ буду славить Тебя, (Господи,) между язычниками, и буду петь имени Твоему.

И еще сказано: возвеселитесь, язычники, с народом Его.

И еще: хвали́те Господа, все язычники, и прославляйте Его, все народы.

Исаия также говорит: будет корень Иессеев, и восстанет владеть народами; на Него язычники надеяться будут.

Бог же надежды да исполнит вас всякой радости и мира в вере, дабы вы, силою Духа Святаго, обогатились надеждою.

И сам я уверен о вас, братия мои, что и вы полны благости, исполнены всякого познания и можете наставлять друг друга;

но писал вам, братия, с некоторою смелостью, отчасти как бы в напоминание вам, по данной мне от Бога благодати

быть служителем Иисуса Христа у язычников и совершать священнодействие благовествования Божия, дабы сие приношение язычников, будучи освящено Духом Святым, было благоприятно Богу.

[Зач. 118.] Итак, я могу похвалиться в Иисусе Христе в том, что́ относится к Богу,

ибо не осмелюсь сказать что-нибудь такое, чего не совершил Христос через меня, в покорении язычников вере, словом и делом,

силою знамений и чудес, силою Духа Божия, так что благовествование Христово распространено мною от Иерусалима и окрестности до Иллирика.

Притом я старался благовествовать не там, где уже было известно имя Христово, дабы не созидать на чужом основании,

но как написано: не имевшие о Нем известия увидят, и не слышавшие узна́ют.

Сие-то много раз и препятствовало мне прийти к вам.

Ныне же, не имея такого места в сих странах, а с давних лет имея желание прийти к вам,

как только предприму путь в Испанию, приду к вам. Ибо надеюсь, что, проходя, увижусь с вами и что вы проводите меня туда, как скоро наслажусь общением с вами, хотя отчасти.

А теперь я иду в Иерусалим, чтобы послужить святым,

ибо Македония и Ахаия усердствуют некоторым подаянием для бедных между святыми в Иерусалиме.

Усердствуют, да и должники они перед ними. Ибо если язычники сделались участниками в их духовном, то должны и им послужить в телесном.

Исполнив это и верно доставив им сей плод усердия, я отправлюсь через ваши места в Испанию,

и уверен, что когда приду к вам, то приду с полным благословением благовествования Христова.

[Зач. 119.] Между тем умоляю вас, братия, Господом нашим Иисусом Христом и любовью Духа, подвизаться со мною в молитвах за меня к Богу,

чтобы избавиться мне от неверующих в Иудее и чтобы служение мое для Иерусалима было благоприятно святым,

дабы мне в радости, если Богу угодно, прийти к вам и успокоиться с вами.

Бог же мира да будет со всеми вами, аминь.

1 Одобрение Фивы, приветствия отдельным верующим в Риме. 17 Предостережения против производящих разделения. 21 Приветствия от сотрудников Павловых и благословение.

[Зач. 120.] Представляю вам Фиву, сестру нашу, диакониссу церкви Кенхрейской.

Примите ее для Господа, как прилично святым, и помогите ей, в чем она будет иметь нужду у вас, ибо и она была помощницею многим и мне самому.

Приветствуйте Прискиллу и Акилу, сотрудников моих во Христе Иисусе

(которые голову свою полагали за мою душу, которых не я один благодарю, но и все церкви из язычников), и домашнюю их церковь.

Приветствуйте возлюбленного моего Епенета, который есть начаток Ахаии для Христа.

Приветствуйте Мариам, которая много трудилась для нас.

Приветствуйте Андроника и Юнию, сродников моих и узников со мною, прославившихся между апостолами и прежде меня еще уверовавших во Христа.

Приветствуйте Амплия, возлюбленного мне в Господе.

Приветствуйте Урбана, сотрудника нашего во Христе, и Стахия, возлюбленного мне.

Приветствуйте Апеллеса, испытанного во Христе. Приветствуйте верных из дома Аристовулова.

Приветствуйте Иродиона, сродника моего. Приветствуйте из домашних Наркисса тех, которые в Господе.

Приветствуйте Трифену и Трифосу, трудящихся о Господе. Приветствуйте Персиду возлюбленную, которая много потрудилась о Господе.

Приветствуйте Руфа, избранного в Господе, и матерь его и мою.

Приветствуйте Асинкрита, Флегонта, Ерма, Патрова, Ермия и других с ними братьев.

Приветствуйте Филолога и Юлию, Нирея и сестру его, и Олимпана, и всех с ними святых.

Приветствуйте друг друга с целованием святым. Приветствуют вас все церкви Христовы.

[Зач. 121.] Умоляю вас, братия, остерегайтесь производящих разделения и соблазны, вопреки учению, которому вы научились, и уклоняйтесь от них;

ибо такие люди служат не Господу нашему Иисусу Христу, а своему чреву, и ласкательством и красноречием обольщают сердца простодушных.

Ваша покорность вере всем известна; посему я радуюсь за вас, но желаю, чтобы вы были мудры на добро и просты на зло.

Бог же мира сокрушит сатану под ногами вашими вскоре. Благодать Господа нашего Иисуса Христа с вами! Аминь.

Приветствуют вас Тимофей, сотрудник мой, и Луций, Иасон и Сосипатр, сродники мои.

Приветствую вас в Господе и я, Тертий, писавший сие послание.

Приветствует вас Гаий, странноприимец мой и всей церкви. Приветствует вас Ераст, городской казнохранитель, и брат Кварт.

Благодать Господа нашего Иисуса Христа со всеми вами. Аминь.

Церковнославянский (рус)

[Зач. 79.] Па́велъ, ра́бъ Иису́съ Христо́въ, зва́нъ апо́столъ, избра́нъ въ благовѣ́стiе Бо́жiе,

е́же пре́жде обѣща́ проро́ки Свои́ми въ писа́нiихъ святы́хъ,

о Сы́нѣ Свое́мъ, бы́вшемъ от сѣ́мене Дави́дова по пло́ти,

нарече́ннѣмъ Сы́нѣ Бо́жiи въ си́лѣ, по ду́ху святы́ни, изъ воскресе́нiя от ме́ртвыхъ, Иису́са Христа́ Го́спода на́шего,

и́мже прiя́хомъ благода́ть и апо́столство въ послуша́нiе вѣ́ры во всѣ́хъ язы́цѣхъ, о и́мени Его́,

въ ни́хже есте́ и вы́, зва́ни Иису́су Христу́:

всѣ́мъ су́щымъ въ Ри́мѣ возлю́бленнымъ Бо́гу, зва́ннымъ святы́мъ: [Зач..] благода́ть ва́мъ и ми́ръ от Бо́га Отца́ на́шего, и Го́спода Иису́са Христа́.

Пе́рвое у́бо благодарю́ Бо́га моего́ Иису́сомъ Христо́мъ о всѣ́хъ ва́съ, я́ко вѣ́ра ва́ша возвѣща́ется во все́мъ мíрѣ:

свидѣ́тель бо ми́ е́сть Бо́гъ, Ему́же служу́ ду́хомъ мои́мъ во благовѣствова́нiи Сы́на Его́, я́ко безпреста́ни па́мять о ва́съ творю́,

всегда́ въ моли́твахъ мои́хъ моля́ся, а́ще у́бо когда́ поспѣ́шенъ бу́ду во́лею Бо́жiею прiити́ къ ва́мъ:

жела́ю бо ви́дѣти ва́съ, да нѣ́кое пода́мъ ва́мъ дарова́нiе духо́вное, ко утвержде́нiю ва́шему:

сiе́ же е́сть, соутѣ́шитися въ ва́съ вѣ́рою о́бщею, ва́шею же и мое́ю.

Не хощу́ же не вѣ́дѣти ва́мъ, бра́тiе, я́ко мно́жицею восхотѣ́хъ прiити́ къ ва́мъ, и возбране́нъ бы́хъ досе́лѣ, да нѣ́кiй пло́дъ имѣ́ю и въ ва́съ, я́коже и въ про́чихъ язы́цѣхъ.

Е́ллиномъ же и ва́рвавомъ, му́дрымъ же и неразу́мнымъ до́лженъ е́смь:

та́ко е́сть, е́же по моему́ усе́рдiю и ва́мъ су́щымъ въ Ри́мѣ благовѣсти́ти.

Не стыжу́ся бо благовѣствова́нiемъ Христо́вымъ: си́ла бо Бо́жiя е́сть во спасе́нiе вся́кому вѣ́рующему, Иуде́ови же пре́жде и Е́ллину.

Пра́вда бо Бо́жiя въ не́мъ явля́ется от вѣ́ры въ вѣ́ру, я́коже е́сть пи́сано: пра́ведный же от вѣ́ры жи́въ бу́детъ.

[Зач. 80.] Открыва́ется бо гнѣ́въ Бо́жiй съ небесе́ на вся́кое нече́стiе и непра́вду человѣ́ковъ, содержа́щихъ и́стину въ непра́вдѣ:

зане́ разу́мное Бо́жiе {е́же возмо́жно разумѣ́ти о Бо́зѣ} я́вѣ е́сть въ ни́хъ, Бо́гъ бо яви́лъ е́сть и́мъ:

неви́димая бо Его́, от созда́нiя мíра творе́ньми помышля́ема, ви́дима су́ть, и присносу́щная си́ла Его́ и Божество́, во е́же бы́ти и́мъ безотвѣ́тнымъ.

Зане́же разумѣ́вше Бо́га, не я́ко Бо́га просла́виша или́ благодари́ша, но осуети́шася помышле́нiи сво́ими, и омрачи́ся неразу́мное и́хъ се́рдце:

глаго́лющеся бы́ти му́дри, обюродѣ́ша,

и измѣни́ша сла́ву нетлѣ́ннаго Бо́га въ подо́бiе о́браза тлѣ́нна человѣ́ка и пти́цъ и четвероно́гъ и га́дъ:

тѣ́мже и предаде́ и́хъ Бо́гъ въ по́хотехъ серде́цъ и́хъ въ нечистоту́, во е́же скверни́тися тѣлесе́мъ и́хъ въ себѣ́ самѣ́хъ:

и́же премѣни́ша и́стину Бо́жiю во лжу́, и почто́ша и послужи́ша тва́ри па́че Творца́, И́же е́сть благослове́нъ во вѣ́ки, ами́нь.

Сего́ ра́ди предаде́ и́хъ Бо́гъ въ стра́сти безче́стiя: и жены́ бо и́хъ измѣни́ша есте́ственную подо́бу въ презъесте́ственную:

та́кожде и му́жiе, оста́вльше есте́ственную подо́бу же́нска по́ла, разжего́шася по́хотiю свое́ю дру́гъ на дру́га, му́жи на муже́хъ сту́дъ содѣва́юще, и возме́здiе, е́же подоба́ше пре́лести и́хъ, въ себѣ́ воспрiе́млюще.

[Зач. 81.] И я́коже не искуси́ша имѣ́ти Бо́га въ ра́зумѣ, [сего́ ра́ди] предаде́ и́хъ Бо́гъ въ неиску́сенъ у́мъ, твори́ти неподо́бная,

испо́лненыхъ вся́кiя непра́вды, блуже́нiя, лука́вства, лихоима́нiя, зло́бы: испо́лненыхъ за́висти, убі́йства, рве́нiя, льсти́, злонра́вiя:

шепотники́, клеветники́, богоме́рзки, досади́тели, велича́вы, го́рды, обрѣта́тели злы́хъ, роди́телемъ непокори́вы,

неразу́мны, непримири́телны, нелюбо́вны, неклятвохрани́телны, неми́лостивны.

Нѣ́цыи же и оправда́нiе Бо́жiе разумѣ́вше, я́ко такова́я творя́щiи досто́йни сме́рти су́ть, не то́чiю са́ми творя́тъ, но и соизволя́ютъ творя́щымъ.

Сего́ ра́ди безотвѣ́тенъ еси́, о, человѣ́че вся́къ судя́й: и́мже бо судо́мъ су́диши дру́га, себе́ осужда́еши, та́яжде бо твори́ши судя́й.

Вѣ́мы же, я́ко су́дъ Бо́жiй е́сть пои́стиннѣ на творя́щихъ такова́я.

Помышля́еши ли же сiе́, о, человѣ́че, судя́й такова́я творя́щымъ и творя́ са́мъ та́яжде, я́ко ты́ избѣжи́ши ли суда́ Бо́жiя,

или́ о бога́тствѣ бла́гости Его́ и кро́тости и долготерпѣ́нiи неради́ши, не вѣ́дый, я́ко бла́гость Бо́жiя на покая́нiе тя́ веде́тъ?

По жесто́кости же твое́й и непока́янному се́рдцу, собира́еши себѣ́ гнѣ́въ въ де́нь гнѣ́ва и открове́нiя пра́веднаго суда́ Бо́жiя,

И́же возда́стъ коему́ждо по дѣло́мъ его́:

о́вымъ у́бо, по терпѣ́нiю дѣ́ла блага́го, сла́вы и че́сти и нетлѣ́нiя и́щущымъ, живо́тъ вѣ́чный:

а и́же по рве́нiю противля́ются у́бо и́стинѣ, повину́ются же непра́вдѣ, я́рость и гнѣ́въ.

Ско́рбь и тѣснота́ на вся́ку ду́шу человѣ́ка творя́щаго зло́е, Иуде́а же пре́жде и Е́ллина.

[Зач. 81Б.] Сла́ва же и че́сть и ми́ръ вся́кому дѣ́лающему благо́е, Иуде́еви же пре́жде и Е́ллину.

Нѣ́сть бо на лица́ зрѣ́нiя у Бо́га.

Ели́цы бо беззако́нно {безъ зако́на} согрѣши́ша, беззако́нно {безъ зако́на} и поги́бнутъ: и ели́цы въ зако́нѣ согрѣши́ша, зако́номъ су́дъ прiи́мутъ:

не слы́шателiе бо зако́на пра́ведни предъ Бо́гомъ, но творцы́ зако́на, сі́и оправдя́тся:

[Зач. 82.] егда́ бо язы́цы, не иму́ще зако́на, естество́мъ зако́нная творя́тъ, сі́и, зако́на не иму́ще, са́ми себѣ́ су́ть зако́нъ:

и́же явля́ютъ дѣ́ло зако́нное напи́сано въ сердца́хъ свои́хъ, спослу́шествующей и́мъ со́вѣсти, и между́ собо́ю помысло́мъ осужда́ющымъ или́ отвѣща́ющымъ,

въ де́нь, егда́ су́дитъ Бо́гъ та́йная человѣ́комъ, по благовѣ́стiю моему́, Иису́сомъ Христо́мъ.

Се́, ты́ Иуде́й имену́ешися, и почива́еши на зако́нѣ, и хва́лишися о Бо́зѣ,

и разумѣ́еши во́лю, и разсужда́еши лу́чшая, науча́емь от зако́на,

упова́я же себе́ вожда́ бы́ти слѣпы́мъ, свѣ́та су́щымъ во тмѣ́,

наказа́теля безу́мнымъ, учи́теля младе́нцемъ, иму́ща о́бразъ ра́зума и и́стины въ зако́нѣ:

науча́я у́бо ина́го, себе́ ли не учи́ши,

проповѣ́дая не кра́сти, кра́деши: глаго́ляй не прелюбы́ твори́ти, прелюбы́ твори́ши: гнуша́яся и́долъ, свята́я кра́деши:

и́же въ зако́нѣ хва́лишися, преступле́нiемъ зако́на Бо́га безче́ствуеши.

И́мя бо Бо́жiе ва́ми ху́лится во язы́цѣхъ, я́коже е́сть пи́сано.

Обрѣ́занiе бо по́льзуетъ, а́ще зако́нъ твори́ши: а́ще же зако́на престу́пникъ еси́, обрѣ́занiе твое́ необрѣ́занiе бы́сть.

А́ще у́бо необрѣ́занiе оправда́нiе зако́на сохрани́тъ, не необрѣ́занiе ли его́ во обрѣ́занiе вмѣни́тся,

и осу́дитъ е́же от естества́ необрѣ́занiе, зако́нъ соверша́ющее, тебе́, и́же Писа́нiемъ и обрѣ́занiемъ еси́ престу́пникъ зако́на.

[Зач. 83.] Не бо́ и́же я́вѣ, Иуде́й е́сть, ни е́же я́вѣ во пло́ти, обрѣ́занiе:

но и́же въ та́йнѣ Иуде́й, и обрѣ́занiе се́рдца ду́хомъ, [а] не писа́нiемъ: ему́же похвала́ не от человѣ́къ, но от Бо́га.

Что́ у́бо ли́шшее Иуде́ю {ко́е у́бо преиму́щество Иуде́а}? Или́ ка́я по́льза обрѣ́занiя?

Мно́го, по вся́кому о́бразу: пе́рвѣе {наипа́че} бо, я́ко ввѣ́рена бы́ша и́мъ словеса́ Бо́жiя.

Что́ бо, а́ще не вѣ́роваша нѣ́цыи? Еда́ [у́бо] невѣ́рствiе и́хъ вѣ́ру Бо́жiю упраздни́тъ?

Да не бу́детъ: да бу́детъ же Бо́гъ и́стиненъ, вся́къ же человѣ́къ ло́жь, я́коже е́сть пи́сано: я́ко да оправди́шися во словесѣ́хъ Твои́хъ, и побѣди́ши, внегда́ суди́ти Ти́.

А́ще ли непра́вда на́ша Бо́жiю пра́вду составля́етъ, что́ рече́мъ, еда́ ли непра́веденъ Бо́гъ нанося́й гнѣ́въ, по человѣ́ку глаго́лю.

Да не бу́детъ: поне́же ка́ко суди́ти и́мать Бо́гъ мíру?

А́ще бо и́стина Бо́жiя въ мое́й лжи́ избы́точествова въ сла́ву Его́, что́ еще́ и а́зъ я́ко грѣ́шникъ осужда́юся?

И не я́коже ху́лимся, и я́коже глаго́лютъ нѣ́цыи на́съ глаго́лати, я́ко сотвори́мъ зла́я, да прiи́дутъ блага́я: и́хже су́дъ пра́веденъ е́сть.

Что́ у́бо? Преимѣ́емъ ли? Ника́коже: предукори́хомъ бо {пре́жде бо обвине́ни есмы́} Иуде́и же и Е́ллины вся́ {вси́} подъ грѣхо́мъ бы́ти,

я́коже е́сть пи́сано, я́ко нѣ́сть пра́веденъ никто́же:

нѣ́сть разумѣва́яй и нѣ́сть взыска́яй Бо́га:

вси́ уклони́шася, вку́пѣ непотре́бни бы́ша: нѣ́сть творя́й благосты́ню, нѣ́сть да́же до еди́наго.

Гро́бъ отве́рстъ горта́нь и́хъ, язы́ки свои́ми льща́ху: я́дъ а́спидовъ подъ устна́ми и́хъ:

и́хже уста́ кля́твы и го́рести по́лна су́ть.

Ско́ры но́ги и́хъ пролiя́ти кро́вь:

сокруше́нiе и озлобле́нiе на путе́хъ и́хъ,

и пути́ ми́рнаго не позна́ша.

Нѣ́сть стра́ха Бо́жiя предъ очи́ма и́хъ.

[Зач. 84.] Вѣ́мы же, я́ко ели́ка зако́нъ глаго́летъ, су́щымъ въ зако́нѣ глаго́летъ: да вся́ка уста́ заградя́тся, и пови́ненъ бу́детъ ве́сь мíръ Богови:

зане́ от дѣ́лъ зако́на не оправди́тся вся́ка пло́ть предъ Ни́мъ: зако́номъ бо позна́нiе грѣха́.

Ны́нѣ же кромѣ́ зако́на пра́вда Бо́жiя яви́ся, свидѣ́телствуема от зако́на и проро́къ.

