Ветхий Завет:
Быт.
Исх.
Лев.
Числ.
Втор.
Нав.
Суд.
Руфь
1Цар.
2Цар.
3Цар.
4Цар.
1Пар.
2Пар.
1Ездр.
Неем.
2Ездр.
Тов.
Иудифь
Эсф.
Иов.
Пс.
Притч.
Еккл.
Песн.
Прем.
Сир.
Ис.
Иер.
Плач.
Посл.Иер.
Вар.
Иез.
Дан.
Ос.
Иоиль.
Ам.
Авд.
Иона
Мих.
Наум.
Авв.
Соф.
Агг.
Зах.
Мал.
1Макк.
2Макк.
3Макк.
3Ездр.
Новый Завет: Мф. Мк. Лк. Ин. Деян. Иак. 1Пет. 2Пет. 1Ин. 2Ин. 3Ин. Иуд. Рим. 1Кор. 2Кор. Гал. Еф. Флп. Кол. 1Фес. 2Фес. 1Тим. 2Тим. Тит. Флм. Евр. Откр.
Новый Завет: Мф. Мк. Лк. Ин. Деян. Иак. 1Пет. 2Пет. 1Ин. 2Ин. 3Ин. Иуд. Рим. 1Кор. 2Кор. Гал. Еф. Флп. Кол. 1Фес. 2Фес. 1Тим. 2Тим. Тит. Флм. Евр. Откр.
Скрыть
16:3
16:4
16:10
16:11
16:17
см.:
Прем.19:19;
16:18
16:19
16:22
см.:
Исх.9:23-24;
16:23
16:24
16:25
16:27
16:28
Церковнославянский (рус)
Сего́ ра́ди от подо́бныхъ пострада́ша досто́йнѣ, и мно́жествомъ звѣре́й казне́ни бы́ша.
Вмѣ́сто муче́нiя бла́го сотвори́лъ еси́ лю́демъ твои́мъ, въ похотѣ́нiе жела́нiя стра́нное вкуше́нiе, пи́щу угото́валъ еси́ кра́стели,
да о́ни у́бо вожделѣ́вшiи пи́щи, показа́нiемъ по́сланыхъ, и от ну́жнаго хотѣ́нiя отвратя́тся, сі́и же вма́лѣ ску́дни бы́вше, и стра́нна приобща́тся вкуше́нiя.
Подоба́ше бо на о́ныхъ у́бо неизбѣ́жнѣй нищетѣ́ наити́ мучи́телствующихъ, си́мъ же то́кмо показа́ти, ка́ко врази́ и́хъ му́чишася.
И́бо егда́ тѣ́мъ на́йде же́стокъ звѣре́й гнѣ́въ, и угрызе́ньми сверѣ́пыхъ истребля́хуся змие́въ,
но не до конца́ пребы́сть гнѣ́въ тво́й: въ наказа́нiе же вма́лѣ смуще́ни бы́ша, зна́менiе имѣ́юще спасе́нiя, на воспомина́нiе за́повѣди зако́на твоего́:
обрати́выйся бо не [ве́щiю] зри́мою цѣля́шеся, но тобо́ю всѣ́хъ спаси́телемъ.
И въ се́мъ же показа́лъ еси́ враго́мъ на́шымъ, я́ко ты́ еси́ избавля́яй от вся́каго зла́:
тѣ́хъ бо акри́ды и му́хи поби́ша угрызе́нiемъ, и не обрѣ́теся цѣльба́ душа́мъ и́хъ, я́ко досто́йни бя́ху от таковы́хъ му́читися.
Сыно́въ же твои́хъ ниже́ ядови́тыхъ змие́въ зу́бы одолѣ́ша: ми́лость бо твоя́ прихожда́ше и изцѣля́ше и́хъ.
Въ па́мять бо слове́съ твои́хъ бя́ху усѣ́чени и ско́ро изцѣля́хуся, да не во глубину́ впа́дше забве́нiя отлуча́тся твоего́ благодѣя́нiя:
ниже́ бо зе́лiе, ниже́ обяза́нiе изцѣли́ и́хъ, но сло́во твое́, Го́споди, изцѣля́ющее вся́.
Ты́ бо живота́ и сме́рти вла́сть и́маши, и низво́диши да́же до вра́тъ а́да, и возво́диши.
Человѣ́къ же убива́етъ у́бо зло́бою свое́ю: изше́дшаго же ду́ха не возврати́тъ, ниже́ па́ки призыва́етъ ду́шу взя́тую.