Пра́вда же Бо́жiя вѣ́рою Иису́съ Христо́вою во всѣ́хъ и на всѣ́хъ вѣ́рующихъ: нѣ́сть бо ра́знствiя,

вси́ бо согрѣши́ша, и лише́ни су́ть сла́вы Бо́жiя,

оправда́еми ту́не благода́тiю Его́, избавле́нiемъ, е́же о Христѣ́ Иису́сѣ,

Его́же предположи́ Бо́гъ очище́нiе вѣ́рою въ Кро́ви Его́, въ явле́нiе пра́вды Своея́, за отпуще́нiе пре́жде бы́вшихъ грѣхо́въ,

въ долготерпѣ́нiи Бо́жiи, и въ показа́нiе пра́вды Его́ въ ны́нѣшнее вре́мя, во е́же бы́ти Ему́ пра́ведну и оправда́ющу су́щаго от вѣ́ры Иису́совы.

Гдѣ́ у́бо похвала́, отгна́ся. Кото́рымъ зако́номъ? Дѣ́лы ли? Ни́, но зако́номъ вѣ́ры.

[Зач. 85.] Мы́слимъ у́бо вѣ́рою оправда́тися человѣ́ку, безъ дѣ́лъ зако́на.

Или́ Иуде́евъ Бо́гъ то́кмо, а не и язы́ковъ? Е́й, и язы́ковъ:

поне́же еди́нъ Бо́гъ, и́же оправди́тъ обрѣ́занiе от вѣ́ры и необрѣ́занiе вѣ́рою.

Зако́нъ ли у́бо разоря́емъ вѣ́рою? Да не бу́детъ: но зако́нъ утвержда́емъ.

Что́ у́бо рече́мъ Авраа́ма отца́ на́шего обрѣсти́ по пло́ти?

А́ще бо Авраа́мъ от дѣ́лъ оправда́ся, и́мать похвалу́, но не у Бо́га.

Что́ бо Писа́нiе глаго́летъ? Вѣ́рова же Авраа́мъ Богови, и вмѣни́ся ему́ въ пра́вду.

[Зач. 86.] Дѣ́лающему же мзда́ не вмѣня́ется по благода́ти, но по до́лгу:

а не дѣ́лающему, вѣ́рующему же во Оправда́ющаго нечести́ва, вмѣня́ется вѣ́ра его́ въ пра́вду.

Я́коже и Дави́дъ глаго́летъ блаже́нство человѣ́ка, ему́же вмѣня́етъ Бо́гъ пра́вду, безъ дѣ́лъ зако́на:

блаже́ни, и́хже отпусти́шася беззако́нiя и и́хже прикры́шася грѣси́:

блаже́нъ му́жъ, ему́же не вмѣни́тъ Госпо́дь грѣха́.

Блаже́нство у́бо сiе́ на обрѣ́занiе ли, или́ на необрѣ́занiе? Глаго́лемъ бо, я́ко вмѣни́ся Авраа́му вѣ́ра въ пра́вду.

Ка́ко у́бо вмѣни́ся ему́? во обрѣ́занiи ли су́щу, или́ въ необрѣ́занiи? Не во обрѣ́занiи, но въ необрѣ́занiи.

И зна́менiе прiя́тъ обрѣ́занiя, печа́ть пра́вды вѣ́ры, я́же въ необрѣ́занiи: я́ко бы́ти ему́ отцу́ всѣ́хъ вѣ́рующихъ въ необрѣ́занiи, во е́же вмѣни́тися и тѣ́мъ въ пра́вду,

и отцу́ обрѣ́занiя, не су́щымъ то́чiю от обрѣ́занiя, но и ходя́щымъ въ стопа́хъ вѣ́ры, я́же [бѣ́] въ необрѣ́занiи отца́ на́шего Авраа́ма.

[Зач. 87.] Не зако́номъ бо обѣтова́нiе Авраа́му, или́ сѣ́мени его́, е́же бы́ти ему́ наслѣ́днику мíрови, но пра́вдою вѣ́ры.

А́ще бо су́щiи от зако́на наслѣ́дницы, испраздни́ся вѣ́ра, и разори́ся обѣтова́нiе:

зако́нъ бо гнѣ́въ содѣ́ловаетъ: идѣ́же бо нѣ́сть зако́на, [ту́] ни преступле́нiя.

Сего́ ра́ди от вѣ́ры, да по благода́ти, во е́же бы́ти извѣ́стну обѣтова́нiю всему́ сѣ́мени, не то́чiю су́щему от зако́на, но и су́щему от вѣ́ры Авраа́мовы, и́же е́сть оте́цъ всѣ́мъ на́мъ,

я́коже е́сть пи́сано: я́ко отца́ мно́гимъ язы́комъ положи́хъ тя́, пря́мо Бо́гу, Ему́же вѣ́рова, животворя́щему ме́ртвыя и нарица́ющу не су́щая я́ко су́щая.

И́же па́че упова́нiя во упова́нiе вѣ́рова, во е́же бы́ти ему́ отцу́ мно́гимъ язы́комъ, по рече́нному: та́ко бу́детъ сѣ́мя твое́.

И не изнемо́гъ вѣ́рою, ни усмотри́ своея́ пло́ти уже́ умерщвле́нныя, столѣ́тенъ нѣ́гдѣ сы́й, и ме́ртвости ложе́снъ Са́рриныхъ:

во обѣтова́нiи же Бо́жiи не усумнѣ́ся невѣ́рованiемъ, но возмо́же вѣ́рою, да́въ сла́ву Богови

и извѣ́стенъ бы́въ, я́ко, е́же обѣща́, си́ленъ е́сть и сотвори́ти.

Тѣ́мже и вмѣни́ся ему́ въ пра́вду.

Не пи́сано же бы́сть за того́ еди́наго то́чiю, я́ко вмѣни́ся ему́,

но и за ны́, и́мже хо́щетъ вмѣни́тися, вѣ́рующымъ въ Воскреси́вшаго Иису́са Христа́ Го́спода на́шего изъ ме́ртвыхъ,

и́же пре́данъ бы́сть за прегрѣше́нiя на́ша и воста́ за оправда́нiе на́ше.

[Зач. 88.] Оправди́вшеся у́бо вѣ́рою, ми́ръ и́мамы къ Бо́гу Го́сподемъ на́шимъ Иису́съ Христо́мъ,

И́мже и приведе́нiе обрѣто́хомъ вѣ́рою во благода́ть сiю́, въ не́йже стои́мъ, и хва́лимся упова́нiемъ сла́вы Бо́жiя.

Не то́чiю же, но и хва́лимся въ ско́рбехъ, вѣ́дяще, я́ко ско́рбь терпѣ́нiе содѣ́ловаетъ,

терпѣ́нiе же иску́сство, иску́сство же упова́нiе:

упова́нiе же не посрами́тъ, я́ко любы́ Бо́жiя излiя́ся въ сердца́ на́ша Ду́хомъ Святы́мъ да́ннымъ на́мъ.

[Зач. 88Б.] Еще́ бо Христо́съ су́щымъ на́мъ немощны́мъ, по вре́мени за нечести́выхъ у́мре.

Едва́ бо за пра́ведника кто́ у́мретъ: за блага́го бо не́гли кто́ и де́рзнетъ умре́ти.

Составля́етъ же Свою́ любо́вь къ на́мъ Бо́гъ, я́ко, еще́ грѣ́шникомъ су́щымъ на́мъ, Христо́съ за ны́ у́мре.

Мно́го у́бо па́че, оправда́ни бы́вше ны́нѣ Кро́вiю Его́, спасе́мся И́мъ от гнѣ́ва.

[Зач. 89.] А́ще бо врази́ бы́вше примири́хомся Бо́гу сме́ртiю Сы́на Его́, множа́е па́че примири́вшеся спа́семся въ животѣ́ Его́:

не то́чiю же, но и хва́лимся о Бо́зѣ Го́сподемъ на́шимъ Иису́съ Христо́мъ, И́мже ны́нѣ примире́нiе прiя́хомъ.

Сего́ ра́ди я́коже еди́нѣмъ человѣ́комъ грѣ́хъ въ мíръ вни́де и грѣхо́мъ сме́рть, и та́ко сме́рть во вся́ человѣ́ки вни́де, въ не́мже вси́ согрѣши́ша.

До зако́на бо грѣ́хъ бѣ́ въ мíрѣ: грѣ́хъ же не вмѣня́шеся, не су́щу зако́ну.

Но ца́рствова сме́рть от Ада́ма да́же до Моисе́а и надъ несогрѣши́вшими по подо́бiю преступле́нiя Ада́мова, и́же е́сть о́бразъ бу́дущаго.

Но не я́коже прегрѣше́нiе, та́ко и да́ръ. А́ще бо прегрѣше́нiемъ еди́наго мно́зи умро́ша, мно́жае па́че благода́ть Бо́жiя и да́ръ благода́тiю еди́наго Человѣ́ка Иису́са Христа́ во мно́гихъ преизли́шествова.

И не я́коже еди́нѣмъ согрѣ́шшимъ дарова́нiе: грѣ́хъ бо изъ еди́наго во осужде́нiе: да́ръ же от мно́гихъ прегрѣше́нiи во оправда́нiе.

[Зач. 90.] А́ще бо еди́наго прегрѣше́нiемъ сме́рть ца́рствова еди́нѣмъ, мно́жае па́че избы́токъ благода́ти и да́ръ пра́вды прiе́млюще, въ жи́зни воцаря́тся еди́нѣмъ Иису́съ Христо́мъ.

Тѣ́мже у́бо, я́коже еди́наго прегрѣше́нiемъ во вся́ человѣ́ки вни́де осужде́нiе, та́кожде и еди́наго оправда́нiемъ во вся́ человѣ́ки вни́де оправда́нiе жи́зни.

Я́коже бо ослуша́нiемъ еди́наго человѣ́ка грѣ́шни бы́ша мно́зи, си́це и послуша́нiемъ еди́наго пра́ведни бу́дутъ мно́зи.

Зако́нъ же привни́де, да умно́жится прегрѣше́нiе. Идѣ́же бо умно́жися грѣ́хъ, преизбы́точествова благода́ть:

да я́коже ца́рствова грѣ́хъ во сме́рть, та́кожде и благода́ть воцари́тся пра́вдою въ жи́знь вѣ́чную, Иису́съ Христо́мъ Го́сподемъ на́шимъ.

Что́ у́бо рече́мъ? Пребу́демъ ли во грѣсѣ́, да благода́ть преумно́жится? Да не бу́детъ.

И́же бо умро́хомъ грѣху́, ка́ко па́ки оживе́мъ о не́мъ {ка́ко еще́ жи́ти бу́демъ въ не́мъ}?

[Зач. 91.] Или́ не разумѣ́ете, я́ко ели́цы во Христа́ Иису́са крести́хомся, въ сме́рть Его́ крести́хомся?

Спогребо́хомся у́бо Ему́ креще́нiемъ въ сме́рть, да я́коже воста́ Христо́съ от ме́ртвыхъ сла́вою О́тчею, та́ко и мы́ во обновле́нiи жи́зни ходи́ти на́чнемъ {да хо́димъ}.

А́ще бо сообра́зни {снасажде́ни} бы́хомъ подо́бiю сме́рти Его́, то́ и воскресе́нiя бу́демъ,

сiе́ вѣ́дяще, я́ко ве́тхiи на́шъ человѣ́къ съ Ни́мъ распя́тся, да упраздни́тся тѣ́ло грѣхо́вное, я́ко ктому́ не рабо́тати на́мъ грѣху́:

уме́рый бо свободи́ся от грѣха́.

А́ще же умро́хомъ со Христо́мъ, вѣ́руемъ, я́ко и жи́ви бу́демъ съ Ни́мъ,

вѣ́дяще, я́ко Христо́съ воста́ от ме́ртвыхъ, ктому́ уже́ не умира́етъ: сме́рть И́мъ ктому́ не облада́етъ.

Е́же бо у́мре, грѣху́ у́мре еди́ною: а е́же живе́тъ, Богови живе́тъ.

[Зач. 92.] Та́кожде и вы́ помышля́йте себе́ ме́ртвыхъ у́бо бы́ти грѣху́, живы́хъ же Богови, о Христѣ́ Иису́сѣ Го́сподѣ на́шемъ.

Да не ца́рствуетъ у́бо грѣ́хъ въ ме́ртвеннѣмъ ва́шемъ тѣ́лѣ, во е́же послу́шати его́ въ по́хотехъ его́:

ниже́ представля́йте у́ды ва́шя ору́жiя непра́вды грѣху́: но представля́йте себе́ Богови я́ко от ме́ртвыхъ живы́хъ, и у́ды ва́шя ору́жiя пра́вды Богови.

Грѣ́хъ бо ва́ми да не облада́етъ: нѣ́сте бо подъ зако́номъ, но подъ благода́тiю.

Что́ у́бо? согрѣши́мъ ли, зане́ нѣ́смы подъ зако́номъ, но подъ благода́тiю, да не бу́детъ.

Не вѣ́сте ли, я́ко ему́же представля́ете себе́ рабы́ въ послуша́нiе, раби́ есте́, его́же послу́шаете, или́ грѣха́ въ сме́рть, или́ послуша́нiя въ пра́вду?

Благодари́мъ у́бо Бо́га, я́ко бѣ́сте раби́ грѣху́, послу́шасте же от се́рдца, въ о́ньже и преда́стеся о́бразъ уче́нiя.

[Зач. 93.] Свобо́ждшеся же от грѣха́, порабо́тистеся пра́вдѣ.

Человѣ́ческо глаго́лю, за не́мощь пло́ти ва́шея. Я́коже бо предста́висте у́ды ва́шя рабы́ нечистотѣ́ и беззако́нiю въ беззако́нiе, та́ко ны́нѣ предста́вите у́ды ва́шя рабы́ пра́вдѣ во святы́ню.

Егда́ бо раби́ бѣ́сте грѣха́, свобо́дни бѣ́сте от пра́вды.

Кі́й у́бо тогда́ имѣ́сте пло́дъ? О ни́хже ны́нѣ стыдите́ся, кончи́на бо о́нѣхъ, сме́рть.

Ны́нѣ же свобо́ждшеся от грѣха́, порабо́щшеся же Богови, и́мате пло́дъ ва́шъ во святы́ню, кончи́ну же жи́знь вѣ́чную.

Обро́цы бо грѣха́, сме́рть: дарова́нiе же Бо́жiе живо́тъ вѣ́чный о Христѣ́ Иису́сѣ Го́сподѣ на́шемъ.

[Зач. 94.] Или́ не разумѣ́ете, бра́тiе: вѣ́дущымъ бо зако́нъ глаго́лю: я́ко зако́нъ облада́етъ надъ человѣ́комъ, во ели́ко вре́мя живе́тъ?

И́бо мужа́тая жена́ жи́ву му́жу привя́зана е́сть зако́номъ: а́ще ли же у́мретъ му́жъ ея́, разрѣши́тся от зако́на му́жескаго.

Тѣ́мже у́бо, жи́ву су́щу му́жу, прелюбодѣ́йца быва́етъ, а́ще бу́детъ му́жеви ино́му: а́ще ли у́мретъ му́жъ ея́, свобо́дна е́сть от зако́на, не бы́ти е́й прелюбодѣ́йцѣ, бы́вшей му́жу ино́му.

Тѣ́мже, бра́тiе моя́, и вы́ умро́сте зако́ну тѣ́ломъ Христо́вымъ, во е́же бы́ти ва́мъ ино́му, Воста́вшему изъ ме́ртвыхъ, да пло́дъ принесе́мъ Богови.

Егда́ бо бѣ́хомъ во пло́ти, стра́сти грѣхо́вныя, я́же зако́номъ, дѣ́йствоваху во у́дѣхъ на́шихъ, во е́же пло́дъ твори́ти сме́рти:

ны́нѣ же упраздни́хомся от зако́на, уме́рше, и́мже держи́ми бѣ́хомъ, я́ко рабо́тати на́мъ [Бо́гови] во обновле́нiи ду́ха, а не въ ве́тхости пи́смене.

Что́ у́бо рече́мъ? Зако́нъ ли грѣ́хъ? Да не бу́детъ: но грѣха́ не зна́хъ, то́чiю зако́номъ: по́хоти же не вѣ́дахъ, а́ще не бы́ зако́нъ глаго́лалъ: не похо́щеши.

Вину́ же прiе́мъ грѣ́хъ за́повѣдiю, содѣ́ла во мнѣ́ вся́ку по́хоть: безъ зако́на бо грѣ́хъ ме́ртвъ е́сть.

А́зъ же живя́хъ кромѣ́ зако́на иногда́: прише́дшей же за́повѣди, грѣ́хъ у́бо оживе́,

а́зъ же умро́хъ: и обрѣ́теся ми́ за́повѣдь, я́же въ живо́тъ, сiя́ въ сме́рть,

грѣ́хъ бо вину́ прiе́мъ за́повѣдiю, прельсти́ мя, и то́ю умертви́ мя.

Тѣ́мже у́бо зако́нъ свя́тъ, и за́повѣдь свя́та и пра́ведна и блага́.

Благо́е ли у́бо бы́сть мнѣ́ сме́рть? Да не бу́детъ: но грѣ́хъ, да яви́тся грѣ́хъ, благи́мъ ми́ содѣва́я сме́рть, да бу́детъ по премно́гу грѣ́шенъ грѣ́хъ за́повѣдiю.

[Зач. 95.] Вѣ́мы бо, я́ко зако́нъ духо́венъ е́сть: а́зъ же пло́тянъ е́смь, про́данъ подъ грѣ́хъ.

Е́же бо содѣва́ю, не разумѣ́ю: не е́же бо хощу́, сiе́ творю́, но е́же нена́вижду, то́ содѣ́ловаю.

А́ще ли, е́же не хощу́, сiе́ творю́, хвалю́ зако́нъ я́ко до́бръ,

ны́нѣ же не ктому́ а́зъ сiе́ содѣва́ю, но живы́й во мнѣ́ грѣ́хъ.

Вѣ́мъ бо, я́ко не живе́тъ во мнѣ́, си́рѣчь во пло́ти мое́й, до́брое: е́же бо хотѣ́ти прилежи́тъ ми́, а е́же содѣ́яти до́брое, не обрѣта́ю.

Не е́же бо хощу́ до́брое, творю́, но е́же не хощу́ зло́е, сiе́ содѣва́ю.

А́ще ли, е́же не хощу́ а́зъ, сiе́ творю́, уже́ не а́зъ сiе́ творю́, но живы́й во мнѣ́ грѣ́хъ.

Обрѣта́ю у́бо зако́нъ, хотя́щу ми́ твори́ти до́брое, я́ко мнѣ́ зло́е прилежи́тъ.

Соуслажда́юся бо зако́ну Бо́жiю по вну́треннему человѣ́ку:

ви́жду же и́нъ зако́нъ во у́дѣхъ мои́хъ, проти́ву вою́ющь зако́ну ума́ моего́ и плѣня́ющь мя́ зако́номъ грѣхо́внымъ, су́щимъ во у́дѣхъ мои́хъ.

Окая́ненъ а́зъ человѣ́къ: кто́ мя изба́витъ от тѣ́ла сме́рти сея́?

Благодарю́ Бо́га моего́ Иису́съ Христо́мъ Го́сподемъ на́шимъ. Тѣ́мже у́бо са́мъ а́зъ умо́мъ мои́мъ рабо́таю зако́ну Бо́жiю, пло́тiю же зако́ну грѣхо́вному.

Ни еди́но у́бо ны́нѣ осужде́нiе су́щымъ о Христѣ́ Иису́сѣ, не по пло́ти ходя́щымъ, но по ду́ху:

[Зач. 96А.] зако́нъ бо ду́ха жи́зни о Христѣ́ Иису́сѣ свободи́лъ мя́ е́сть от зако́на грѣхо́внаго и сме́рти.

Немощно́е бо зако́на, въ не́мже немоществова́ше пло́тiю, Бо́гъ Сы́на Своего́ посла́ въ подо́бiи пло́ти грѣха́, и о грѣсѣ́ осуди́ грѣ́хъ во пло́ти,

да оправда́нiе зако́на испо́лнится въ на́съ, не по пло́ти ходя́щихъ, но по ду́ху.

Су́щiи бо по пло́ти плотска́я му́дрствуютъ: а и́же по ду́ху, духо́вная.

Мудрова́нiе бо плотско́е сме́рть е́сть, а мудрова́нiе духо́вное живо́тъ и ми́ръ,

зане́ мудрова́нiе плотско́е вражда́ на Бо́га: зако́ну бо Бо́жiю не покаря́ется, ниже́ бо мо́жетъ.

[Зач. 96Б.] Су́щiи же во пло́ти Бо́гу угоди́ти не мо́гутъ.

Вы́ же нѣ́сте во пло́ти, но въ ду́сѣ, поне́же Ду́хъ Бо́жiй живе́тъ въ ва́съ. А́ще же кто́ Ду́ха Христо́ва не има́ть, се́й нѣ́сть Его́въ.

А́ще же Христо́съ въ ва́съ, пло́ть у́бо мертва́ грѣха́ ра́ди, ду́хъ же живе́тъ пра́вды ра́ди.

А́ще ли же Ду́хъ Воскреси́вшаго Иису́са от ме́ртвыхъ живе́тъ въ ва́съ, Воздви́гiй Христа́ изъ ме́ртвыхъ оживотвори́тъ и ме́ртвенная тѣлеса́ ва́ша, живу́щимъ Ду́хомъ Его́ въ ва́съ.

Тѣ́мже у́бо, бра́тiе, должни́ е́смы не пло́ти, е́же по пло́ти жи́ти.

А́ще бо по пло́ти живе́те, и́мате умре́ти, а́ще ли ду́хомъ дѣя́нiя пло́тская умерщвля́ете, жи́ви бу́дете:

[Зач. 97.] ели́цы бо Ду́хомъ Бо́жiимъ во́дятся, сі́и су́ть сы́нове Бо́жiи:

не прiя́сте бо ду́ха рабо́ты па́ки въ боя́знь, но прiя́сте Ду́ха сыноположе́нiя, о Не́мже вопiе́мъ: А́вва О́тче.

Са́мый Ду́хъ спослушеству́етъ ду́хови на́шему, я́ко е́смы ча́да Бо́жiя.

А́ще же ча́да, и наслѣ́дницы: наслѣ́дницы у́бо Бо́гу, снаслѣ́дницы же Христу́, поне́же съ Ни́мъ стра́ждемъ, да и съ Ни́мъ просла́вимся.

Непщу́ю бо, я́ко недосто́йны стра́сти ны́нѣшняго вре́мене къ хотя́щей сла́вѣ яви́тися въ на́съ.

Ча́янiе бо тва́ри, открове́нiя сыно́въ Бо́жiихъ ча́етъ:

суетѣ́ бо тва́рь повину́ся не во́лею, но за повину́вшаго ю́, на упова́нiи,

я́ко и сама́ тва́рь свободи́тся от рабо́ты истлѣ́нiя въ свобо́ду сла́вы ча́дъ Бо́жiихъ.

[Зач. 98.] Вѣ́мы бо, я́ко вся́ тва́рь съ на́ми совоздыха́етъ и сболѣ́знуетъ да́же доны́нѣ:

не то́чiю же, но и са́ми нача́токъ Ду́ха иму́ще, и мы́ са́ми въ себѣ́ воздыха́емъ, всыновле́нiя ча́юще, избавле́нiя тѣ́лу на́шему.

Упова́нiемъ бо спасо́хомся. Упова́нiе же ви́димое, нѣ́сть упова́нiе: е́же бо ви́дитъ кто́, что́ и упова́етъ?

А́ще ли, его́же не ви́димъ, надѣ́емся, терпѣ́нiемъ жде́мъ.

Си́це же и Ду́хъ спосо́бствуетъ на́мъ въ не́мощехъ на́шихъ: о че́сомъ бо помо́лимся, я́коже подоба́етъ, не вѣ́мы, но Са́мъ Ду́хъ хода́тайствуетъ о на́съ воздыха́нiи неизглаго́ланными.

Испыта́яй же сердца́ вѣ́сть, что́ е́сть мудрова́нiе Ду́ха, я́ко по Бо́гу приповѣ́дуетъ {хода́тайствуетъ} о святы́хъ.

[Зач. 99.] Вѣ́мы же, я́ко лю́бящымъ Бо́га вся́ поспѣшеству́ютъ во благо́е, су́щымъ по предувѣ́дѣнiю зва́ннымъ:

и́хже бо предувѣ́дѣ, [тѣ́хъ] и предуста́ви сообра́зныхъ бы́ти о́бразу Сы́на Своего́, я́ко бы́ти Ему́ перворо́дну во мно́гихъ бра́тiяхъ:

а и́хже предуста́ви, тѣ́хъ и призва́: а и́хже призва́, си́хъ и оправда́: а и́хже оправда́, си́хъ и просла́ви.

Что́ у́бо рече́мъ къ си́мъ, а́ще Бо́гъ по на́съ, кто́ на ны́?

И́же у́бо Своего́ Сы́на не пощадѣ́, но за на́съ всѣ́хъ преда́лъ е́сть Его́, ка́ко у́бо не и съ Ни́мъ вся́ на́мъ да́рствуетъ?

Кто́ пое́млетъ на избра́нныя Бо́жiя, Бо́гъ оправда́яй.

Кто́ осужда́яй? Христо́съ Иису́съ уме́рый, па́че же и воскре́сый, И́же и е́сть о десну́ю Бо́га, И́же и хода́тайствуетъ о на́съ.

Кто́ ны́ разлучи́тъ от любве́ Бо́жiя, ско́рбь ли, или́ тѣснота́, или́ гоне́нiе, или́ гла́дъ, или́ нагота́, или́ бѣда́, или́ ме́чь? Я́коже е́сть пи́сано:

я́ко Тебе́ ра́ди умерщвля́еми есмы́ ве́сь де́нь: вмѣни́хомся я́коже о́вцы заколе́нiя.

Но во всѣ́хъ си́хъ препобѣжда́емъ за Возлю́бльшаго ны́.

Извѣсти́хся бо, я́ко ни сме́рть, ни живо́тъ, ни А́нгели, ни Нача́ла, ниже́ Си́лы, ни настоя́щая, ни гряду́щая,

ни высота́, ни глубина́, ни и́на тва́рь ка́я возмо́жетъ на́съ разлучи́ти от любве́ Бо́жiя, я́же о Христѣ́ Иису́сѣ Го́сподѣ на́шемъ.

[Зач. 100.] И́стину глаго́лю о Христѣ́, не лгу́, послушеству́ющей ми́ со́вѣсти мое́й Ду́хомъ Святы́мъ,

я́ко ско́рбь ми́ е́сть ве́лiя и непрестаю́щая болѣ́знь се́рдцу моему́:

моли́лъ бы́хъ ся́ бо са́мъ а́зъ отлуче́нъ бы́ти от Христа́ по бра́тiи мое́й, сро́дницѣхъ мои́хъ по пло́ти,

и́же су́ть Изра́или́те, и́хже всыновле́нiе и сла́ва, и завѣ́ти и законоположе́нiе, и служе́нiе и обѣтова́нiя:

и́хже отцы́, и от ни́хже Христо́съ по пло́ти, сы́й надъ всѣ́ми Бо́гъ благослове́нъ во вѣ́ки, ами́нь.

[Зач. 101.] Не та́коже, я́ко отпаде́ сло́во Бо́жiе: не вси́ бо су́щiи от Изра́иля, сі́и Изра́иль,

ни зане́ су́ть сѣ́мя Авраа́мле, вси́ ча́да: но во Исаа́цѣ, рече́, нарече́тся ти́ сѣ́мя.

Си́рѣчь, не ча́да пло́тская, сiя́ ча́да Бо́жiя: но ча́да обѣтова́нiя причита́ются въ сѣ́мя.

Обѣтова́нiя бо сло́во сiе́: на сiе́ вре́мя прiиду́, и бу́детъ Са́ррѣ сы́нъ.

Не то́чiю же, но и Реве́кка от еди́наго ло́жа Исаа́ка о́тца на́шего иму́щи:

еще́ бо не ро́ждшымся, ни сотвори́вшымъ что́ благо или́ зло́, да по избра́нiю предложе́нiе Бо́жiе пребу́детъ

не от дѣ́лъ, но от Призыва́ющаго, рече́ся е́й, я́ко бо́лiй порабо́таетъ ме́ншему,

я́коже е́сть пи́сано: Иа́кова возлюби́хъ, Иса́ва же возненави́дѣхъ.

Что́ у́бо рече́мъ? Еда́ непра́вда у Бо́га? Да не бу́детъ.

Моисе́ови бо глаго́летъ: поми́лую, его́же а́ще поми́лую, и уще́дрю, его́же а́ще уще́дрю.

Тѣ́мже у́бо ни хотя́щаго, ни теку́щаго, но ми́лующаго Бо́га.

Глаго́летъ бо Писа́нiе фарао́нови: я́ко на и́стое сі́е воздвиго́хъ тя́, я́ко да покажу́ тобо́ю си́лу Мою́, и да возвѣсти́тся и́мя Мое́ по все́й земли́.

[Зач. 102.] Тѣ́мже у́бо его́же хо́щетъ, ми́луетъ: а его́же хо́щетъ, ожесточа́етъ.

Рече́ши у́бо ми́: чесо́ ра́ди еще́ укоря́етъ, во́ли бо Его́ кто́ проти́витися мо́жетъ?

Тѣ́мже у́бо, о, человѣ́че, ты́ кто́ еси́, проти́въ отвѣща́яй Богови? Еда́ рече́тъ зда́нiе созда́вшему е́: почто́ мя́ сотвори́лъ еси́ та́ко?

Или́ не и́мать вла́сти скуде́льникъ на бре́нiи, от того́жде смѣше́нiя сотвори́ти о́въ у́бо сосу́дъ въ че́сть, о́въ же не въ че́сть?

А́ще же хотя́ Бо́гъ показа́ти гнѣ́въ Сво́й и яви́ти си́лу Свою́, пренесе́ во мно́зѣ долготерпѣ́нiи сосу́ды гнѣ́ва соверше́ны въ поги́бель:

и да ска́жетъ бога́тство сла́вы Своея́ на сосу́дѣхъ ми́лости, я́же предугото́ва въ сла́ву,

и́хже и призва́ на́съ не то́чiю от Иуде́й, но и от язы́къ:

я́коже и во Осі́и глаго́летъ: нареку́ не лю́ди Моя́ лю́ди Моя́, и невозлю́бленую возлю́блену:

и бу́детъ, на мѣ́стѣ, идѣ́же рече́ся и́мъ: не лю́дiе Мои́ есте́ вы́, та́мо нареку́тся сы́нове Бо́га жива́го.

Иса́iа же вопiе́тъ о Изра́или: а́ще бу́детъ число́ сыно́въ Изра́илевыхъ я́ко песо́къ морскі́й, оста́нокъ спасе́тся:

сло́во бо скончава́я и сокраща́я въ пра́вдѣ, я́ко сло́во сокраще́но сотвори́тъ Госпо́дь на земли́,

и я́коже прорече́ Иса́iа: а́ще не бы Госпо́дь Савао́ѳъ оста́вилъ на́мъ сѣ́мене, я́коже Cодо́мъ у́бо бы́ли бы́хомъ, и я́коже Гомо́рру уподо́билися бы́хомъ.

Что́ у́бо рече́мъ, я́ко язы́цы, не гоня́щiи пра́вду, постиго́ша пра́вду, пра́вду же, я́же от вѣ́ры:

Изра́иль же, гоня́ зако́нъ пра́вды, въ зако́нъ пра́вды не пости́же.

Чесо́ ра́ди? Зане́ не от вѣ́ры, но от дѣ́лъ зако́на: преткну́шася бо о ка́мень претыка́нiя,

я́коже е́сть пи́сано: се́, полага́ю въ Сiо́нѣ ка́мень претыка́нiя и ка́мень собла́зна: и вся́къ вѣ́руяй въ О́нь не постыди́тся.

[Зач. 103.] Бра́тiе, благоволе́нiе у́бо моего́ се́рдца и моли́тва, я́же къ Бо́гу по Изра́или, е́сть во спасе́нiе.

Свидѣ́телствую бо и́мъ, я́ко ре́вность Бо́жiю и́мутъ, но не по ра́зуму.

Не разумѣ́юще бо Бо́жiя пра́вды и свою́ пра́вду и́щуще поста́вити, пра́вдѣ Бо́жiей не повину́шася:

кончи́на бо зако́на Христо́съ, въ пра́вду вся́кому вѣ́рующему.

Моисе́й бо пи́шетъ пра́вду ю́же от зако́на: я́ко сотвори́вый та́ человѣ́къ жи́въ бу́детъ въ ни́хъ.

А я́же от вѣ́ры пра́вда си́це глаго́летъ: да не рече́ши въ се́рдцы твое́мъ: кто́ взы́детъ на небо, си́рѣчь Христа́ свести́:

или́ кто́ сни́детъ въ бе́здну, си́рѣчь Христа́ от ме́ртвыхъ возвести́.

Но что́ глаго́летъ Писа́нiе? Бли́зъ ти́ глаго́лъ е́сть, во устѣ́хъ твои́хъ и въ се́рдцы твое́мъ, си́рѣчь глаго́лъ вѣ́ры, его́же проповѣ́даемъ:

я́ко а́ще исповѣ́си усты́ твои́ми Го́спода Иису́са, и вѣ́руеши въ се́рдцы твое́мъ, я́ко Бо́гъ Того́ воздви́же изъ ме́ртвыхъ, спасе́шися:

се́рдцемъ бо вѣ́руется въ пра́вду, усты́ же исповѣ́дуется во спасе́нiе.

[Зач. 104.] Глаго́летъ бо Писа́нiе: вся́къ вѣ́руяй въ О́нь не постыди́тся.

Нѣ́сть бо ра́знствiя Иуде́еви же и Е́ллину: То́й бо Бо́гъ всѣ́хъ, богатя́й {бога́тъ сы́й} во всѣ́хъ призыва́ющихъ Его́.

Вся́къ бо, и́же а́ще призове́тъ и́мя Госпо́дне, спасе́тся.

Ка́ко у́бо призову́тъ, въ Него́же не вѣ́роваша? Ка́ко же увѣ́руютъ, Его́же не услы́шаша? Ка́ко же услы́шатъ безъ проповѣ́дающаго?

Ка́ко же проповѣ́дятъ, а́ще не по́слани бу́дутъ? Я́коже е́сть пи́сано: ко́ль красны́ но́ги благовѣству́ющихъ ми́ръ, благовѣству́ющихъ блага́я.

Но не вси́ послу́шаша благовѣствова́нiя. Иса́iа бо глаго́летъ: Го́споди, кто́ вѣ́рова слу́ху на́шему?

Тѣ́мже у́бо вѣ́ра от слу́ха, слу́хъ же глаго́ломъ Бо́жiимъ.

Но глаго́лю: еда́ не слы́шаша? Тѣ́мже у́бо {но па́че}, во всю́ зе́млю изы́де вѣща́нiе и́хъ, и въ концы́ вселе́нныя глаго́лы и́хъ.

Но глаго́лю: еда́ не разумѣ́ Изра́иль? Пе́рвый Моисе́й глаго́летъ: А́зъ раздражу́ вы́ не о язы́цѣ, но о язы́цѣ неразу́мнѣ {о не язы́цѣ, о язы́цѣ неразу́мнѣ} прогнѣ́ваю ва́съ.

Иса́iа же дерза́етъ и глаго́летъ: обрѣто́хся не и́щущымъ Мене́, явле́нъ бы́хъ не вопроша́ющымъ о Мнѣ́.

Ко Изра́илю же глаго́летъ: ве́сь де́нь воздѣ́хъ ру́цѣ Мои́ къ лю́демъ непокори́вымъ и пререка́ющымъ.

Глаго́лю у́бо: еда́ отри́ну Бо́гъ лю́ди Своя́? Да не бу́детъ. И́бо и а́зъ Изра́илтянинъ е́смь, от сѣ́мене Авраа́мля, колѣ́на Венiами́нова.

Не отри́ну Бо́гъ люде́й Свои́хъ, и́хже пре́жде разумѣ́. [Зач. 105.] Или́ не вѣ́сте, о Илiи́ что́ глаго́летъ Писа́нiе, я́ко приповѣ́дуетъ Богови {вопiе́тъ къ Бо́гу} на Изра́иля, глаго́ля:

Го́споди, проро́ки Твоя́ изби́ша и олтари́ Твоя́ раскопа́ша: и а́зъ оста́хъ еди́нъ, и и́щутъ души́ моея́, изъя́ти ю́.

Но что́ глаго́летъ ему́ Божественный отвѣ́тъ? Оста́вихъ Себѣ́ се́дмь ты́сящъ муже́й, и́же не преклони́ша колѣ́на предъ Ваа́ломъ.

Та́ко у́бо и въ ны́нѣшнее вре́мя оста́нокъ по избра́нiю благода́ти бы́сть.

А́ще ли по благода́ти, то́ не от дѣ́лъ: зане́ благода́ть уже́ не быва́етъ благода́ть. А́ще ли от дѣ́лъ, ктому́ нѣ́сть благода́ть: зане́ дѣ́ло уже́ нѣ́сть дѣ́ло.

Что́ у́бо? Его́же иска́ше Изра́иль, сего́ не получи́, а избра́нiе получи́: про́чiи же ослѣпи́шася,

я́коже е́сть пи́сано: даде́ и́мъ Бо́гъ ду́хъ умиле́нiя {ду́ха нечу́вствiя}, о́чи не ви́дѣти и у́шы не слы́шати, да́же до дне́шняго дне́.

И Дави́дъ глаго́летъ: да бу́детъ трапе́за и́хъ въ сѣ́ть и въ ло́въ, и въ собла́знъ и въ воздая́нiе и́мъ:

да помрача́тся о́чи и́хъ е́же не ви́дѣти, и хребе́тъ и́хъ вы́ну сляца́й.

Глаго́лю у́бо: еда́ согрѣши́ша, да отпаду́тъ? Да не бу́детъ. Но тѣ́хъ паде́нiемъ спасе́нiе язы́комъ, во е́же раздражи́ти и́хъ.

А́ще ли же прегрѣше́нiе и́хъ бога́тство мíра, и отпаде́нiе и́хъ бога́тство язы́ковъ: кольми́ па́че исполне́нiе и́хъ?

[Зач. 106.] Ва́мъ бо глаго́лю язы́комъ: поне́же у́бо е́смь а́зъ язы́комъ апо́столъ, слу́жбу мою́ прославля́ю.

А́ще ка́ко раздражу́ мою́ пло́ть, и спасу́ нѣ́кiя от ни́хъ?

А́ще бо отложе́нiе и́хъ, примире́нiе мíру, что́ прiя́тiе, ра́звѣ жи́знь изъ ме́ртвыхъ?

А́ще ли нача́токъ свя́тъ, то́ и примѣше́нiе: и а́ще ко́рень свя́тъ, то́ и вѣ́тви.

А́ще ли нѣ́кiя от вѣ́твей отломи́шася, ты́ же, ди́вiя ма́слина сы́й, прицѣпи́лся еси́ въ ни́хъ, и прича́стникъ ко́рене и ма́сти ма́слинныя сотвори́лся еси́,

не хвали́ся на вѣ́тви: а́ще ли же хва́лишися, не ты́ ко́рень но́сиши, но ко́рень тебе́.

Рече́ши у́бо: отломи́шася вѣ́тви, да а́зъ прицѣплю́ся.

До́брѣ: невѣ́рiемъ отломи́шася, ты́ же вѣ́рою стои́ши: не высокому́дрствуй, но бо́йся.

А́ще бо Бо́гъ есте́ственныхъ вѣтве́й не пощадѣ́, да не ка́ко и тебе́ не пощади́тъ.

Ви́ждь у́бо бла́гость и непощадѣ́нiе Бо́жiе: на отпа́дшихъ у́бо непощадѣ́нiе, а на тебѣ́ бла́гость Бо́жiя, а́ще пребу́деши въ бла́гости: а́ще ли же ни́, то́ и ты́ отсѣ́ченъ бу́деши.

И они́ же, а́ще не пребу́дутъ въ невѣ́рствiи, прицѣпя́тся: си́ленъ бо е́сть Бо́гъ па́ки прицѣпи́ти и́хъ.

А́ще бо ты́ от есте́ственныя отсѣче́нъ ди́вiя ма́слины, и чрезъ естество́ прицѣпи́лся еси́ къ до́брѣй ма́слинѣ: кольми́ па́че сі́и, и́же по естеству́, прицѣпя́тся свое́й Масли́нѣ?