Твоея́ же руки́ избѣжа́ти невозмо́жно е́сть:
отмета́ющiися бо тебе́ вѣ́дѣти нечести́вiи, въ крѣ́пости мы́шцы твоея́ бiе́ни бы́ша стра́нными дождьми́ и гра́дами, и бу́рями гони́ми неизбѣ́жно, и огне́мъ растаева́еми.
Пресла́вное бо, въ водѣ́ вся́ угаша́ющей мно́жае дѣ́йствоваше о́гнь: спобо́рникъ бо е́сть мíръ о пра́ведныхъ.
Овогда́ бо у́бо укроща́шеся пла́мень, да не сожже́тъ по́сланныхъ живо́тныхъ на нечести́выя: но сі́и зря́ще да вѣ́дятъ, я́ко от Бо́жiя суда́ стра́ждутъ гоне́нiе.
Овогда́ же и между́ водо́ю вы́ше си́лы о́гненныя паля́ше, да беззако́нныя земли́ порожде́нiя растли́тъ.
Вмѣ́сто же си́хъ а́нгелскою пи́щею пита́лъ еси́ лю́ди твоя́, и угото́ванъ хлѣ́бъ съ небесе́ посла́лъ еси́ и́мъ безъ труда́, вся́кое услажде́нiе въ себѣ́ имѣ́ющь и ко вся́кому сли́чный вкуше́нiю.
Существо́ бо твое́ сла́дость твою́ ко сыно́мъ пока́зоваше, и угожда́я еди́наго коего́ждо во́ли, я́коже кто́ хотя́ше, превраща́шеся.
Снѣ́гъ же и ле́дъ терпя́ху о́гнь и не растаява́ху: да увѣ́дятъ, я́ко плоды́ враго́въ истребля́ше о́гнь горя́щь во гра́дѣ и въ дожде́хъ блиста́ющь:
то́йже па́ки, да пита́ются пра́веднiи, [о́гнь] и свою́ забы́ си́лу.
Творе́нiе бо, тебѣ́ творцу́ всѣ́хъ служа́щее, распростира́ется на му́ку проти́ву непра́ведныхъ и легча́е твори́тся во благодѣя́нiе ра́ди на тя́ надѣ́ющихя.
Сего́ ра́ди и тогда́ во вся́ преобразу́емое всѣ́хъ корми́телницѣ благода́ти твое́й служа́ше къ во́ли тре́бующихъ:
да науча́тся сы́нове твои́, и́хже возлюби́лъ еси́, Го́споди, я́ко не рожде́нiя плодо́въ пита́ютъ человѣ́ка, но сло́во твое́ тебѣ́ вѣ́рующихъ соблюда́етъ.
Е́же бо огне́мъ нерастлѣ́но ско́ро от ма́лыя лучи́ со́лнечныя грѣ́емое растаява́шеся:
да зна́емо бу́детъ [всѣ́мъ], я́ко подоба́етъ предвари́ти со́лнце на благодаре́нiе тебѣ́ и къ восто́ку свѣ́та тебѣ́ поклони́тися.
Неблагода́рнаго бо упова́нiе я́ко зи́мный и́ней раста́етъ, и излiе́тся я́ко вода́ неключи́ма.
Посему они достойно были наказаны чрез подобных животных и терзаемы множеством чудовищ.
Вместо такого наказания Ты благодетельствовал народу Твоему: в удовлетворение прихоти их Ты приготовил им в насыщение необычайную пищу – перепелов,
дабы те, мучимые голодом, по отвратительному виду насланных гадов, отказывали и необходимому позыву на пищу, а эти, кратковременно потерпев недостаток, вкусили необычайной пищи.
Ибо тех притеснителей должен был постигнуть неотвратимый недостаток, а этим только нужно было показать, как мучились враги их.
И тогда, как постигла их ужасная ярость зверей и они были истребляемы угрызениями коварных змиев, гнев Твой не продолжился до конца.
Но они были смущены на краткое время для вразумления, получив знамение спасения на воспоминание о заповеди закона Твоего,
ибо обращавшийся исцелялся не тем, на что взирал, но Тобою, Спасителем всех.
И этим Ты показал врагам нашим, что Ты – избавляющий от всякого зла:
ибо их убивали уязвления саранчи и мух, и не нашлось врачевства для души их, потому что они достойны были мучения от сих.
А сынов Твоих не одолели и зубы ядовитых змиев, ибо милость Твоя пришла на помощь и исцелила их.
Хотя они и были уязвляемы в напоминание им слов Твоих, но скоро были и исцеляемы, дабы, впав в глубокое забвение оных, не лишились Твоего благодеяния.
Не трава и не пластырь врачевали их, но Твое, Господи, всеисцеляющее слово.
Ты имеешь власть жизни и смерти и низводишь до врат ада и возводишь.
Человек по злобе своей убивает, но не может возвратить исшедшего духа и не может призвать взятой души.
А Твоей руки невозможно избежать,
ибо нечестивые, отрекшиеся познать Тебя, наказаны силою мышцы Твоей, быв преследуемы необыкновенными дождями, градами и неотвратимыми бурями и истребляемы огнем.
Но самое чудное было то, что огонь сильнее оказывал действие в воде, все погашающей, ибо самый мир есть поборник за праведных.
Иногда пламя укрощалось, чтобы не сжечь животных, посланных на нечестивых, и чтобы они, видя это, познали, что преследуются судом Божиим.
А иногда и среди воды жгло сильнее огня, дабы истребить произведения земли неправедной.
Вместо того народ Твой Ты питал пищею ангельскою и послал им, нетрудящимся, с неба готовый хлеб, имевший всякую приятность по вкусу каждого.
Ибо свойство пищи Твоей показывало Твою любовь к детям и в удовлетворение желания вкушающего изменялось по вкусу каждого.
А снег и лед выдерживали огонь и не таяли, дабы они знали, что огонь, горящий в граде и блистающий в дождях, истреблял плоды врагов.
Но тот же огонь, дабы напитались праведные, терял свою силу.
Ибо тварь, служа Тебе, Творцу, устремляется к наказанию нечестивых и утихает для благодеяния верующим в Тебя.
Посему и тогда она, изменяясь во всё, повиновалась Твоей благодати, питающей всех, по желанию нуждающихся,
дабы сыны Твои, которых Ты, Господи, возлюбил, познали, что не роды плодов питают человека, но слово Твое сохраняет верующих в Тебя.
Ибо неповреждаемое огнем, будучи согреваемо слабым солнечным лучом, тотчас растаявало,
дабы известно было, что должно предупреждать солнце благодарением Тебе и обращаться к Тебе на восток света.
Ибо надежда неблагодарного растает, как зимний иней, и выльется, как негодная вода.
Греческий
διὰ τοῦτο δι᾿ ὁμοίων ἐκολάσθησαν ἀξίως καὶ διὰ πλήθους κνωδάλων ἐβασανίσθησαν
ἀνθ᾿ ἧς κολάσεως εὐεργετήσας τὸν λαόν σου εἰς ἐπιθυμίαν ὀρέξεως ξένην γεῦσιν τροφὴν ἡτοίμασας ὀρτυγομήτραν
ἵνα ἐκεῖνοι μὲν ἐπιθυμοῦντες τροφὴν διὰ τὴν εἰδέχθειαν τῶν ἐπαπεσταλμένων καὶ τὴν ἀναγκαίαν ὄρεξιν ἀποστρέφωνται αὐτοὶ δὲ ἐπ᾿ ὀλίγον ἐνδεεῖς γενόμενοι καὶ ξένης μετάσχωσι γεύσεως
ἔδει γὰρ ἐκείνοις μὲν ἀπαραίτητον ἔνδειαν ἐπελθεῖν τυραννοῦσιν τούτοις δὲ μόνον δειχθῆναι πῶς οἱ ἐχθροὶ αὐτῶν ἐβασανίζοντο
καὶ γὰρ ὅτε αὐτοῖς δεινὸς ἐπῆλθεν θηρίων θυμὸς δήγμασίν τε σκολιῶν διεφθείροντο ὄφεων οὐ μέχρι τέλους ἔμεινεν ἡ ὀργή σου
εἰς νουθεσίαν δὲ πρὸς ὀλίγον ἐταράχθησαν σύμβολον ἔχοντες σωτηρίας εἰς ἀνάμνησιν ἐντολῆς νόμου σου
ὁ γὰρ ἐπιστραφεὶς οὐ διὰ τὸ θεωρούμενον ἐσῴζετο ἀλλὰ διὰ σὲ τὸν πάντων σωτῆρα