[Зач. 107.] Не бо́ хощу́ ва́съ не вѣ́дѣти та́йны сея́, бра́тiе, да не бу́дете о себѣ́ му́дри, я́ко ослѣпле́нiе от ча́сти Изра́илеви бы́сть, до́ндеже исполне́нiе язы́ковъ вни́детъ,

и та́ко ве́сь Изра́иль спасе́тся, я́коже е́сть пи́сано: прiи́детъ от Сiо́на Избавля́яй, и отврати́тъ нече́стiе от Иа́кова:

и се́й и́мъ от Мене́ завѣ́тъ, егда́ отиму́ грѣхи́ и́хъ.

По благовѣствова́нiю у́бо, врази́ ва́съ ра́ди: по избра́нiю же, возлю́блени оте́цъ ра́ди.

Нераска́янна бо дарова́нiя и зва́нiе Бо́жiе.

Я́коже бо и вы́ иногда́ проти́вистеся Богови, ны́нѣ же поми́ловани бы́сте си́хъ противле́нiемъ {си́хъ ра́ди противле́нiя}:

та́кожде и сі́и ны́нѣ проти́вишася ва́шей ми́лости {ва́шего ра́ди поми́лованiя}, да и ті́и поми́ловани бу́дутъ.

Затвори́ бо Бо́гъ всѣ́хъ въ противле́нiе, да всѣ́хъ поми́луетъ.

О, глубина́ бога́тства и прему́дрости и ра́зума Бо́жiя! Я́ко неиспы́тани су́дове Его́, и неизслѣ́довани путiе́ Его́.

Кто́ бо́ разумѣ́ у́мъ Госпо́день, или́ кто́ совѣ́тникъ Ему́ бы́сть?

Или́ кто́ пре́жде даде́ Ему́, и возда́стся Ему́?

Я́ко изъ Того́ и Тѣ́мъ и въ Не́мъ вся́ческая. Тому́ сла́ва во вѣ́ки. Ами́нь.

[Зач. 108.] Молю́ у́бо ва́съ, бра́тiе, щедро́тами Бо́жiими, предста́вите тѣлеса́ ва́ша же́ртву жи́ву, свя́ту, благоуго́дну Богови, слове́сное служе́нiе ва́ше,

и не сообразу́йтеся вѣ́ку сему́, но преобразу́йтеся обновле́нiемъ ума́ ва́шего, во е́же искуша́ти ва́мъ, что́ е́сть во́ля Бо́жiя блага́я и уго́дная и соверше́нная.

Глаго́лю бо благода́тiю да́вшеюся мнѣ́, вся́кому су́щему въ ва́съ не му́дрствовати па́че, е́же подоба́етъ му́дрствовати: но му́дрствовати въ цѣлому́дрiи, коему́ждо я́коже Бо́гъ раздѣли́лъ е́сть мѣ́ру вѣ́ры.

[Зач. 109.] Я́коже бо во еди́нѣмъ тѣлеси́ мно́ги у́ды и́мамы, у́ды же вси́ не то́жде и́мутъ дѣ́ланiе,

та́кожде мно́зи еди́но тѣ́ло е́смы о Христѣ́, а по еди́ному дру́гъ дру́гу у́ди.

[Зач. 110.] Иму́ще же дарова́нiя по благода́ти да́ннѣй на́мъ разли́чна: а́ще проро́чество, по мѣ́рѣ вѣ́ры:

а́ще ли служе́нiе, въ служе́нiи: а́ще учя́й, во уче́нiи:

а́ще утѣша́яй, во утѣше́нiи: подава́яй, въ простотѣ́: предстоя́й {нача́лствуяй}, со тща́нiемъ: ми́луяй, съ до́брымъ изволе́нiемъ.

Любы́ нелицемѣ́рна: ненави́дяще зла́го, прилѣпля́йтеся благо́му:

братолю́бiемъ дру́гъ ко дру́гу любе́зни: че́стiю дру́гъ дру́га бо́лша творя́ще:

тща́нiемъ не лѣни́ви, ду́хомъ горя́ще, Го́сподеви рабо́тающе:

упова́нiемъ ра́дующеся, ско́рби терпя́ще, въ моли́твѣ пребыва́юще:

тре́бованиемъ святы́хъ приобща́ющеся, страннолю́бiя держа́щеся:

благословля́йте гоня́щыя вы́: благослови́те, а не клени́те.

Ра́доватися съ ра́дующимися, и пла́кати съ пла́чущими.

То́жде дру́гъ ко дру́гу му́дрствующе: не высо́кая му́дрствующе, но смире́нными веду́щеся: не быва́йте му́дри о себѣ́:

ни еди́ному же зла́ за зло́ воздаю́ще, промышля́юще до́брая предъ всѣ́ми человѣ́ки.

А́ще возмо́жно, е́же от ва́съ, со всѣ́ми человѣ́ки ми́ръ имѣ́йте.

Не себе́ отмща́юще, возлю́бленiи, но дади́те мѣ́сто гнѣ́ву. Пи́сано бо е́сть: Мнѣ́ отмще́нiе, А́зъ возда́мъ, глаго́летъ Госпо́дь.

А́ще у́бо а́лчетъ вра́гъ тво́й, ухлѣ́би его́: а́ще ли жа́ждетъ, напо́й его́: Сі́е бо творя́, у́глiе о́гнено собира́еши на главу́ его́.

Не побѣжде́нъ быва́й от зла́, но побѣжда́й благи́мъ зло́е.

[Зач. 111.] Вся́ка душа́ власте́мъ предержа́щымъ да повину́ется: нѣ́сть бо вла́сть а́ще не от Бо́га, су́щыя же вла́сти от Бо́га учине́ны су́ть.

Тѣ́мже противля́яйся вла́сти, Бо́жiю повелѣ́нiю противля́ется: противля́ющiися же себѣ́ грѣ́хъ прiе́млютъ.

Кня́зи бо не су́ть боя́знь до́брымъ дѣло́мъ, но злы́мъ. Хо́щеши же ли не боя́тися вла́сти? Благо́е твори́, и имѣ́ти бу́деши похвалу́ от него́:

Бо́жiй бо слу́га е́сть, тебѣ́ во благо́е. А́ще ли зло́е твори́ши, бо́йся, не бо́ безъ ума́ {всу́е} ме́чь но́ситъ: Бо́жiй бо слуга́ е́сть, отмсти́тель въ гнѣ́въ зло́е творя́щему.

Тѣ́мже потре́ба повинова́тися не то́кмо за гнѣ́въ, но и за со́вѣсть.

Сего́ бо́ ра́ди и да́ни даете́: служи́тели бо Бо́жiи су́ть, во и́стое сiе́ пребыва́юще.

Воздади́те у́бо всѣ́мъ до́лжная: ему́же у́бо уро́къ, уро́къ: [а] ему́же да́нь, да́нь: [а] ему́же стра́хъ, стра́хъ: [и] ему́же че́сть, че́сть.

Ни еди́ному же ничи́мже до́лжни быва́йте, то́чiю е́же люби́ти дру́гъ дру́га: любя́й бо дру́га, зако́нъ испо́лни.

Е́же бо: не прелюбы́ сотвори́ши, не убiе́ши, не укра́деши, не лжесвидѣ́телствуеши, не похо́щеши, и а́ще ка́я и́на за́повѣдь, въ се́мъ словеси́ соверша́ется, во е́же: возлю́биши и́скренняго твоего́, я́коже са́мъ себе́.

Любы́ и́скреннему зла́ не твори́тъ: исполне́нiе у́бо зако́на любы́ е́сть.

И сiе́, вѣ́дяще вре́мя, я́ко ча́съ уже́ на́мъ от сна́ воста́ти. [Зач. 112.] Ны́нѣ бо ближа́йшее на́мъ спасе́нiе, не́жели егда́ вѣ́ровахомъ.

Но́щь [у́бо] пре́йде, а де́нь прибли́жися: отложи́мъ у́бо дѣла́ те́мная, и облече́мся во ору́жiе свѣ́та.

Я́ко во дни́, благообра́зно да хо́димъ, не козлогласова́нiи и пiя́нствы, не любодѣя́нiи и студодѣя́нiи, не рве́нiемъ и за́вистiю:

но облецы́теся Го́сподемъ на́шимъ Иису́съ Христо́мъ, и пло́ти уго́дiя не твори́те въ по́хоти.

Изнемога́ющаго же въ вѣ́рѣ прiе́млите, не въ сомнѣ́нiе помышле́нiй.

О́въ бо вѣ́руетъ я́сти вся́, а изнемога́яй зе́лiя [да] я́стъ.

Яды́й не яду́щаго да не укоря́етъ: и не яды́й яду́щаго да не осужда́етъ: Бо́гъ бо его́ прiя́тъ.

Ты́ кто́ еси́ судя́й чужде́му рабу́? Своему́ Го́сподеви стои́тъ, или́ па́даетъ. Ста́нетъ же, си́ленъ бо е́сть Бо́гъ поста́вити его́.

О́въ у́бо разсужда́етъ де́нь чрезъ де́нь, о́въ же су́дитъ на вся́къ де́нь. Кі́иждо свое́ю мы́слiю да извѣству́ется.

[Зач. 113.] Му́дрствуяй де́нь, Го́сподеви му́дрствуетъ: и не му́дрствуяй де́нь, Го́сподеви не му́дрствуетъ. Яды́й, Го́сподеви я́стъ, благодари́тъ бо Бо́га: и не яды́й, Го́сподеви не я́стъ, и благодари́тъ Бо́га.

Никто́же бо на́съ себѣ́ живе́тъ, и никто́же себѣ́ умира́етъ:

а́ще бо живе́мъ, Го́сподеви живе́мъ, а́ще же умира́емъ, Го́сподеви умира́емъ: а́ще у́бо живе́мъ, а́ще умира́емъ, Госпо́дни есмы́.

[Зач. 114.] На сiе́ бо Христо́съ и у́мре и воскре́се и оживе́, да и ме́ртвыми и живы́ми облада́етъ.

Ты́ же почто́ осужда́еши бра́та твоего́, или́ ты́ что́ уничижа́еши бра́та твоего́? Вси́ бо предста́немъ суди́щу Христо́ву.

Пи́сано бо е́сть: живу́ А́зъ, глаго́летъ Госпо́дь, я́ко Мнѣ́ покло́нится вся́ко колѣ́но, и вся́къ язы́къ исповѣ́стся Богови.

Тѣ́мже у́бо кі́йждо на́съ о себѣ́ сло́во да́стъ Бо́гу.

Не ктому́ у́бо дру́гъ дру́га осужда́емъ, но сiе́ па́че суди́те, е́же не полага́ти претыка́нiя бра́ту или́ собла́зна.

Вѣ́мъ и извѣще́нъ е́смь о Христѣ́ Иису́сѣ, я́ко ничто́же скве́рно са́мо собо́ю: то́чiю помышля́ющему что́ скве́рно бы́ти, о́ному скве́рно е́сть.

А́ще же бра́шна ра́ди бра́тъ тво́й скорби́тъ, уже́ не по любви́ хо́диши: не бра́шномъ твои́мъ того́ погубля́й, за него́же Христо́съ у́мре.

Да не хули́тся у́бо ва́ше благо́е.

Нѣ́сть бо Ца́рство Бо́жiе бра́шно и питiе́, но пра́вда и ми́ръ и ра́дость о Ду́сѣ Святѣ.

И́же бо си́ми слу́житъ Христо́ви, благоуго́денъ е́сть Богови и иску́сенъ человѣ́комъ.

[Зач. 115.] Тѣ́мже у́бо ми́ръ возлю́бимъ и я́же къ созида́нiю дру́гъ ко дру́гу.

Не бра́шна ра́ди разоря́й дѣ́ло Бо́жiе. Вся́ бо чи́ста, но зло́ человѣ́ку претыка́нiемъ яду́щему.

Добро́ не я́сти мя́съ, ниже́ пи́ти вина́, ни о не́мже бра́тъ тво́й претыка́ется или́ соблазня́ется или́ изнемога́етъ.

Ты́ вѣ́ру и́маши? О себѣ́ са́мъ имѣ́й предъ Бо́гомъ. Блаже́нъ не осужда́яй себе́, о не́мже искуша́ется.

А сомня́яйся, а́ще я́стъ, осужда́ется, зане́ не от вѣ́ры: вся́ко же, е́же не от вѣ́ры, грѣ́хъ е́сть.

Могу́щему же ва́съ утверди́ти по благовѣствова́нiю моему́ и проповѣ́данiю Иису́съ Христо́ву, по открове́нiю та́йны, лѣ́ты вѣ́чными умолча́нныя,

я́вльшiяся же ны́нѣ, писа́нiи проро́ческими, по повелѣ́нiю вѣ́чнаго Бо́га, въ послуша́нiе вѣ́ры во всѣ́хъ язы́цехъ позна́вшiяся,

Еди́ному Прему́дрому Бо́гу, Иису́сомъ Христо́мъ, Ему́же сла́ва во вѣ́ки. Ами́нь.

[Зач. 116.] До́лжни есмы́ мы́ си́льнiи не́мощи немощны́хъ носи́ти, и не себѣ́ угожда́ти:

кі́иждо же ва́съ бли́жнему да угожда́етъ во благо́е къ созида́нiю.

И́бо и Христо́съ не Себѣ́ угоди́, но я́коже е́сть пи́сано: поноше́нiя понося́щихъ Тебѣ́ нападо́ша на Мя́.

Ели́ка бо преднапи́сана бы́ша, въ на́ше наказа́нiе преднаписа́шася, да терпѣ́нiемъ и утѣше́нiемъ Писа́нiй упова́нiе и́мамы.

Бо́гъ же терпѣ́нiя и утѣше́нiя да да́стъ ва́мъ то́жде му́дрствовати дру́гъ ко дру́гу о Христѣ́ Иису́сѣ,

да единоду́шно еди́ными усты́ сла́вите Бо́га и Отца́ Го́спода на́шего Иису́са Христа́.

[Зач. 117.] Тѣ́мже прiе́млите дру́гъ дру́га, я́коже и Христо́съ прiя́тъ ва́съ во сла́ву Бо́жiю.

Глаго́лю же Христа́ Иису́са служи́теля бы́вша обрѣ́занiя по и́стинѣ Бо́жiей, во е́же утверди́ти обѣтова́нiя отце́въ:

а язы́комъ по ми́лости, просла́вити Бо́га, я́коже е́сть пи́сано: сего́ ра́ди исповѣ́мся Тебѣ́ во язы́цѣхъ, Го́споди, и и́мени Твоему́ пою́.

И па́ки глаго́летъ: возвесели́теся, язы́цы, съ людьми́ Его́.

И па́ки: хвали́те Го́спода, вси́ язы́цы, и похвали́те Его́, вси́ лю́дiе.

И па́ки Иса́iа глаго́летъ: бу́детъ ко́рень Иессе́овъ, и востая́й владѣ́ти надъ язы́ки: на Того́ язы́цы упова́ютъ.

Бо́гъ же упова́нiя да испо́лнитъ ва́съ вся́кiя радо́сти и ми́ра въ вѣ́рѣ, избы́точествовати ва́мъ во упова́нiи, си́лою Ду́ха Свята́го.

Извѣще́нъ же е́смь, бра́тiе моя́, и са́мъ а́зъ о ва́съ, я́ко и са́ми вы́ по́лни есте́ бла́гости, испо́лнени вся́каго ра́зума, могу́ще и ины́я научи́ти:

де́рзѣе же писа́хъ ва́мъ, бра́тiе моя́, от ча́сти, я́ко воспомина́я ва́мъ, за благода́ть да́нную ми́ от Бо́га,

во е́же бы́ти ми́ служи́телю Иису́съ Христо́ву во язы́цѣхъ, священнодѣ́йствующу благовѣствова́нiе Бо́жiе, да бу́детъ приноше́нiе е́же от язы́къ благопрiя́тно и освяще́нно Ду́хомъ Святы́мъ.

[Зач. 118.] Има́мъ у́бо похвалу́ о Христѣ́ Иису́сѣ въ тѣ́хъ, я́же къ Бо́гу:

не смѣ́ю бо глаго́лати что́, и́хже не содѣ́я Христо́съ мно́ю, въ послуша́нiе язы́ковъ, сло́вомъ и дѣ́ломъ,

въ си́лѣ зна́менiй и чуде́съ, си́лою Ду́ха Бо́жiя, я́коже ми́ от Иерусали́ма и о́крестъ да́же до Иллири́ка испо́лнити благовѣствова́нiе Христо́во.

Си́це же потща́хся благовѣсти́ти, не идѣ́же именова́ся Христо́съ, да не на чуже́мъ основа́нiи сози́жду,

но я́коже е́сть пи́сано: и́мже не возвѣсти́ся о Не́мъ, у́зрятъ, и и́же не слы́шаша, уразумѣ́ютъ.

Тѣ́мже и возбране́нъ бы́хъ мно́гажды прiити́ къ ва́мъ.

Ны́нѣ же ктому́ мѣ́ста не имы́й въ страна́хъ си́хъ, жела́нiе же имы́й прiити́ къ ва́мъ от мно́гихъ лѣ́тъ,

я́ко а́ще поиду́ во Испа́нiю, прiиду́ къ ва́мъ. Упова́ю бо ми́мо гряды́й ви́дѣти ва́съ и ва́ми проводи́тися та́мо, а́ще ва́съ пре́жде от ча́сти насы́щуся.

Ны́нѣ же гряду́ во Иерусали́мъ, служя́й святы́мъ,

благоволи́ша бо Македо́нiа и Аха́iа обще́нiе нѣ́кое сотвори́ти къ ни́щымъ святы́мъ живу́щымъ во Иерусали́мѣ.

Благоволи́ша бо, и до́лжни и́мъ су́ть. А́ще бо въ духо́вныхъ и́хъ прича́стницы бы́ша язы́цы, до́лжни су́ть и въ плотски́хъ послужи́ти и́мъ.

Сiе́ у́бо сконча́въ, и запечатлѣ́въ и́мъ пло́дъ се́й, поиду́ ва́ми во Испа́нiю:

вѣ́мъ же, я́ко гряды́й къ ва́мъ, во исполне́нiи благослове́нiя благовѣ́стiя Христо́ва прiиду́.

[Зач. 119.] Молю́ же вы́, бра́тiе, Го́сподемъ на́шимъ Иису́съ Христо́мъ и любо́вiю Ду́ха, споспѣ́шствуйте ми́ въ моли́твахъ о мнѣ́ къ Бо́гу,

да изба́влюся от противля́ющихся во Иуде́и, и да слу́жба моя́, я́же во Иерусали́мѣ, благопрiя́тна бу́детъ святы́мъ:

да съ ра́достiю прiиду́ къ ва́мъ во́лею Бо́жiею и упоко́юся съ ва́ми.

Бо́гъ же ми́ра со всѣ́ми ва́ми. Ами́нь.

[Зач. 120.] Вруча́ю же ва́мъ Фи́ву сестру́ на́шу, су́щу служи́телницу це́ркве я́же въ Кегхре́ехъ:

да прiи́мете ю́ о Го́сподѣ досто́йнѣ святы́мъ, и споспѣ́шствуйте е́й, о не́йже а́ще от ва́съ потре́буетъ ве́щи: и́бо сiя́ засту́пница мно́гимъ бы́сть, и самому́ мнѣ́.

Цѣлу́йте Приски́ллу и Аки́лу, споспѣ́шника моя́ о Христѣ́ Иису́сѣ,

и́же по души́ мое́й своя́ вы́я положи́ста, и́хже не а́зъ еди́нъ благодарю́, но и вся́ це́ркви язы́ческiя: и дома́шнюю и́хъ це́рковь.

Цѣлу́йте Епене́та возлю́бленнаго ми́, и́же е́сть нача́токъ Аха́iи во Христа́.

Цѣлу́йте Марiа́мь, я́же мно́го тру́дися о на́съ.

Цѣлу́йте Андрони́ка и Иуні́ю, сро́дники моя́ и сплѣ́нники моя́, и́же су́ть наро́читы во апо́столѣхъ, и́же и пре́жде мене́ вѣ́роваста во Христа́.

Цѣлу́йте Амплі́а возлю́бленнаго ми́ о Го́сподѣ.

Цѣлу́йте Урва́на споспѣ́шника на́шего о Христѣ́, и Стахи́а возлю́бленнаго ми́.

Цѣлу́йте Апе́ллiа иску́сна о Христѣ́. Цѣлу́йте су́щыя от Аристову́ла.

Цѣлу́йте Иродiо́на сро́дника моего́. Цѣлу́йте и́же от Нарки́сса су́щыя о Го́сподѣ.

Цѣлу́йте Трифе́ну и Трифо́су тружда́ющыяся о Го́сподѣ. Цѣлу́йте Перси́ду возлю́бленную, я́же мно́го труди́ся о Го́сподѣ.

Цѣлу́йте Ру́фа избра́ннаго о Го́сподѣ, и ма́терь его́ и мою́.

Цѣлу́йте Асигкри́та, Фле́гонта, Е́рма, Патро́ва, Ермі́а, и су́щую съ ни́ми бра́тiю.

Цѣлу́йте Филоло́га и Иулі́ю, Нире́а и сестру́ его́, и Олимпа́на, и су́щыя съ ни́ми вся́ святы́я.

Цѣлу́йте дру́гъ дру́га лобза́нiемъ святы́мъ. Цѣлу́ютъ вы́ вся́ це́ркви Христо́вы.

[Зач. 121.] Молю́ же вы́, бра́тiе, блюди́теся от творя́щихъ ра́спри и раздо́ры, кромѣ́ уче́нiя, ему́же вы́ научи́стеся, и уклони́теся от ни́хъ:

такові́и бо Го́сподеви на́шему Иису́су Христу́ не рабо́таютъ, но своему́ чре́ву: и́же благи́ми словесы́ и благослове́нiемъ прельща́ютъ сердца́ незло́бивыхъ.

Ва́ше бо послуша́нiе ко всѣ́мъ дости́же. Ра́дуюся же е́же о ва́съ: хощу́ же ва́съ му́дрыхъ у́бо бы́ти во благо́е, просты́хъ же въ зло́е.

Бо́гъ же ми́ра да сокруши́тъ сатану́ подъ ноги́ ва́шя вско́рѣ. Благода́ть Го́спода на́шего Иису́са Христа́ съ ва́ми. Ами́нь.

Цѣлу́етъ ва́съ Тимоѳе́й споспѣ́шникъ мо́й, и Лукі́й и Иа́сонъ и Сосипа́тръ, сро́дницы мои́.

Цѣлу́ю вы́ [и] а́зъ Те́ртiй, написа́вый посла́нiе сiе́, о Го́сподѣ.

Цѣлу́етъ вы́ Га́iе страннопрiи́мецъ мо́й и це́ркве всея́. Цѣлу́етъ вы́ Ера́стъ строи́тель гра́дскiй, и Куа́ртъ бра́тъ.

Благода́ть Го́спода на́шего Иису́са Христа́ со всѣ́ми ва́ми. Ами́нь.

Коне́цъ посла́нiю къ ри́мляномъ: и́мать въ себѣ́ гла́въ 16, зача́лъ же церко́вныхъ 43.

Грузинский

Языки

პავლე, ქრისტე იესოს მონა, მოწოდებული მოციქული, ამორჩეული ღვთის სახარებისათვის,

რომელიც წინასწარ აღთქმული ჰქონდა თავის წინასწარმეტყველთა მიერ წმიდა წერილებში

თავის ძეზე, რომელიც დავითის თესლისგან იშვა ხორციელად,

განწესებულზე ღვთის ძედ ძალაში სიწმიდის სულით, მკვდრეთით აღდგომისათვის, ჩვენს უფალ იესო ქრისტეზე,

რომლის მეოხებითაც მივიღეთ მადლი და მოციქულობა, რათა მისი სახელით დავუმორჩილოთ სარწმუნოებას ყველა ხალხები,

რომელთა შორის ხართ თქვენც, იესო ქრისტეს მიერ მოწოდებულნი;

ყველას, ვინც რომში იმყოფებით, ღვთის საყვარელთ, წოდებულ წმიდებს: მადლი თქვენ და მშვიდობა ჩვენი მამა ღმერთისაგან და უფალ იესო ქრისტესაგან.

პირველად ჩემს ღმერთს ვმადლობ იესო ქრისტეს მეოხებით ყველა თქვენგანისათვის, რადგან თქვენი რწმენა იხარება მთელ სოფელში.

ჩემი მოწმეა ღმერთი, რომელსაც ჩემი სულით ვემსახურები მისი ძის სახარებით, რომ განუწყვეტლივ გიხსენებთ თქვენ.

მუდამ ვევედრები ჩემს ლოცვებში, რომ ოდესმე გავბედნიერდე ღვთის ნებით თქვენთან მოსვლით,

ვინაიდან ძალიან მსურს თქვენი ნახვა, რათა გიწილადოთ სულიერი ნიჭი თქვენს განსამტკიცებლად.

ესე იგი, თქვენთან ერთად ვინუგეშო ერთმანეთის რწმენით, რომელიც თქვენიც არის და ჩემიც.

მინდა იცოდეთ, ძმებო, რომ მრავალჯერ განმიზრახავს თქვენთან მოსვლა, მაგრამ აქამდე ვბრკოლდებოდი, რათა თქვენშიც მქონოდა რაიმე ნაყოფი, როგორც დანარჩენ წარმართებში.

ბერძენთა და ბარბაროსთა, ბრძენთა და უგუნურთა მოვალე ვარ.

ამგვარად, ჩემი მხრით, მზად ვარ გახაროთ თქვენც, რომში მყოფთ.

ვინაიდან მე არ მრცხვენია სახარებისა, რადგან ღვთის ძალაა იგი ყოველი მორწმუნის სახსნელად, ჯერ იუდეველისა და მერე ბერძენისაც.

მასში ცხადდება ღვთის სიმართლე რწმენიდან რწმენაში, როგორც სწერია: „მართალი იცოცხლებს რწმენით.“

ვინაიდან ცხადდება ზეციდან ღვთის რისხვა ადამიანთა ყოველგვარ უღმერთობასა და უსამართლობაზე, უსამართლობით რომ აბრკოლებენ ჭეშმარიტებას.

იმიტომ, რომ ცხადია მათთვის, რაც ღმერთზე შეიძლება იცოდნენ, ვინაიდან ღმერთმა განუცხადა მათ.

ვინაიდან მისი უხილავი, მისი მარადიული ძალა და ღვთაება სოფლის დასაბამიდან ქმნილებათა ხილვით შეიცნობა. ასე რომ, მათ პატიება არა აქვთ.

რადგან შეიცნეს ღმერთი და არ ადიდეს, როგორც ღმერთი, არც მადლობდნენ, არამედ ამაო გახდა მათი გონიერება და დაუბნელდათ უმეცარი გული.

თავიანთ თავს ბრძენს უწოდებენ და გამოსულელდნენ.

და უხრწნელი ღვთის დიდება გაცვალეს ხრწნადი ადამიანის, ფრინველთა, ოთხფეხთა და ქვეწარმავალთა ხატების მსგავსებაში.

ამიტომ გადასცა ისინი ღმერთმა უწმიდურებას მათი გულისთქმებითურთ, რათა თავად შეებილწათ თავიანთი სხეულები.

რომელთაც ღვთის ჭეშმარიტება შეცვალეს სიცრუით, თაყვანს სცემდნენ და ემსახურებოდნენ ქმნილებას, ნაცვლად შემოქმედისა, რომელიც კურთხეულია უკუნისამდე. ამინ.

ამიტომ გადასცა ისინი ღმერთმა სამარცხვინო ვნებებს, რადგან მათმა ქალებმაც კი ბუნებრივი წესი შეცვალეს ბუნების საწინააღმდეგოთი.

ასევე მამაკაცებმაც მიატოვეს ქალის ბუნებრივი წესი და გახურდნენ ავხორცობით ერთმანეთის მიმართ. მამაკაცი მამაკაცთან სჩადიოდა სამარცხვინოს და მიიღეს საკადრისი საზღაური თავიანთი ცდუნებისათვის.

და რაკი არ ცდილობდნენ ცოდნით ჰყოლოდათ ღმერთი, ღმერთმა ისინი გადასცა უკუღმართ გონებას დაუწესებლის საკეთებლად.

აღვსილნი არიან ყოველგვარი უსამართლობით, ბოროტებით, ანგარებითა და სიავით, სავსენი შურით, მკვლელობით, შუღლით, ვერაგობით, უზნეობითა და მაბეზღრობით,

ცილისმწამებელნი, ღვთის მოძულენი, შეურაცხმყოფელნი, ამპარტავანნი, მკვეხარნი, ბოროტგამზრახველნი, მშობლების ურჩნი,

უგუნურნი, ვერაგნი, მიუნდობელნი, უყვარულნი და ულმობელნი.

იციან მათ ღვთის სამართალი, რომ ამის მოქმედნი სიკვდილს იმსახურებენ, მაგრამ არა მარტო აკეთებენ ამას, არამედ გამკეთებლებსაც კვერს უკრავენ.

ამიტომ თავს ვერ გაიმართლებ შენ, ადამიანო, ყოვლის განმკითხველო, რადგან რის გამოც სხვას განიკითხავ, შენს თავს სდებ მსჯავრს, ვინაიდან სხვისი განმკითხველი იმასვე სჩადიხარ.

ჩვენ კი ვიცით, რომ ჭეშმარიტების მიხედვით არის ღვთის სამსჯავრო ამის ჩამდენთათთვის.

შენ კი, ადამიანო, რომელიც განიკითხავ ამის ჩამდენთ და თვითონ იმასვე აკეთებ, ნუთუ გგონია თავი დააღწიო ღვთის სამსჯავროს?

თუ უგულებელყოფ მისი სახიერების, თავშეკავებისა და სულგრძელობის სიმდიდრეს და ვერ შეგიგნია, რომ ღვთის სახიერებას მონანიებისკენ მიჰყავხარ?

ხოლო შენი სიჯიუტით და მოუნანიებელი გულით შენ თვითონვე იხვეჭ რისხვას ღვთის რისხვისა და მართლმსაჯულების გამოცხადების დღეს,

რომელიც ყველას მისი საქმეებისამებრ მიუზღავს:

მათ, ვინც კეთილი საქმის გამუდმებული კეთებით ეძებს დიდებას, პატივსა და უხრწნელებას — საუკუნო სიცოცხლეს;

ხოლო მათ, ვინც ჯიუტობს და ჭეშმარიტებას კი არ ემორჩილება, არამედ უსამართლობას — რისხვასა და გულისწყრომას.

ჭირი და შევიწროება ყოველი ადამიანის სულზე, ვინც ბოროტს სჩადის — ჯერ იუდეველს და ასევე ბერძენს.

ხოლო დიდება, პატივი და მშვიდობა ყოველს, სიკეთის ჩამდენს — ჯერ იუდეველს და ასევე ბერძენს.

რადგან ღმერთთან არ არსებობს მიკერძოება.

ისინი, ვინც რჯულის გარეშე შესცოდეს, რჯულის გარეშე დაიღუპებიან. ხოლო ისინი, ვინც რჯულით შესცოდეს, რჯულით განიკითხებიან

რადგან რჯულის მსმენელნი კი არ არიან მართალნი ღმერთთან, არამედ რჯულის შემსრულებელნი გამართლდებიან,

რადგან, როცა წარმართნი, რომელთაც რჯული არ გააჩნიათ, ბუნებით რჯულისმიერს აკეთებენ, თუმცა რჯული არა აქვთ, თავიანთი თავის რჯული არიან.

ისინი აჩვენებენ, რომ რჯულის საქმე გულებში უწერიათ, რასაც მოწმობს მათი სინდისი და აზრები, ხან ბრალს რომ სდებენ ერთიმეორეს და ხან ამართლებენ, —

იმ დღეს, როცა ჩემი სახარების მიხედვით ღმერთი განიკითხავს ადამიანთა დაფარულ ფიქრებს იესო ქრისტეს მიერ.

აჰა, შენ გქვია იუდეველი და დანდობილი ხარ რჯულზე და იკვეხნი ღმერთით,

იცი მისი ნება, არჩევ უკეთესს, ვინაიდან რჯულიდან გისწავლია.

და დარწმუნებული ხარ, რომ ბრმების მეგზური და ნათელი ხარ ბნელში მყოფთათვის.

უგუნურთა დამრიგებელი და ჩვილთა მოძღვარი, და გაქვს ცოდნისა და ჭეშმარიტების სახება რჯულში.

როგორაა, სხვებს რომ ასწავლი და საკუთარ თავს კი არ ასწავლი?

ქადაგებ: არ მოიპაროო და იპარავ? ამბობ: არ იმრუშოო და მრუშობ? კერპები გეზიზღება და მაინც მკრეხელობ?

რჯულით იკვეხნი და რჯულის დარღვევით ღმერთს შეურაცხყოფ.

რადგან თქვენი გულისათვის, როგორც სწერია, ღვთის სახელი იგმობა წარმართებში.

ვინაიდან წინადაცვეთა სასარგებლოა, თუ რჯულს აღასრულებ. ხოლო თუ რჯულის დამრღვევი ხარ, შენი წინადაცვეთა წინადაუცვეთლობად იქცა.

მაშ, თუ წინადაუცვეთელი იცავს რჯულის წესებს, განა მისი წინადაუცვეთლობა წინადაცვეთად არ ჩაითვლება?

ბუნებით წინადაუცვეთელი, მაგრამ რჯულის დამცველი, განგიკითხავს შენ, წერილითა და წინადაცვეთით რჯულის დამრღვევს.

ვინაიდან იუდეველი ის კი არ არის, ვინც გარეგნულადაა ასე, და არც წინადაცვეთილობაა ის, რაც გარეგნულადაა ხორცზე,

არამედ ვინც დაფარულშია, ის არის იუდეველი და გულის წინადაცვეთა სულშია, არა ასოში. მისი ქება კაცთაგან კი არა, ღვთისგან არის.

აბა, რა არის იუდეველის უპირატესობა ან წინადაცვეთილობის სარგებლობა?

დიდია უპირატესობა ყოველნაირად, პირველ ყოვლისა: მათ აქვთ მინდობილი ღვთის სიტყვები,

თორემ რაა? თუ ზოგიერთებს არ სწამდა, განა მათი ურწმუნოება გააბათილებს ღვთის რწმენას?

არამც და არამც! ღმერთია ჭეშმარიტი და ყოველი ადამიანი — ცრუ, როგორც სწერია: „რადგან მართალი ხარ შენს სიტყვებში, გამართლებული ხარ შენი განკითხვისას.“

ხოლო თუ ჩვენი უსამართლობა გამოაჩენს ღვთის სიმართლეს, რაღა გვეთქმის? განა უსამართლოა ღმერთი, რომელიც მოავლენს რისხვას? — ვლაპარაკობ ადამიანურად.

არამც და არამც! სხვაგვარად როგორღა განიკითხოს ღმერთმა სოფელი?

ვინაიდან, თუ ჩემი სიცრუით გამრავლდა ღვთის ჭეშმარიტება მისი დიდებისათვის, რაღად ვიქნე განკითხული როგორც ცოდვილი?

მაშ, ხომ არ ვაკეთოთ ბოროტი, რათა კეთილი გამოვიდეს? როგორც ზოგიერთები ავსიტყვაობენ ჩვენზე და ამბობენ, თითქოს ასე ვასწავლიდეთ? სამართლიანია განკითხვა ასეთებზე.

მერედა, რა? გვაქვს უპირატესობა? არავითარი, რადგან უკვე განვსაჯეთ, რომ იუდეველებიც და ბერძნებიც ცოდვის ქვეშ არიან.

როგორც სწერია: „არავინ არის მართალი,

არავინ არის გონიერი; არავინ ეძებს ღმერთს.

ყველანი გზას ასცდნენ, აღარავინ გამოდგება. არ არის სიკეთის მქმნელი, არ არის არავინ.

მათი ხორხი ღია სამარეა. ენებით ცრუობენ. მათ ბაგეებზე ასპიტის გესლია.

მათი პირი წყევლით და გესლით არის სავსე.

მათი ფეხები სწრაფია სისხლის დასაღვრელად.

ნგრევა და უბედურებაა მათ გზებზე

და მშვიდობის გზა არ იციან.

ღვთის შიში არ არის მათ თვალწინ.“

ხოლო ჩვენ ვიცით, რომ, რასაც რჯული ამბობს, რჯულის ქვეშ მყოფთათვის ამბობს, რათა დაიხშოს ყოველი ბაგე და მთელი სოფელი ბრალდებული გახდეს ღვთის წინაშე.

იმიტომ, რომ რჯულის საქმეებით ვერცერთი ხორციელი ვერ გამართლდება მის წინაშე, ვინაიდან რჯულით შეიცნობა ცოდვა.

ხოლო ახლა, რჯულისგან დამოუკიდებლად, გამოჩნდა ღვთის სიმართლე, რომელსაც მოწმობენ რჯული და წინასწარმეტყველნი,

ღვთის სიმართლე იესო ქრისტეს რწმენით ყველა მორწმუნისადმი, ვინაიდან არ არის განსხვავება,

ვინაიდან ყველამ შესცოდა და მოკლებულნი არიან ღვთის დიდებას,

და უსასყიდლოდ მართლდებიან მისი მადლით, ქრისტე იესოში გამოსყიდვით,

რომელიც წინდაწინ დააყენა ღმერთმა შენდობის მსხვერპლად რწმენის მეშვეობით, მისსავე სისხლში, რათა უწინ ჩადენილ ცოდვათა მიტევებით გამოჩენილიყო მისი სიმართლე ღვთის სულგრძელებაში,

რომ ამუამად გამოჩნდეს მისი სიმართლე, რათა იგი იყოს მართალი და იესოს მორწმუნის გამმართლებელი.

სადღაა დასაკვეხნი? აღარ არსებობს. რომელი რჯულით? საქმეთა რჯულით? არა, არამედ რწმენის რჯულით.

რადგან მიგვაჩნია, რომ რწმენით მართლდება კაცი, რჯულის საქმეთაგან დამოუკიდებლად.

განა ღმერთი მარტო იუდეველთა ღმერთია? განა წარმართებისაც არა? დიახ, წარმართებისაც.

ვინაიდან ერთია ღმერთი, რომელიც ამართლებს წინადაცვეთილებს რწმენის გამო და წინადაუცვეთელებს2— რწმენით.

მაშ, ჩვენ რწმენით ვაბათილებთ რჯულს? არამც და არამც. არამედ განვამტკიცებთ რჯულს.

რა ვთქვათ, აბრაამმა, ჩვენმა წინაპარმა ხორციელად მოიპოვა რაიმე?

თუ საქმეებით გამართლდა აბრაამი, დიდება მას, ოღონდ არა ღვთის წინაშე.

ვინაიდან, რას ამბობს წერილი? „ერწმუნა აბრაამი ღმერთს და ეს სიმართლედ ჩაეთვალა მას.“

მოქმედს საზღაური ჩაეთვლება არა მადლის, არამედ მოვალეობის მიხედვით.

მაგრამ არა მოქმედს, რომელსაც სწამს იგი, ვინც ამართლებს უღვთოს, თავისი რწმენა ჩაეთვლება სიმართლედ.

ასევე დავითიც ნეტარს უწოდებს ადამიანს, რომელსაც ღმერთი სიმართლეს უთვლის საქმეთაგან დამოუკიდებლად:

„ნეტარ არიან, ვისი ურჯულოებანიც მიტევებულია და ცოდვები დაფარული.

ნეტარ არს კაცი, რომელსაც უფალი არ ჩაუთვლის ცოდვას.“

მაშ, ეს ნეტარება წინადაცვეთაზეა თუ წინადაუცვეთლობაზეც? ჩვენ ხომ ვამბობთ, რომ აბრაამს რწმენა ჩაეთვალა სიმართლედ.

როდის ჩაეთვალა? წინადაცვეთილს თუ წინადაუცვეთელს? არა წინადაცვეთილს, არამედ წინადაუცვეთელს.