καὶ ἐν τούτῳ δὲ ἔπεισας τοὺς ἐχθροὺς ἡμῶν ὅτι σὺ εἶ ὁ ῥυόμενος ἐκ παντὸς κακοῦ
οὓς μὲν γὰρ ἀκρίδων καὶ μυιῶν ἀπέκτεινεν δήγματα καὶ οὐχ εὑρέθη ἴαμα τῇ ψυχῇ αὐτῶν ὅτι ἄξιοι ἦσαν ὑπὸ τοιούτων κολασθῆναι
τοὺς δὲ υἱούς σου οὐδὲ ἰοβόλων δρακόντων ἐνίκησαν ὀδόντες τὸ ἔλεος γάρ σου ἀντιπαρῆλθεν καὶ ἰάσατο αὐτούς
εἰς γὰρ ὑπόμνησιν τῶν λογίων σου ἐνεκεντρίζοντο καὶ ὀξέως διεσῴζοντο ἵνα μὴ εἰς βαθεῖαν ἐμπεσόντες λήθην ἀπερίσπαστοι γένωνται τῆς σῆς εὐεργεσίας
καὶ γὰρ οὔτε βοτάνη οὔτε μάλαγμα ἐθεράπευσεν αὐτούς ἀλλὰ ὁ σός κύριε λόγος ὁ πάντας ἰώμενος
σὺ γὰρ ζωῆς καὶ θανάτου ἐξουσίαν ἔχεις καὶ κατάγεις εἰς πύλας ᾅδου καὶ ἀνάγεις
ἄνθρωπος δὲ ἀποκτέννει μὲν τῇ κακίᾳ αὐτοῦ ἐξελθὸν δὲ πνεῦμα οὐκ ἀναστρέφει οὐδὲ ἀναλύει ψυχὴν παραλημφθεῖσαν
τὴν δὲ σὴν χεῖρα φυγεῖν ἀδύνατόν ἐστιν
ἀρνούμενοι γάρ σε εἰδέναι ἀσεβεῖς ἐν ἰσχύι βραχίονός σου ἐμαστιγώθησαν ξένοις ὑετοῖς καὶ χαλάζαις καὶ ὄμβροις διωκόμενοι ἀπαραιτήτοις καὶ πυρὶ καταναλισκόμενοι
τὸ γὰρ παραδοξότατον ἐν τῷ πάντα σβεννύντι ὕδατι πλεῖον ἐνήργει τὸ πῦρ ὑπέρμαχος γὰρ ὁ κόσμος ἐστὶν δικαίων
ποτὲ μὲν γὰρ ἡμεροῦτο φλόξ ἵνα μὴ καταφλέξῃ τὰ ἐπ᾿ ἀσεβεῖς ἀπεσταλμένα ζῷα ἀλλ᾿ αὐτοὶ βλέποντες εἰδῶσιν ὅτι θεοῦ κρίσει ἐλαύνονται
ποτὲ δὲ καὶ μεταξὺ ὕδατος ὑπὲρ τὴν πυρὸς δύναμιν φλέγει ἵνα ἀδίκου γῆς γενήματα διαφθείρῃ
ἀνθ᾿ ὧν ἀγγέλων τροφὴν ἐψώμισας τὸν λαόν σου καὶ ἕτοιμον ἄρτον ἀπ᾿ οὐρανοῦ παρέσχες αὐτοῖς ἀκοπιάτως πᾶσαν ἡδονὴν ἰσχύοντα καὶ πρὸς πᾶσαν ἁρμόνιον γεῦσιν
ἡ μὲν γὰρ ὑπόστασίς σου τὴν σὴν πρὸς τέκνα ἐνεφάνιζεν γλυκύτητα τῇ δὲ τοῦ προσφερομένου ἐπιθυμίᾳ ὑπηρετῶν πρὸς ὅ τις ἐβούλετο μετεκιρνᾶτο
χιὼν δὲ καὶ κρύσταλλος ὑπέμεινε πῦρ καὶ οὐκ ἐτήκετο ἵνα γνῶσιν ὅτι τοὺς τῶν ἐχθρῶν καρποὺς κατέφθειρε πῦρ φλεγόμενον ἐν τῇ χαλάζῃ καὶ ἐν τοῖς ὑετοῖς διαστράπτον
τοῦτο πάλιν δ᾿ ἵνα τραφῶσιν δίκαιοι καὶ τῆς ἰδίας ἐπιλέλησται δυνάμεως
ἡ γὰρ κτίσις σοὶ τῷ ποιήσαντι ὑπηρετοῦσα ἐπιτείνεται εἰς κόλασιν κατὰ τῶν ἀδίκων καὶ ἀνίεται εἰς εὐεργεσίαν ὑπὲρ τῶν ἐπὶ σοὶ πεποιθότων
διὰ τοῦτο καὶ τότε εἰς πάντα μεταλλευομένη τῇ παντοτρόφῳ σου δωρεᾷ ὑπηρέτει πρὸς τὴν τῶν δεομένων θέλησιν
ἵνα μάθωσιν οἱ υἱοί σου οὓς ἠγάπησας κύριε ὅτι οὐχ αἱ γενέσεις τῶν καρπῶν τρέφουσιν ἄνθρωπον ἀλλὰ τὸ ῥῆμά σου τοὺς σοὶ πιστεύοντας διατηρεῖ
τὸ γὰρ ὑπὸ πυρὸς μὴ φθειρόμενον ἁπλῶς ὑπὸ βραχείας ἀκτῖνος ἡλίου θερμαινόμενον ἐτήκετο
ὅπως γνωστὸν ᾖ ὅτι δεῖ φθάνειν τὸν ἥλιον ἐπ᾿ εὐχαριστίαν σου καὶ πρὸς ἀνατολὴν φωτὸς ἐντυγχάνειν σοι
ἀχαρίστου γὰρ ἐλπὶς ὡς χειμέριος πάχνη τακήσεται καὶ ῥυήσεται ὡς ὕδωρ ἄχρηστον
Латинский
Propter haec per his similia castigati sunt digne et per multitudinem bestiarum tormenta passi sunt.
Pro qua castigatione bene disponens populum tuum ad concupiscentiam delectamenti sui, novum saporem, escam parasti eis ortygometram:
ut illi quidem concupiscentes escam propter foeditatem eorum animalium, quae missa sunt, etiam a necessaria concupiscentia averterentur; hi autem in brevi inopes facti etiam novam gustarent escam.
Oportebat enim illis quidem sine excusatione supervenire interitum exercentibus tyrannidem, his autem tantum ostendere quemadmodum inimici eorum exterminabantur.
Etenim, cum illis supervenit saeva bestiarum ira, morsibus perversorum colubrorum exterminabantur; sed non in perpetuum ira tua permansit,
sed ad correptionem in brevi turbati sunt, signum habentes salutis ad commemorationem mandati legis tuae.
Qui enim conversus est, non per hoc, quod videbat, sanabatur, sed per te omnium salvatorem.
In hoc autem ostendisti inimicis nostris quia tu es, qui liberas ab omni malo.
Illos enim locustarum et muscarum occiderunt morsus, et non est inventa sanitas animae illorum, quia digni erant ab huiusmodi exterminari;
filios autem tuos nec draconum venenatorum vicerunt dentes: misericordia enim tua adveniens sanabat illos.
In memoriam enim sermonum tuorum pungebantur et velociter salvabantur, ne in altam incidentes oblivionem non possent distrahi a tua beneficientia.
Etenim neque herba neque malagma sanavit eos, sed tuus, Domine, sermo, qui sanat omnia.
Tu enim vitae et mortis habes potestatem, et deducis ad portas mortis et reducis.
Homo autem occidit quidem per malitiam suam et spiritum, qui exierit, restituere non potest, nec liberare animam, quae recepta est.
Sed tuam manum effugere impossibile est:
negantes enim te nosse impii per fortitudinem brachii tui flagellati sunt, novis pluviis et grandinibus et imbribus persecutionem passi et per ignem consumpti.
Quod enim valde mirabile erat, in aqua, quae omnia exstinguit, plus ignis valebat; vindex est enim orbis iustorum.
Quodam enim tempore mansuetabatur flamma, ne combureret, quae ad impios missa erant, animalia, sed ut ipsi videntes scirent quoniam Dei iudicio patiuntur persecutionem.
Quodam autem tempore et in medio aquarum supra virtutem ignis exardescit, ut iniquae terrae genimina exterminet.
Pro quibus angelorum esca nutrivisti populum tuum et paratum panem de caelo praestitisti illis sine labore, omne delectamentum in se habentem et ad omnem gustum aptum.
Substantia enim tua dulcedinem tuam in filios ostendebat; et deserviens sumentis voluntati, ad quod quisque volebat, convertebatur.
Nix autem et glacies sustinebant ignem et non tabescebant, ut scirent quoniam fructus inimicorum exterminabat ignis ardens in grandine et in pluviis coruscans;
hic autem iterum, ut nutrirentur iusti, etiam suae virtutis oblitus est.
Creatura enim tibi Factori deserviens invalescit in tormentum adversus iniustos et lenior fit ad benefaciendum pro his, qui in te confidunt.
Propter hoc, et tunc in omnia transfigurata, omnium nutrici gratiae tuae deserviebat ad voluntatem eorum, qui a te desiderabant,
ut discerent filii tui, quos dilexisti, Domine, quoniam non nativitates fructuum pascunt homines, sed sermo tuus credentes in te conservat.
Quod enim ab igne non poterat exterminari, statim ab exiguo radio solis calefactum tabescebat,
ut notum esset quoniam oportet praevenire solem ad benedictionem tuam et ad ortum lucis te adorare.
Ingrati enim spes tamquam hibernalis glacies tabescet et disperiet tamquam aqua supervacua.