ხოლო წინადაცვეთის ნიშანი მიიღო, როგორც ბეჭედი რწმენით გამართლებისა, რომელიც წინადაუცვეთლობაში ჰქონდა, რომ გამხდარიყო ყველა წინადაუცვეთელი მორწმუნის მამა, რათა მათაც ჩათვლოდათ სიმართლედ.

ასევე წინადაცვეთილთა მამა, ოღონდ არა მარტო წინადაცვეთილთა, არამედ მათიც, ვინც მიჰყვება ჩვენი მამის, აბრაამის, რწმენის კვალს, რაც ჯერ კიდევ წინადაუცვეთელობისას ჰქონდა.

ვინაიდან აბრაამს ან მის თესლს არა რჯულით, არამედ რწმენის სიმართლით მიეცა აღთქმა ყოფილიყო სოფლის მემკვიდრე.

თუ რჯულისაგანნი არიან მემკვიდრენი, რწმენა ამაოა და აღთქმა — უსარგებლო.

ვინაიდან რჯული წარმოქმნის რისხვას, რადგან სადაც რჯული არ არის, იქ არც დანაშაულია.

მაშ, რწმენით, რათა ყოფილიყო მადლით, რათა აღთქმა მტკიცე ყოფილიყო მთელი თესლისათვის. არა მარტო რჯულით თესლისათვის, არამედ რწმენით აბრაამის თესლისათვისაც, ვინც ყველა ჩვენგანის მამაა

როგორც სწერია: „მე დაგაყენე მრავალი ერის მამად“ ღვთის წინაშე, რომელსაც იგი ერწმუნა, ღმერთს, რომელიც მკვდრებს აცოცხლებს და არყოფილს ყოფად მოუწოდებს.

რომელიც უსასოობაში ერწმუნა სასოებით, რათა გამხდარიყო მრავალი ხალხის მამა, როგორც ნათქვამია: „ასე იქნება შენი თესლი.“

არ დაუძლურებულა რწმენაში, როცა ხედავდა, რომ მისი სხეული, თითქმის ასი წლისა, უკვე ჩაკვდა, ხოლო სარას საშო მკვდარი იყო.

მაგრამ იგი არ დაეჭვებულა ღვთის აღთქმაში ურწმუნობით, არამედ განმტკიცდა რწმენით და დიდება უძღვნა ღმერთს.

და გულდაჯერებული იყო, რომ ის, ვინც აღუთქვა, შესრულებასაც შეძლებდა.

ამიტომაც ჩაეთვალა მას სიმართლედ.

და არა მარტო მისი გულისათვის არის დაწერილი, რომ ჩაეთვალა მას,

არამედ ჩვენი გულისთვისაც: ჩაგვეთვლება ჩვენც, იმის მორწმუნეებს, ვინც მკვდრეთით აღადგინა ჩვენი უფალი იესო,

რომელიც მიეცა ჩვენი ცოდვებისათვის და აღდგა ჩვენდა გამართლებად.

და, რაკი რწმენით გავმართლდით, მშვიდობა გვაქვს ღმერთთან ჩვენი უფლის იესო ქრისტეს მიერ,

რომლის მეშვეობითაც რწმენით მოვიპოვეთ მისადგომი ამ მადლთან, რომელშიც ვდგავართ და ვიქადით ღვთის დიდების სასოებით.

და არა მარტო ამით, არამედ გასაჭირითაც ვიქადით, რადგან ვიცით, რომ გასაჭირი შეიქმს მოთმინებას,

მოთმინება — სიმტკიცეს, სიმტკიცე — სასოებას,

ხოლო სასოება არ არის შემარცხვენელი, ვინაიდან ღვთის სიყვარული ჩაგვესახა გულებში სულიწმიდის მეშვეობით, რომელიც მოგვეცა ჩვენ.

ვინაიდან ქრისტე, როცა ჯერ კიდევ უძლურნი ვიყავით, განწესებულ უამს მოკვდა უკეთურთათვის.

ძნელად თუ ვინმე მოკვდება მართლისათვის, ხოლო კეთილთათვის, შესაძლოა, ვინმემ კიდევ გაბედოს სიკვდილი.

მაგრამ ღმერთი თავის სიყვარულს ჩვენდამი ამტკიცებს იმით, რომ ქრისტე მოკვდა ჩვენთვის, როცა ჯერ კიდევ ცოდვილნი ვიყავით.

ახლა კი, როცა მისი სისხლით გავმართლდით, მით უფრო გადავურჩებით რისხვას მისი წყალობით.

ვინაიდან, თუ მისი ძის სიკვდილით შევურიგდით ღმერთს, როცა მტრები ვიყავით, მით უმეტეს, შერიგებულნი გადავრჩებით მისი სიცოცხლით.

უფრო მეტიც, ვიქადით ღმერთით ჩვენი უფლის იესო ქრისტეს მეშვეობით, რომლის წყალობითაც მივიღეთ ახლა შერიგება.

ამიტომ, როგორც ერთი ადამიანის მიერ ცოდვა შემოვიდა სოფელში, ხოლო ცოდვის მიერ — სიკვდილი, ასევე სიკვდილი გადავიდა ყველა ადამიანში, რადგან ყველამ შესცოდა.

ვინაიდან რჯულამდეც იყო ცოდვა სოფელში, მაგრამ, თუ რჯული არ არის, ცოდვა არ შეირაცხება.

მაგრამ სიკვდილი მეფობდა ადამიდან მოსემდე მათზეც, რომელთაც არ შეუცოდავთ, როგორც შესცოდა ადამმა, რომელიც მომავლის სახეა.

მაგრამ მადლი არაა დანაშაულივით, რადგან თუ ერთის დანაშაულით მრავალი გაწყდა, მით უმეტეს, ბევრად ჭარბობს მრავალთა მიმართ ღვთის მადლი და ნიჭი ერთი კაცის, იესო ქრისტეს, მადლით.

ხოლო ნიჭი იგივე არ არის, რაც შედეგი ერთი შემცოდისაგან, ვინაიდან მსჯავრი ერთისაგან გამოდის განსაკითხავად, ნიჭი მადლისა კი მრავალი დანაშაულის გასამართლებლად.

ვინაიდან, თუ ერთის დანაშაულით სიკვდილი სუფევდა ერთის მიერ, მით უმეტეს ისინი, რომლებიც უხვად მიიღებენ მადლს და სიმართლის ნიჭს, იმეფებენ სიცოცხლეში ერთის, იესო ქრისტეს, მეშვეობით.

ამრიგად, თუ ერთის დანაშაულით ყველა ადამიანს დაედო მსჯავრი, ასევე ერთის სიმართლით ყველა ადამიანი გამართლდება სასიცოცხლოდ.

ვინაიდან, როგორც ერთი კაცის ურჩობით ბევრი გახდა ცოდვილი, ასევე ერთის მორჩილებით ბევრი გახდება მართალი.

რჯული კი შემდეგ შემოვიდა, რომ ემრავლა დანაშაულს. ხოლო სადაც ცოდვამ იმრავლა, უფრო გაუხვდა მადლი,

რათა, როგორც ცოდვა მეფობდა სიკვდილით, ასევე მადლს ემეფა სიმართლის მეოხებით საუკუნო სიცოცხლისათვის ჩვენი უფლის, იესო ქრისტეს მიერ.

რაღა ვთქვათ? დავრჩეთ ცოდვაში, რათა მადლმა იმრავლოს? არამც და არამც!

ჩვენ, რომელნიც მოვუკვდით ცოდვას, როგორღა ვიცოცხლოთ მასში?

ნუთუ არ იცით, რომ ყველანი, ვინც მოვინათლეთ ქრისტე იესოში, მის სიკვდილში მოვინათლეთ?

ამიტომ დავიმარხეთ მასთან ერთად სიკვდილში ნათლისღებით, რათა, როგორც მამის დიდებით მკვდრეთით აღდგა ქრისტე, ჩვენც ვიაროთ სიცოცხლის განახლებით.

ვინაიდან, თუ დავენერგეთ მას სიკვდილის მსგავსებაში, ასევე ვიქნებით მისი აღდგომისას.

რადგან ვიცით, რომ მასთან ერთად ჯვარს ეცვა ჩვენი ძველი კაცი, რათა გაუქმდეს ცოდვის სხეული და აღარ ვიყოთ ცოდვის მონები.

ვინაიდან, ვინც მოკვდა, ცოდვისაგან თავისუფალია.

და თუ ჩვენ ქრისტესთან დავიხოცენით, გვწამს, რომ მასთან ვიცოცხლებთ კიდეც,

რადგან ვიცით, რომ მკვდრეთით აღმდგარი ქრისტე აღარ კვდება და სიკვდილი აღარ ბატონობს მასზე.

ვინაიდან, ის რომ მოკვდა, ცოდვისათვის მოკვდა ერთხელ, ხოლო რომ ცოცხლობს, ღვთისათვის ცოცხლობს.

თქვენც ასევე შერაცხეთ თქვენი თავი ცოდვისათვის მკვდრებად და ღვთისათვის ცოცხლებად ქრისტე იესოში.

მაშ, ნუ იმეფებს ცოდვა თქვენს მოკვდავ სხეულში მის გულისთქმათა მორჩილებად.

ნურც მისცემთ თქვენს ასოებს ცოდვას უსამართლობის იარაღად, არამედ წარუდგინეთ ღმერთს თავნი თქვენნი, როგორც მკვდრეთით გაცოცხლებულნი, და თქვენი ასოები სიმართლის იარაღად ღმერთს.

ვინაიდან ცოდვა ვეღარ იბატონებს თქვენზე, რადგან თქვენ რჯულის ქვეშ კი არა, მადლის ქვეშ ხართ.

მაშ, ახლა რა? ხომ არ ვცოდოთ, რაკი რჯულის ქვეშ კი არა, მადლის ქვეშ ვართ? არამც და არამც!

ნუთუ არ იცით, რომ ვისაც თქვენს თავს მისცემთ მონებად მორჩილებისათვის, მისი მონები ხართ, ვისაც დაემორჩილებით: ან ცოდვისა სასიკვდილოდ, ან მორჩილებისა სიმართლისათვის.

ხოლო მადლობა ღმერთს, რომ თქვენ, ადრე ცოდვის მონები, შემდგომ გულით დაემორჩილეთ იმ სახის მოძღვრებას, რომელსაც თქვენი თავი გადაეცით.

გათავისუფლდით რა ცოდვისაგან, სიმართლის მონები გახდით.

ადამიანურად ვამბობ თქვენი ხორცის უძლურების გამო. როგორც გადასცემდით თქვენს ასოებს მონებად უწმიდურებას და ურჯულოებას ურჯულოებისთვის, ასევე ახლა გადაეცით თქვენი ასოები მონებად სიმართლეს — განსაწმედელად.

რადგან, როცა ცოდვის მონები იყავით, მაშინ თავისუფალნი იყავით სიმართლისაგან.

აბა, რა ნაყოფი გქონდათ მაშინ? საქმეები, რომელთა გამო ახლა გრცხვენიათ, ვინაიდან მათი ბოლო სიკვდილია.

ახლა კი, როცა თავისუფლები ხართ ცოდვისაგან და ღვთის მონები გახდით, თქვენი ნაყოფი სიწმიდეა, ხოლო ბოლო — საუკუნო სიცოცხლე.

ვინაიდან ცოდვის საზღაური სიკვდილია, ხოლო ღვთის მადლი — საუკუნო სიცოცხლე ჩვენს უფალში, ქრისტე იესოში.

ანდა, განა არ იცით, ძმებო, — რადგან რჯულის მცოდნეებს ველაპარაკები, — რომ რჯული ბატონობს ადამიანზე, ვიდრე ის ცოცხალია?

რადგან ქმრიანი დედაკაცი რჯულით არის დაკავშირებული ცოცხალ ქმართან, ხოლო თუ ქმარი მოკვდება, თავისუფალია ქმრის რჯულისაგან.

ამიტომ, თუ ქმრის სიცოცხლეში სხვა ქმრისა გახდება, მრუში ეწოდება; ხოლო თუ ქმარი მოკვდება, რჯულისაგან თავისუფალია და სხვა ქმრისად გახდომა მრუშობად არ შეერაცხება.

ამრიგად, ჩემო ძმებო, თქვენც რჯულისათვის დაიხოცენით ქრისტეს სხეულით, რომ ეკუთვნოდეთ სხვას, მკვდრეთით აღმდგარს, რათა ნაყოფი მივუტანოთ ღმერთს.

ვინაიდან, როცა ხორცში ვიყავით, რჯულის მიერ ცოდვის ვნებანი მოქმედებდნენ ჩვენს ასოებში, რომ სიკვდილის ნაყოფი გამოგვეღო.

ახლა კი, რჯულისათვის მკვდრები, გავთავისუფლდით მისგან, რითაც შეპყრობილნი ვიყავით, რათა ვემსახუროთ ღმერთს განახლებული სულით და არა დაძველებული ასოთი.

მაშ, რაღას ვიტყვით? ნუთუ რჯული ცოდვაა? არამც და არამც. ოღონდ სხვანაირად არ შემიცვნია ცოდვა, თუ არა რჯულის მეოხებით, ვინაიდან ვერც გულისთქმას შევიცნობდი, რჯულს რომ არ ეთქვა: არ ისურვო.

ხოლო ცოდვამ მცნებიდან აიღო საბაბი და ჩემში წარმოქმნა ყოველგვარი სურვილი. ვინაიდან ცოდვა რჯულის გარეშე მკვდარია.

ხოლო მე ოდესღაც ვცხოვრობდი რჯულის გარეშე და, როცა მცნება მოვიდა, ცოდვა გაცოცხლდა,

მე კი მოვკვდი. ხოლო მცნება, რომელიც მოცემული იყო სასიცოცხლოდ, სასიკვდილო გამოდგა ჩემთვის,

რადგან ცოდვამ მცნებისგან აიღო საბაბი, მაცდუნა და მომკლა მისი მეშვეობით.

ამრიგად, რჯული წმიდაა, მცნებაც წმიდაა, მართალი და კეთილი.

ნუთუ სიკეთე სიკვდილად მექცა? არამც და არამც. მაგრამ ცოდვა იმიტომ აღმოჩნდა ცოდვად, რომ კეთილის მეშვეობით მოაქვს ჩემთვის სიკვდილი, რათა ცოდვა მეტისმეტად ცოდვილი იყოს მცნების მეშვეობით.

რადგან ვიცით, რომ რჯული სულიერია, მე კი — ხორციელი, ცოდვას მიყიდული.

ვინაიდან რას ვაკეთებ, არ ვიცი. იმიტომ, რომ იმას არ ვაკეთებ, რაც მსურს, არამედ, რაც მძულს, იმას ვაკეთებ.

ხოლო თუ იმას ვაკეთებ, რაც არ მსურს, ვეთანხმები რჯულს, რომ ის კეთილია.

მაშასადამე, მე კი აღარ ვაკეთებ ამას, არამედ ცოდვა, რომელიც ჩემში იმყოფება.

ვინაიდან ვიცი, რომ ჩემში, ესე იგი, ჩემს სხეულში, არ იმყოფება კეთილი. ამრიგად, სურვილი არის ჩემში, მაგრამ კეთილის კეთება — არა.

ვინაიდან არ ვაკეთებ კეთილს, რომელიც მსურს, არამედ ვაკეთებ ბოროტს, რომელიც არ მსურს.

ხოლო თუ იმას ვაკეთებ, რაც არ მსურს, მე კი აღარ ვაკეთებ, არამედ ცოდვა, რომელიც ჩემშია დამკვიდრებული.

ასე აღმოვაჩენ იმ რჯულს, რომ როცა კეთილის გაკეთება მსურს, ბოროტი გვერდით მიწევს,

ვინაიდან შინაგანი ადამიანის მიხედვით მეამება ღვთის რჯული.

მაგრამ ჩემს ასოებში მე ვხედავ სხვა რჯულს, რომელიც წინააღმდეგობას უწევს ჩემი გონების რჯულს და მაქცევს ჩემს ასოებში მყოფი ცოდვის რჯულის ტყვედ.

უბადრუკი ადამიანი ვარ! ვინ დამიხსნის ამ სიკვდილის სხეულისაგან?

ვმადლობ ღმერთს ჩვენი უფლის ქრისტე იესოს მიერ. აჰა, მე თავად ჩემი გონებით ღვთის რჯულს ვემონები, ხოლო სხეულით — ცოდვის რჯულს.

ამიტომ ახლა არავითარი მსჯავრი არ არის მათზე, რომლებიც ქრისტე იესოში ცხოვრობენ არა ხორციელად, არამედ სულიერად.

რადგან სიცოცხლის სულის რჯულმა ქრისტე იესოში გამათავისუფლა მე ცოდვისა და სიკვდილის რჯულისგან.

ვინაიდან, რაკი ვერ შეძლო ხორცის მიერ დაუძლურებულმა რჯულმა, ღმერთმა მოავლინა თავისი ძე ცოდვილი ხორცის მსგავსებაში და ცოდვის გამო მსჯავრი დასდო ცოდვას ხორცში,

რათა აღსრულებულიყო რჯულის სიმართლე ჩვენში, რომლებიც ვცხოვრობთ არა ხორციელად, არამედ სულიერად.

ვინაიდან ისინი, რომლებიც ხორციელად არიან, ხორციელზე ფიქრობენ, ხოლო რომლებიც სულიერად არიან — სულიერზე.

რადგან ხორციელი ფიქრები სიკვდილია, ხოლო სულიერი ფიქრები — სიცოცხლე და მშვიდობა.

იმიტომ, რომ ხორციელი ფიქრები ღვთის მტრობაა, ვინაიდან არ ემორჩილება ღვთის რჯულს და არც შეუძლია.

ამიტომ მათ, რომელნიც ხორციელად ცხოვრობენ, არ ძალუძთ აამონ ღმერთს.2

თქვენ კი ცხოვრობთ არა ხორციელად, არამედ სულიერად, თუკი ღვთის სული ცხოვრობს თქვენში. ხოლო ვისაც ქრისტეს სული არა აქვს, ის მისი არ არის.

და თუ ქრისტე თქვენშია, სხეული მკვდარია ცოდვისათვის, ხოლო სული ცოცხალია სიმართლისათვის.

ხოლო თუ თქვენში იმყოფება მისი სული, ვინც მკვდრეთით აღადგინა იესო, მაშინ ის, ვინც ქრისტე იესო აღადგინა მკვდრეთით, თქვენს მოკვდავ სხეულებსაც გააცოცხლებს თავისი სულით, რომელიც თქვენშია დამკვიდრებული.

ამიტომ, ძმებო, ჩვენ ხორცის მოვალენი არა ვართ, რომ ხორციელად ვიცხოვროთ.

ვინაიდან, თუ ხორციელად ცხოვრობთ, სიკვდილი არ აგცდებათ, ხოლო თუ სულით აკვდინებთ ხორციელ საქმეებს, იცოცხლებთ.

რადგან ისინი, ვინც ღვთის სულით წარიმართებიან, ღვთის შვილები არიან.

ვინაიდან არ მიგიღიათ მონობის სული, რათა კვლავ შიშით იყოთ, არამედ მიღებული გაქვთ შვილობის სული, რომლითაც ვღაღადებთ: „აბბა, მამაო!“

სწორედ ეს სული ემოწმება ჩვენს სულს, რომ ღვთის შვილები ვართ.

ხოლო თუ შვილები — მემკვიდრენიც, ღვთის მემკვიდრენი, და ქრისტეს თანამემკვიდრენი, თუ სინამდვილეში მასთან ერთად ვიტანჯებით, რათა მასთან ერთად ვიდიდოთ კიდეც.

ვინაიდან ვფიქრობ, რომ ახლანდელი ტანჯვანი არაფერია იმ დიდებასთან, რომელიც გამოცხადდება ჩვენს მიმართ.

ვინაიდან ქმნილება იმედით მოელის ღვთის შვილთა გამოცხადებას.

რადგან ქმნილება თავისი ნებით კი არ დაემორჩილა ამაოებას, არამედ მისი დამმორჩილებლის მიერ, სასოებით,

რომ თვით ქმნილებაც გათავისუფლდება ხრწნილების მონობისაგან ღვთის შვილთა დიდების თავისუფლებისათვის.

ვინაიდან ვიცით, რომ მთელი ქმნილება ერთად კვნესის და იტანჯება აქამდე,

და არა მარტო ის, არამედ ჩვენც, რომელთაც სულის პირველი ნაყოფები გვაქვს, ჩვენ თვითონაც ვკვნესით გულში, მოველით რა შვილებას და ჩვენი სხეულის გამოსყიდვას.

ვინაიდან სასოებით ვიქენით დახსნილნი, ხოლო ხილული სასოება არ არის სასოება, ვინაიდან, თუკი ხედავს კაცი, რაღას ესავს?

ხოლო თუ იმის სასოება გვაქვს, რასაც ვერ ვხედავთ, მოთმინებით მოველით მას.

ასევე სულიც ეხმარება ჩვენს უძლურებას. ვინაიდან არ ვიცით, როგორ უნდა ვილოცოთ, არამედ თვით სული შუამდგომლობს ჩვენთვის გამოუთქმელი ოხვრით.

ხოლო გულთამხილავმა იცის, რა არის სულის ზრახვა, იმიტომ, რომ იგი ღვთის ნებით შუამდგომლობს წმიდათათვის.

ჩვენ კი ვიცით, რომ ღვთის მოყვარულებს, მისი განზრახვით მოწოდებულებს, ყოველმხრივ ეწევა სასიკეთოდ.

ვინაიდან, რომელნიც წინასწარ იცნო, მათ წინასწარვე განუსაზღვრა თავისი ძის ხატების მსგავსად ყოფნა, რათა იყოს იგი პირმშო მრავალ ძმათა შორის.

ხოლო ვისაც განუსაზღვრა, მათ კიდეც მოუწოდა და, ვისაც მოუწოდა, კიდეც გაამართლა. და ვინც გაამართლა, კიდეც განადიდა.

ამაზე რაღა ვთქვათ? თუ ღმერთი ჩვენსკენ არის, ვინ გამოვა ჩვენს წინააღმდეგ?

ის, ვინც თავისი საკუთარი ძე არ დაინდო, არამედ გასწირა ჩვენთვის, ყველასათვის, განა მასთან ერთად ყოველივეს არ მოგვმადლებს?

ვინ გაამტყუნებს ღვთის რჩეულებს? ღმერთი გამამართლებელი.

ვინ დასდებს მსჯავრს? ქრისტე იესო, რომელიც მოკვდა და, მეტიც, რომელიც აღდგა მკვდრეთით, ღვთის მარჯვნივ არის და ის შუამდგომლობს ჩვენთვის.

ვინ ჩამოგვაშორებს ქრისტეს სიყვარულს: ჭირი თუ შევიწროება, დევნა თუ შიმშილი, სიშიშვლე თუ საფრთხე, ანდა მახვილი?

როგორც სწერია: „რადგან შენს გამო გვხოცავენ ყოველდღე, დასაკლავ ცხვრებად ვართ შერაცხილნი.“

მაგრამ ყოველივე ამას ვძლევთ ჩვენი მოყვარულის მეშვეობით.

და მწამს, რომ ვერც სიკვდილი და ვერც სიცოცხლე, ვერც ანგელოზები და ვერც მთავრობანი, ვერც ძალნი, ვერც აწმყო და ვერც მყოფადი,

ვერც სიმაღლე და ვერც სიღრმე, ვერც ვერავითარი სხვა ქმნილება ვერ შეძლებს ჩვენს ჩამოშორებას ღვთის სიყვარულისაგან ჩვენს უფალ ქრისტე იესოში.

ჭეშმარიტებას ვლაპარაკობ ქრისტეში, არა ვცრუობ, ჩემი სინდისი მიმოწმებს სულიწმიდაში,

რომ დიდია ჩემდა მწუხარება და განუწყვეტელია ჩემი გულის ტანჯვა.

ნეტავ მე თვითონ ვყოფილიყავი ქრისტესაგან მოკვეთილი ჩემი ძმებისთვის, ჩემს ხორციელ თვისტომთათვის,

რომელნიც ისრაელიანები არიან და ეკუთვნით შვილება და დიდება, აღთქმანი და რჯულმდებლობა, მსახურებანი და დაპირებანი.

მათნი არიან მამანი და მათგანაა ხორციელად ქრისტე, რომელიც არის ღმერთი ყოველთა ზედა, უკუნისამდე კურთხეული. ამინ.

მაგრამ არა ისე, რომ ღვთის სიტყვა დაეცა, ვინაიდან ვინც ისრაელისაგან არის, ყველა ისრაელიანი როდია.

და ყველა, ვინც აბრაამის თესლია, როდია მისი შვილი, ვინაიდან ნათქვამია: „ისაკში იქნება წოდებული შენი თესლი.“

ესე იგი, არა ეს ხორციელი შვილები არიან ღვთის შვილები, არამედ აღთქმის შვილები შეირაცხებიან თესლად.

რადგან ასეთია აღთქმის სიტყვა, როგორც ნათქვამია: „ამ დროს მოვალ და სარას ეყოლება ძე.“

არა მხოლოდ, არამედ როცა რებეკასაც ერთისაგან, ჩვენი მამის, ისაკისაგან ჩაესახა

(ვინაიდან ჯერ კიდევ დაბადებულნი არ იყვნენ მისი შვილები და ჯერ კიდევ არაფერი ჰქონდათ გაკეთებული, კარგი ან ცუდი, რომ ღვთის განზრახვა მისი არჩევანის თანახმად მომხდარიყო)

არა საქმეთაგან, არამედ მომწოდებლისაგან ეთქვა მას: „უფროსი დაემონება უმცროსს.“

როგორც სწერია: „შევიყვარე მე იაკობი, ხოლო ესავი შევიძულე.“

თუ ასეა, რაღა ვთქვათ? ნუთუ უსამართლობაა ღმერთთან? არამც და არამც!

რადგან მოსეს ეუბნება: „ვინც მსურს შევიწყალო, შევიწყალებ, და ვინც მსურს შევიწყნარო, შევიწყნარებ.“

ამრიგად, ეს დამოკიდებულია არა მსურველზე და არა მცდელზე, არამედ შემწყალე ღმერთზე.

ვინაიდან წერილი ეუბნება ფარაონს: „სწორედ ამისათვის დაგაყენე შენ, რომ შენზე ვაჩვენო ჩემი ძალა, რათა განითქვას ჩემი სახელი მთელ ქვეყანაზე.“

ამრიგად, ვინც სურს, მას შეიწყალებს, და ვინც სურს, მას გააჯიუტებს.

შენ მეტყვი: „აბა, რაღას გვდებს ბრალს? მის ნებას ვინ აღუდგება წინ?“

ვინ ხარ შენ, ადამიანო, ღმერთს რომ ედავები? განა ქმნილება ეტყვის შემოქმედს: რატომ შემქმენი ასე?

ნუთუ მეკეცეს უფლება არა აქვს თიხაზე, რომ თავისი მოზელილი თიხიდან ზოგი საპატიო ჭურჭელი გააკეთოს, ზოგიც უპატიო?

მაშ რა, თუ ღმერთი, რომელსაც სურს თავისი რისხვის ჩვენება და ძლიერების უწყება, მრავალი სულგრძელებით ითმენს დასაღუპავად გამზადებულ რისხვის ჭურჭლებს,

რათა გამოაჩინოს თავისი დიდების სიუხვე წყალობის ჭურჭლებზე, რომლებიც წინასწარ გაამზადა სადიდებლად,

ჩვენზე, რომელთაც მოგვიწოდა არა მარტო იუდეველთაგან, არამედ წარმართთაგანაც?

როგორც ოსიასთანაც ამბობს: „არა-ჩემს ერს ვიტყვი ჩემს ერად და არა-საყვარელს — საყვარლად.

და იმ ადგილზე, სადაც მათ ეთქვათ: ‘არა-ჩემი ერი ხართ თქვენ,’ — იქ ეწოდებათ ცოცხალი ღვთის ძენი.“

ხოლო ესაია ღაღადებს ისრაელზე: „ისრაელიანთა რიცხვი ზღვის ქვიშასავითაც რომ იყოს, ნაწილი გადარჩება.“

რადგან თავის სიტყვას ბოლომდე და დაუყოვნებლივ შეასრულებს უფალი ქვეყანაზე.

და როგორც თქვა ესაიამ წინასწარ: „უფალ ცაბაოთს რომ არ დაეტოვებინა ჩვენი თესლი, სოდომელებივით ვიქნებოდით და გომორელებს დავემსგავსებოდით.“

მაშ, რაღა ვთქვათ? წარმართებმა, რომლებიც სიმართლეს არ მისდევდნენ, მიიღეს სიმართლე, სიმართლე რწმენისაგან.

ხოლო ისრაელმა, რომელიც სიმართლის რჯულს ეძებდა, ვერ მიაღწია სიმართლის რჯულს.

რატომ? იმიტომ, რომ რწმენაში კი არ ეძებდა, არამედ რჯულის საქმეებში. შებრკოლდნენ შებრკოლების ქვაზე,

როგორც სწერია: „აჰა, დავდებ სიონში შებრკოლების ქვას და წატყუების კლდეს და, ყოველი, ვისაც სწამს იგი, არ შერცხვება.“

ძმებო! ჩემი გულის სურვილი და ჩემი ვედრება ღვთისადმი ისრაელისათვის არის, რათა გადარჩნენ.

ვინაიდან ვუმოწმებ მათ, რომ აქვთ გულმოდგინება ღვთისადამი, ოღონდ არა შეცნობილად.

რადგან ღვთის სიმართლე ვერ შეიცნეს და ცდილობდნენ საკუთარი სიმართლის დადგენას და ღვთის სიმართლეს არ დაემორჩილნენ.

ვინაიდან ქრისტეა რჯულის დასასრული ყოველი მორწმუნის გასამართლებლად.

მოსე რჯულის სამართლიანობაზე წერს, რომ მისი შემსრულებელი კაცი მისით იცოცხლებს.

ხოლო რწმენისმიერი სამართლიანობა ასე ამბობს: „ნუ იტყვი შენს გულში: „ვინ ავა ზეცაში?“ ესე იგი, ქრისტეს ჩამოსაყვანად.

ანდა: „ვინ ჩავა უფსკრულში?“ ესე იგი, ქრისტეს მკვდრეთით ამოსაყვანად.

მაგრამ რას ამბობს იგი? „ახლოა შენთან სიტყვა შენს ბაგეში და შენს გულში,“ ესე იგი, რწმენის სიტყვა, რომელსაც ვქადაგებთ.

იმიტომ რომ, თუ შენი ბაგით აღიარებ, რომ იესო უფალია, და შენი გულით ირწმუნებ, რომ ღმერთმა აღადგინა იგი მკვდრეთით, გადარჩები.

ვინაიდან გულით სწამთ სიმართლე, ხოლო ბაგით აღიარებენ გადასარჩენად.

რადგან წერილი ამბობს: „არც ერთი მისი მორწმუნე არ შერცხვება.“

ამაში არ არის განსხვავება იუდეველსა და წარმართს შორის, ვინაიდან ერთი უფალი არის ყველაზე. ის უხვია ყველასათვის, ვინც მას მოუხმობს.

რადგან ყოველი, ვინც უფლის სახელს მოუხმობს, გადარჩება.

მაგრამ როგორ მოუხმონ მას, ვისიც არ ირწმუნეს? როგორ ირწმუნონ, ვისზეც არ სმენიათ? როგორ მოისმინონ მქადაგებლის გარეშე?

და როგორ იქადაგონ, თუ წარგზავნილები არ არიან? როგორც სწერია: „რა მშვენიერია სიკეთის მახარებელთა ფერხნი!“

მაგრამ ყველამ როდი ისმინა სახარება, რადგან ესაია ამბობს: „უფალო, ვინ ირწმუნა ჩვენგან მოსმენილი?“

ამრიგად, რწმენა — მოსმენისაგან, ხოლო მოსმენა — ქრისტეს სიტყვისაგან.

მაგრამ ვამბობ: ნუთუ არ მოუსმენიათ? პირიქით, მთელ მსოფლიოს მოედო მათი ხმა, და ქვეყნის კიდეებს — მათი სიტყვები.

მაგრამ ვამბობ: ნუთუ ისრაელმა არ იცოდა? პირველი მოსე ამბობს: „მე შურს აღვძრავ თქვენში არა-ერით, გაგარისხებთ უგუნური ერით.“

ხოლო ესაია გაბედულად ამბობს: „მიპოვეს მათ, ვინც არ მეძებდა. გამოვეცხადე მათ, ვინც არ მკითხულობდა.“

ხოლო ისრაელს ეუბნება: „მთელ დღეს ვიწვდიდი ჩემს ხელებს ურჩი და გაუგონარი ხალხისაკენ.“

მაშ, ვამბობ: ნუთუ ღმერთმა უარყო თავისი ხალხი? არამც და არამც! რადგან მეც ისრაელიანი ვარ, აბრაამის თესლისაგან, ბენიამინის ტომიდან.

არ უარუყვია ღმერთს თავისი ხალხი, რომელიც წინასწარ იცნო. განა არ იცით, რას ამბობს წერილი ელიას შესახებ, როგორ ჩივის ისრაელზე ღვთის წინაშე და ამბობს:

„უფალო! შენი წინასწარმეტყველნი ამოხოცეს და შენი სამსხვერპლოები დაანგრიეს. დავრჩი მარტო მე და ჩემს მოკვლას ცდილობენ.“

მაგრამ რას ეუბნება მას ღვთის პასუხი? „დავიტოვე მე ჩემთვის შვიდი ათასი კაცი, რომელთაც მუხლი არ მოიდრიკეს ბაყალის წინაშე.“

ასევე ამუამადაც არსებობს ნატამალი, მადლით ამორჩეული.

ხოლო თუ მადლით, უკვე არა საქმეებით, თორემ მადლი აღარ იქნება მადლი. ხოლო თუ საქმეებით იყო, ეს უკვე მადლი აღარ არის. თორემ საქმეც აღარ არის საქმე.

მაშ რა? რასაც ეძებდა ისრაელი, ვერ მიაღწია. მხოლოდ რჩეულებმა მიაღწიეს, დანარჩენებს კი გული დაეხშოთ.

როგორც სწერია: „მისცა მათ ღმერთმა უგრძნობლობის სული, თვალები, რათა არ ხედავდნენ, და ყურები, რათა არ ესმოდეთ დღევანდელ დღემდე.“

ხოლო დავითი ამბობს: „მათი სუფრა იყოს მახე, ბადე და საცდური და მათდა მისაგებელი,

დაიბინდოს მათი თვალები, რათა ვერ ხედავდნენ, ხოლო მათი ხერხემალი სამუდამოდ მრუდი იყოს.“

მაშ, ვამბობ: იმდენად უნდა წაბორძიკდნენ, რომ დაეცნენ? არამც და არამც! მაგრამ მათი დაცემით ხსნა ეღირსათ წარმართებს, რათა აღძრულიყო მათში შური.

და თუ მათი დაცემა სოფლის სიმდიდრეა და მათი დამცრობა — წარმართთა სიმდიდრე, მით უმეტეს მათი სავსება.

ხოლო თქვენ გეუბნებით, წარმართნო: რამდენადაც წარმართთა მოციქული ვარ, ჩემს მსახურებას ვადიდებ.

ნეტა შემძლებოდა შურის გაღვივება ჩემს ახლობლებში და ზოგიერთი მათგანის ხსნა.

ვინაიდან, თუ მათი განდევნა სოფლის შერიგებაა ღმერთთან, აბა, რაღა იქნება მათი მიღება, თუ არა სიცოცხლე მკვდართაგან?

თუ პირველნაყოფი წმიდაა, მაშ, ცომიც; და თუ ფესვი წმიდაა, მაშ, რტოც.

ხოლო თუ ზოგი რტო გადატყდა და შენ, ველურო ზეთისხილო, დაემყენ მათ ადგილას და გახდი ზეთის ხილის ფესვისა და წვენის თანაზიარი,

ნუ იამპარტავნებ რტოთა წინაშე. ხოლო თუ იამპარტავნებ, იცოდე, შენ კი არ გიკავია ფესვი, არამედ ფესვს უკავიხარ შენ.

შენ იტყვი: რტოები გადატყდნენ, რათა მე დავემყნოო!

კეთილი. ისინი გადატყდნენ, ვინაიდან არ სწამდათ, შენ კი დგახარ რწმენით. ნუ გაამაყდები, არამედ გეშინოდეს.

ვინაიდან, თუ ღმერთმა არ დაინდო ბუნებრივი რტოები, შენც არ დაგინდობს.

ამრიგად, ხედავ ღვთის სახიერებას და სიმკაცრეს: სიმკაცრეს დაცემულებზე და სახიერებას შენზე, თუ იდგები მის სახიერებაში, თუ არა და, შენც მოიკვეთები.

და ისინიც, თუ ურწმუნოებაში არ იდგებიან, დაემყნობიან, რადგან ღმერთს ძალუძს მათი კვლავ დამყნობა.

ხოლო თუ შენ მოკვეთილი ხარ ბუნებით ველური ზეთისხილისგან და არაბუნებრივად დაემყნე კარგ ზეთისხილს, მით უმეტეს ესენი, ბუნებრივები, დაემყნობიან თავიანთ ზეთისხილს.

რადგან არ მინდა, ძმებო, არ იცოდეთ ეს საიდუმლო, რათა არ ეყრდნობოდეთ თქვენს სიბრძნეს: მანამდე ახლავს ნაწილობრივ სიბრმავე ისრაელს, ვიდრე მთელი წარმართობა არ მივა ღმერთთან.

ასე მთელი ისრაელი გადარჩება, როგორც სწერია: „მოვა სიონიდან მხსნელი და უღვთოებას ააცდენს იაკობს.

ეს არის ჩემი აღთქმა მათთვის, როცა წარვხოცავ მათ ცოდვებს.“

დიახ, სახარების მიხედვით ისინი მტრები არიან თქვენი გულისათვის; ხოლო ამორჩევის მიხედვით — საყვარელნი, მამების გულისათვის.

ვინაიდან უცვალებელია ღვთის ნიჭი და მოწოდება.

ისევე, როგორც თქვენც ოდესღაც ეურჩებოდით ღმერთს, ახლა კი შეწყალებული ხართ მათი ურჩობით,

ისე, ახლა ისინიც ურჩობენ იმისათვის, რომ ისინიც შეწყალებულნი იქნენ იმ წყალობით, რომელიც თქვენ გეძლევათ.

ვინაიდან ყველანი ურჩობაში ჩაკეტა ღმერთმა, რათა ყველანი შეიწყალოს.

ო, ღვთის სიმდიდრეთა და სიბრძნისა და შემეცნების სიღრმე! რა ჩაუწვდომელნი არიან მისი სამართალნი და მიუკვლეველნი მისი გზები!

რადგან ვინ შეიცნო უფლის გონება? ვინ იყო მისი მრჩეველი?

ან წინასწარ ვინ მისცა მას, რომ მიუზღოს?

რადგან ყოველივე მისგან, მის მიერ და მის მიმართ არის. მას დიდება უკუნისამდე. ამინ.

ამრიგად, შეგაგონებთ, ძმებო, ღვთის წყალობებით, რომ შესწიროთ თქვენი სხეული ცოცხალ, წმიდა, ღვთის სასურველ მსხვერპლად, რაც თქვენი სულიერი მსახურება იქნება.

და ნუ მიესადაგებით ამ წუთისოფელს, არამედ შეიცვალენით თქვენი გონების განახლებით, რათა შეიცნოთ, რა არის ღვთის ნება — კეთილი, სასურველი და სრულყოფილი.

ჩემთვის მოცემული მადლით ვეუბნები ყოველ თქვენგანს: თქვენს თავზე იმაზე მეტად ნუ იფიქრებთ, ვიდრე უნდა ფიქრობდეთ, არამედ იფიქრეთ საღად, იმ რწმენის კვალობაზე, რაც ღმერთმა გიწილადათ თითოეულს.

ვინაიდან ჩვენ ერთ სხეულში მრავალი ასო გვაქვს, მაგრამ ყველა ასოს როდი აქვს ერთი და იგივე საქმე.

ასევე ჩვენ, მრავალნი ერთ სხეულად ვართ ქრისტეში, ხოლო ერთიმეორისათვის2— ასონი.

და გვაქვს მადლით სხვადასხვა ნიჭი, ჩვენთვის მოცემული, თუ ქადაგებაა — რწმენის მიხედვით,

თუ მსახურებაა — მსახურებაში, თუ მოძღვარია — დამოძღვრაში,

თუ გამამხნევებელია — გამხნევებაში, გამნაწილებელია — უბრალოებაში, წინამდგომია — სიბეჯითეში და მწყალობელია — მხიარულებაში.

სიყვარული წრფელი იყოს. გძაგდეთ ბოროტი და მიეკვროდეთ კეთილს.

ძმათმოყვარეობაში — ერთმანეთისადმი გულთბილი სიყვარულით, პატივისცემაში ერთმანეთს დაასწარით.

იბეჯითეთ და ნუ დაიღლებით. სულით აღეგზნეთ. ემსახურეთ უფალს.

იხარეთ იმედში, მომთმენნი იყავით გასაჭირში, ლოცვაში — ურყევნი.

მონაწილეობა მიიღეთ წმიდათა საჭიროებაში, ესწრაფეთ სტუმართმოყვარეობას.

ლოცეთ თქვენი მდევნელები, ლოცეთ და ნუ წყევლით.

მოხარულებთან იხარეთ და მოტირალებთან იტირეთ.

ერთსულოვანნი იყავით ერთმანეთში. ქედმაღლური ფიქრები ნუ გექნებათ, არამედ მორჩილებს მისდიეთ, ბრძენი ნუ გეგონებათ საკუთარი თავი.

ნურავის მიაგებთ ბოროტის წილ ბოროტს. ცდილობდეთ კეთილს ყველა ადამიანის წინაშე.

თუ თქვენის მხრივ შესაძლებელია, ყველა ადამიანთან მშვიდობიანად იყავით.

შურს ნუ იძიებთ თქვენთვის, საყვარელნო, არამედ ადგილი მიეცით უფლის რისხვას, ვინაიდან სწერია: „ჩემია შურისგება და მე მივაგებ, — ამბობს უფალი.“

ამიტომ, თუ შენი მტერი მშიერია, დააპურე იგი; თუ სწყურია, დაალევინე. ვინაიდან ამის გაკეთებით ნაკვერცხლებს აგროვებ მის თავზე.

არ დაგძლიოს ბოროტმა, არამედ სძლიე ბოროტს კეთილით.

ყოველი სული დაემორჩილოს უმაღლეს ხელმწიფებას. ვინაიდან არ არსებობს ხელმწიფება, თუ არა ღვთისაგან, ხოლო არსებულნი ღვთის მიერ არიან დადგენილნი.

ამიტომ ხელმწიფების მოწინააღმდეგე ეწინააღმდეგება ღვთის დადგენილებას, ხოლო მოწინააღმდეგენი მსჯავრს დაიტეხენ თავზე.

რადგან მთავარნი საშიშნი არიან არა კეთილი საქმეებისათვის, არამედ ბოროტთათვის. თუ გსურს, რომ ხელმწიფებისა არ გეშინოდეს, კეთილი აკეთე და ქებას მიიღებ მისგან.

ვინაიდან იგი ღვთის მსახურია შენდა სასიკეთოდ. მაგრამ თუ ბოროტებას იქმ, გეშინოდეს, რადგან ტყუილად როდი ატარებს მახვილს. ის ღვთის მსახურია და რისხვით შურისმაძიებელი ბოროტმოქმედზე.

ამიტომ ჩვენ უნდა დავემორჩილოთ არა მარტო რისხვის გამო, არამედ სინდისის გამოც.

სწორედ ამისათვის იხდით ხარკს, ვინაიდან ისინი ღვთის მსახურები არიან და დღენიადაგ ამას აკეთებენ.

ამრიგად, მიეცით ყველას, რაც ეკუთვნის: ვისაც ხარკი — ხარკი, ვისაც ბაუი — ბაუი, ვისაც შიში — შიში, ვისაც პატივი — პატივი.

არავისი არაფერი დაგედოთ ვალად, გარდა ერთიმეორის სიყვარულისა, ვინაიდან სხვისი მოყვარული ასრულებს რჯულს.

რადგან: „არ იმრუშო, არ მოკლა, არ მოიპარო, არ იყო ცრუმოწმე, არ ინდომო“ და სხვა რამ მცნებაც შედის ამ სიტყვაში: „გიყვარდეს მოყვასი შენი, ვითარცა თავი შენი.“

სიყვარული არ უბოროტებს მოყვასს. ამიტომ სიყვარული რჯულის აღსრულებაა.

მაშ ასე, იმოქმედეთ, რადგან იცით დრო, რომ დადგა ძილისაგან თქვენი გამოღვიძების უამი. ვინაიდან ახლა უფრო ახლოა ჩვენი ხსნა, ვიდრე მაშინ, როცა ვირწმუნეთ.

ღამე წავიდა და დღე მოახლოვდა. ამიტომ მოვიშოროთ სიბნელის საქმეები და შევიმოსოთ ნათლის საჭურველი.

მოვიქცეთ თავდაჭერილად, როგორც დღისით: არა მსუნაგობით და ლოთობით, არა ავხორცობითა და თავაშვებულობით, არა ჩხუბით და შურით,

არამედ შეიმოსეთ უფალი ქრისტე და ხორცზე ზრუნვას გულისთქმად ნუ გაიხდით.

რწმენაში უძლურნი მიიღეთ, ოღონდ არა აზრებზე საკამათოდ.

ზოგს სჯერა, რომ ყველაფრის ჭამა შეიძლება, უძლური კი მხოლოდ მწვანილეულს ჭამს.

ვინც ჭამს, ნუ დაამცირებს იმას, ვინც არა ჭამს. და ვინც არა ჭამს, ნუ განიკითხავს იმას, ვინც ჭამს. იმიტომ რომ ღმერთმა მიიღო იგი.

ვინ ხარ შენ, სხვისი მონის გამკითხველო? თავისი უფლის წინაშე იგი დგას ან ეცემა, მაგრამ წამოყენებული იქნება, ვინაიდან ღმერთს ძალუძს მისი წამოყენება.

ზოგი დღეს დღისგან განარჩევს, ზოგი კი ყველა დღეს ერთნაირად განიკითხავს. ყველა თავის რწმენაში იყოს მტკიცე.

ვინც პატივს მიაგებს დღეს, უფლისათვის მიაგებს, და ვინც ჭამს, უფლისათვის ჭამს, რადგან მადლობას სწირავს ღმერთს. ხოლო ვინც არ ჭამს, უფლისათვის არ ჭამს და მადლობას სწირავს ღმერთს.

ვინაიდან არც ერთი ჩვენგანი არ ცოცხლობს საკუთარი თავისათვის და არავინ კვდება საკუთარი თავისათვის.

ვინაიდან, თუ ვცოცხლობთ, უფლისათვის ვცოცხლობთ და, თუ ვკვდებით, უფლისათვის ვკვდებით. და ამიტომ, ვცოცხლობთ თუ ვკვდებით, უფლისანი ვართ.

რადგან იმისათვის მოკვდა ქრისტე და გაცოცხლდა, რომ იუფლოს მკვდრებზეც და ცოცხლებზეც.

მაშ, შენ რატომ განიკითხავ შენს ძმას? ანდა რატომ ამცირებ შენს ძმას? ჩვენ ხომ ყველანი წარვდგებით ღვთის სამსჯავროს წინაშე.

რადგან სწერია: „მე ცოცხალი ვარ, — ამბობს უფალი, — ჩემს წინაშე მოიდრიკება ყოველი მუხლი და ყოველი ენა აღიარებს ღმერთს.“

ამრიგად, ყოველი ჩვენგანი საკუთარი თავისათვის პასუხს აგებს ღვთის წინაშე.

ამიტომ ნუღარ განვიკითხავთ ერთმანეთს, არამედ უფრო იმას განიკითხავდეთ, რომ ძმამ ძმა არ დააბრკოლოს და არ აცდუნოს.

მე ვიცი და დარწმუნებული ვარ უფალ იესოში, რომ თავისთავად არაფერია გაუწმიდურებული. მხოლოდ მისთვის არის გაუწმიდურებული, ვინც გაუწმიდურებულად ჩათვლის რაიმეს.

თუ საჭმლის გამო შეწუხდება შენი ძმა, შენ უკვე აღარ იქცევი სიყვარულით. შენი საჭმლით ნუ დაღუპავ მას, ვისთვისაც მოკვდა ქრისტე.

დასაგმობი ნუ გახდება თქვენი სიკეთე.

ვინაიდან ღვთის სასუფეველი საჭმელ-სასმელი კი არ არის, არამედ სიმართლე, მშვიდობა და სიხარული სულიწმიდაში.

ხოლო ვინც ამით ემსახურება ქრისტეს, იგი სასურველია ღვთისათვის და მოსაწონი — ადამიანთათვის.

მაშ, ვესწრაფოთ იმას, რაც მშვიდობასა და ერთმანეთის აღშენებას ემსახურება.

საჭმლისათვის ნუ დაარღვევ ღვთის საქმეებს. ყოველივე წმიდაა, მაგრამ ბოროტია იმისათვის, ვინც შებრკოლებით ჭამს.

უმჯობესია არა ჭამო ხორცი, არ დალიო ღვინო და არც სხვა რამ, რითაც შენი ძმა შებრკოლდება.

გაქვს რწმენა? გქონდეს შენთვის ღვთის წინაშე. ნეტარია ის, ვინც თავის თავს არ სდებს მსჯავრს იმის გამო, რასაც ირჩევს.

ვინც ეჭვობს ჭამისას, დამნაშავეა, ვინაიდან რწმენით არ იქცევა. ხოლო ყოველივე, რაც რწმენით არაა, ცოდვაა.

ხოლო მას, ვისაც ძალუძს თქვენი განმტკიცება ჩემი სახარების და იესო ქრისტეს ქადაგების მიხედვით, იმ საიდუმლოს გამოცხადებით, რომელიც უკუნისიდან მიდუმებული იყო,

ხოლო ახლა გაცხადებულია წინასწარმეტყველურ წერილებში, მარადიული ღვთის ბრძანებით ეუწყა ყველა ერს, რომ დაემორჩილონ რწმენას.

ერთადერთ ბრძენ ღმერთს, იესო ქრისტეს მეშვეობით, დიდება უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.

ხოლო ჩვენ, ძლიერთ, გვმართებს ვზიდოთ უსუსურთა უძლურება და არ ვეძებოთ საკუთარი თავის სიამე.

ყოველი ჩვენგანი უნდა აამებდეს მოყვასს სასიკეთო აღშენებისათვის.

ვინაიდან ქრისტეც არ ეძებდა სიამეს თავისთვის, არამედ როგორც სწერია: „შენი მლანძღველების ლანძღვა დამატყდა მე.“

რადგან ყოველივე, რაც წინათ დაიწერა, ჩვენს სასწავლებლად დაიწერა, რათა მოთმინებით და წერილთა ნუგეშით გვქონდეს სასოება.

ხოლო მოთმინებისა და ნუგეშის ღმერთმა მოგცეთ თქვენ ერთმანეთში ერთსულოვნება ქრისტე იესოს მიერ.

რათა ერთსულოვნად, ერთი პირით ადიდოთ ღმერთი, ჩვენი უფლის იესო ქრისტეს მამა.

ამიტომ მიიღეთ ერთმანეთი ისევე, როგორც ქრისტემ მიგიღოთ თქვენ ღვთის სადიდებლად.

ხოლო მე ვამბობ, რომ ქრისტე გახდა წინადაცვეთილთა მსახური ღვთის ჭეშმარიტებისათვის, რათა შესრულებულიყო მამებისათვის აღთქმული,

და რათა წარმართებს განედიდებინათ ღმერთი წყალობისათვის, როგორც სწერია: „ამისათვის გაღიარებ წარმართებს შორის და ვუგალობებ შენს სახელს.“

და კვლავ ამბობს: „იხარებდეთ, წარმართნო, მის ხალხთან ერთად.“

და კვლავ: „წარმართებო, აქებდეთ უფალს და, ხალხებო, ადიდებდეთ მას.“

და კვლავ, ესაია ამბობს: „იყოს იესეს ფესვი, რომელიც აღდგება წარმართებზე საუფლოდ, მისი სასოება ექნებათ წარმართებს.“

ხოლო სასოების ღმერთმა აგავსოთ ყოველგვარი სიხარულით და მშვიდობით რწმენაში, რათა სულიწმიდის ძალით იუხვოთ სასოებაში.

და თვითონ მეც, ძმანო, დარწმუნებული ვარ, რომ თქვენ თვითონაც სავსე ხართ სათნოებით, სავსე ხართ ყოველი ცოდნით და შეგიძლიათ ერთმანეთის დარიგება.

მაგრამ ცოტა გავკადნიერდი, როცა გწერდით აქა-იქ, როგორც თქვენდამი შეხსენებას ღვთის მიერ ჩემთვის მოცემული მადლით,

ვიყო იესო ქრისტეს მსახური წარმართებთან და ღვთის სახარების მღვდელმსახური, რათა წარმართთა შესაწირავი იყოს სასურველი და სულიწმიდის მიერ განწმედილი.

ამიტომ შემიძლია ვიამაყო ქრისტე იესოში ღვთის წინაშე.

რადგან ისეთი რამის ლაპარაკს ვერ გავბედავ, რაც ქრისტეს არ გაეკეთებინოს ჩემი მეშვეობით წარმართთა დასამორჩილებლად სიტყვით და საქმით,

ნიშნებისა და სასწაულების ძალით, ღვთის სულის ძალით, ისე, რომ იერუსალიმიდან და მისი შემოგარენიდან ილირიკამდე გავავრცელე ქრისტეს სახარება.

თანაც, ვცდილობდი მეხარებინა არა იქ, სადაც უკვე ცნობილი იყო ქრისტეს სახელი, რათა არ მეშენებინა სხვის საძირკველზე,

არამედ როგორც სწერია: „ვისთვისაც არ გამოუცხადებიათ, დაინახავენ, და ვისაც არ მოუსმენია, მიხვდებიან.“

ამის გამოც იყო, რომ მრავალგზის შემიფერხდა თქვენთან მოსვლა.

ხოლო ახლა, როცა ჯერ კიდევ არა მაქვს ადგილი ამ მხარეებში, ხოლო მრავალი წელია მსურს თქვენთან მოსვლა,

როგორც კი დავაპირებ ესპანეთში გამგზავრებას, გამოგივლით, ვინაიდან ვიმედოვნებ, რომ გნახავთ გავლისას, და თქვენ გამაცილებთ იქ, და ერთხანს მაინც დავტკბები თქვენთან ყოფნით.

ხოლო ახლა იერუსალიმში მივდივარ წმიდათა სამსახურად.

რადგან მაკედონიამ და აქაიამ ინებეს მოწყალების გაზიარება ღარიბი წმიდებისათვის, რომლებიც იერუსალიმში არიან.

ინებეს და მოვალენიც არიან მათ წინაშე. ვინაიდან, თუ წარმართები ეზიარნენ მათ სულიერში, ხორციელადაც უნდა მოემსახურონ მათ.

ამრიგად, როცა დავამთავრებ ამას და ბეჭედს დავასვამ მათ ნაყოფს, თქვენთან გამოვლით წავალ ესპანეთისკენ.

ხოლო ვიცი, რომ თქვენთან მოსვლისას მოვალ ქრისტეს სახარების სრული კურთხევით.

შეგაგონებთ თქვენ, ძმანო, ჩვენი უფლით, იესო ქრისტეთი და სულის სიყვარულით, ჩემთან ერთად იბეჯითოთ ჩემთვის ღვთისადმი ლოცვებში.

რათა გადავურჩე ურწმუნოებს იუდეაში და წმიდათათვის სასიამოვნო იყოს ჩემი სამსახური იერუსალიმში.

რათა სიხარულით მოვიდე თქვენთან ღვთის ნებით და დავისვენო თქვენთან.

მშვიდობის ღმერთი იყოს ყველა თქვენგანთან. ამინ.

აჰა, წარმოგიდგენთ ჩვენს დას ფებეს, რომელიც არის კენქრელთა ეკლესიის მსახური,

რათა მიიღოთ იგი უფალში, როგორც წმიდებს შეეფერება, და დაეხმაროთ ყველაფერში, რაც დასჭირდება თქვენთან, ვინაიდან ისიც ბევრის შემწე იყო და პირადად ჩემიც.

მოიკითხეთ პრისკა და აკვილა, ჩემი თანამშრომელნი ქრისტე იესოში,

რომელნიც თავს სწირავდნენ ჩემი სიცოცხლისათვის და რომელთაც არა მარტო მე ვემადლიერები, არამედ წარმართთა ეკლესიებიც,

და მათი საშინაო ეკლესიაც. მოიკითხეთ ჩემი საყვარელი ეპენეტოსი, რომელიც აზიაში პირველი ნაყოფია ქრისტესათვის.

მოიკითხეთ მარიამი, რომელმაც ბევრი იშრომა თქვენთვის.

მოიკითხეთ ანდრონიკე და იუნია, ჩემი ნათესავები და ჩემი თანატყვეები, რომელნიც განთქმული არიან მოციქულთა შორის და ჩემზე უწინაც ირწმუნეს ქრისტე.

მოიკითხეთ ამპლიასი, ჩემი საყვარელი, უფალში.

მოიკითხეთ ურბანოსი, ჩვენი თანამშრომელი ქრისტეში, და ჩემი საყვარელი სტაქისი.

მოიკითხეთ ქრისტეში გამოცდილი აპელესი. მოიკითხეთ არისტობულეს შინაურები.

მოიკითხეთ ჩემი ნათესავი იროდიონი. მოიკითხეთ ნარკისუსის შინაურები, უფალში მყოფნი.

მოიკითხეთ უფალში მშრომელები, ტრიფენა და ტრიფოსასი. მოიკითხეთ საყვარელი პერსისი, რომელმაც ბევრი იშრომა უფალში.

მოიკითხეთ უფალში რჩეული რუფუსი და დედა მისი და ჩემი.

მოიკითხეთ ასვინკრიტოსი, ფლეგონი, ჰერმესი, პატრობასი, ჰერმასი და მათთან მყოფი ძმები.

მოიკითხეთ ფილოლოგოსი და იულია, ნირეასი და მისი და, ოლიმპასი, და მათთან მყოფი ყველა წმიდა.

მოიკითხეთ ერთმანეთი წმიდა ამბორით. მოკითხვას გითვლით ქრისტეს ყველა ეკლესია.

შეგაგონებთ, ძმანო, მოერიდეთ მათ, ვინც განხეთქილებასა და საცდურს ქმნის წინააღმდეგ იმ მოძღვრებისა, რომელიც თქვენ ნასწავლი გაქვთ, და შეაქციეთ მათ ზურგი.

ვინაიდან ასეთი ადამიანები ემსახურებიან არა ჩვენს უფალს იესო ქრისტეს, არამედ თავიანთ მუცელს და ლამაზი სიტყვებით და მოფერებით აცდუნებენ უმანკოთა გულებს.

რადგან თქვენი მორჩილება ყველასათვის ცნობილია. ამიტომ მოხარული ვარ თქვენს გამო, მაგრამ მინდა, რომ ბრძენები იყოთ სიკეთისათვის და უბრალონი — ბოროტისათვის.

ხოლო მშვიდობის ღმერთი მალე თქვენს ფერხთით შემუსრავს სატანას. ჩვენი უფლის იესო ქრისტეს მადლი თქვენთანაა. ამინ.

მოკითხვას გითვლიან ჩემი თანამშრომელი ტიმოთე და ჩემი ნათესავები ლუკიოსი, იასონი, და სოსიპატროსი.

მოკითხვას გითვლით უფალში ტერტოსი, რომელმაც დავწერე ეს წერილი.

მოკითხვას გითვლიან ჩემი მასპინძელი გაიოზი და მთელი ეკლესია. მოკითხვას გითვლიან ქალაქის მეგანძური ერასტოსი და ძმა კვარტოსი.

ჩვენი უფლის იესო ქრისტეს მადლი ყოველ თქვენგანთან. ამინ.