Берегитесь же, чтобы и вам не сделаться подобными иноплеменникам, и чтобы страх пред ними не овладел и вами. Видя толпу спереди и сзади их поклоняющеюся перед ними, скажите в уме: «Тебе должно поклоняться, Владыко!»

Ибо Ангел Мой с вами, и он защитник душ ваших.

Язык их выстроган художником, и сами они оправлены в золото и серебро; но они ложные, и не могут говорить.

И как бы для девицы, любящей украшение, берут они золото, и приготовляют венцы на головы богов своих.

Бывает также, что жрецы похищают у богов своих золото и серебро и употребляют его на себя самих;

уделяют из того и блудницам под их кровом; украшают богов золотых и серебряных и деревянных одеждами, как людей.

Но они не спасаются от ржавчины и моли, хотя облечены в пурпуровую одежду.

Обтирают лице их от пыли в капище, которой на них очень много.

Имеет и скипетр, как человек – судья страны, но он не может умертвить виновного пред ним.

Имеет меч в правой руке и секиру, а себя самого от войска и разбойников не защитит: отсюда познается, что они не боги; итак, не бойтесь их.

Ибо, как разбитый сосуд делается бесполезным для человека, так и боги их.

После того, как они поставлены в капищах, глаза их полны пыли от ног входящих.

И как у нанесшего оскорбление царю заграждаются входы в жилье, когда он отводится на смерть, так капища их охраняют жрецы их дверями и замками и засовами, чтобы они не были ограблены разбойниками;

зажигают для них светильники, и больше, нежели для себя самих, а они ни одного из них не могут видеть.

Они как бревно в доме; сердца их, говорят, точат черви земляные, и съедают их самих и одежду их, – а они не чувствуют.

Лица их черны от курения в капищах.

На тело их и на головы их налетают летучие мыши и ласточки и другие птицы, лазают также по ним и кошки.

Из этого уразумеете, что это не боги; итак, не бойтесь их.

Если кто не очистит от ржавчины золота, которым они обложены для красы, то они не будут блестеть; и когда выливали их, они не чувствовали.

За большую цену они куплены, а духа нет в них.

Безногие, они носятся на плечах, показывая чрез то свою ничтожность людям; посрамляются же и служащие им;

потому что, в случае падения их на землю, сами собою они не могут встать; также, если бы кто поставил их прямо, не могут сами собою двигаться и, если бы кто наклонил их, не могут выпрямиться; но как перед мертвыми полагают перед ними дары.

Жертвы их жрецы продают и злоупотребляют ими; равно и жены их часть из них солят, и ничего не уделяют ни нищему, ни больному.

К жертвам их прикасаются женщины нечистые и родильницы. Итак, познав из сего, что они не боги, не бойтесь их.

Как же назвать их богами? женщины приносят жертвы этим серебряным и золотым и деревянным богам.

И в капищах их сидят жрецы в разодранных одеждах, с обритыми головами и бородами и с непокрытыми головами:

ревут они с воплем пред своими богами, как иные на поминках по умершим.

Некоторые из одежд их жрецы берут себе и одевают ими своих жен и детей.

Если испытывают от кого-либо злое или доброе, не могут воздать; не могут поставить царя, ни низложить его.

Равно ни богатства, ни даже мелкой медной монеты они не могут дать. Если кто, обещав им обет, не исполнил бы его, не взыщут.

От смерти человека не избавят, ни слабейшего у сильного не отнимут;

человеку слепому не возвратят зрения; человеку в нужде не помогут;

вдове не окажут сострадания, и сироте не сделают добра.

Камням из гор подобны эти боги деревянные и оправленные в золото и серебро, – и служащие им посрамятся.

Как же можно подумать или сказать, что они боги?

К тому же сами Халдеи обращаются с ними непочтительно: они, когда увидят немого, не могущего говорить, приносят его к Ваалу и требуют, чтобы он говорил, как будто он может чувствовать.

И не могут они, заметив это, оставить их, потому что не имеют смысла.

Женщины, обвязавшись тростниковым поясом, сидят на улицах, сожигая курение из оливковых зерен.

И когда какая-либо из них, увлеченная проходящим, переспит с ним, – попрекает своей подруге, что та не удостоена того же, как она, и что перевязь ее не разорвана.

Все, совершающееся у них, ложно. Посему как можно думать или говорить, что они боги?

Устроены они художниками и плавильщиками золота; не чем иным они не делаются, как тем, чем желали их сделать художники.

И те, которые приготовляют их, не бывают долговечны;

как же сделанные ими могут быть богами? Они оставили по себе ложь и срам своим потомкам.

Когда постигают их война и бедствия, жрецы совещаются между собою, где бы им скрыться с ними.

Как же не понять, что те не боги, которые самих себя не спасают ни от войн, ни от бедствий?

Так как они деревянные и оправленные в золото и серебро, то можно познать, что они ложь; всем народам и царям сделается ясным, что это не боги, а дела рук человеческих, и в них нет никакого действия божественного.

Кому же после сего не понятно, что они не боги?

Царя стране они не поставят, дождя людям не дадут;

суда не рассудят, обидимого не защитят, будучи бессильны,

как воро́ны, находящиеся между небом и землею. Ибо и в том случае, когда подверглось бы пожару капище богов деревянных или оправленных в золото и серебро, жрецы их убегут и спасутся, – а они сами, как бревна в средине, сгорят.

Ни царю, ни врагам они не могут противостать. Как же можно принять или подумать, что они боги?

Ни от воров, ни от грабителей не могут охранить самих себя эти боги, деревянные и оправленные в серебро и золото:

превосходя их силою, они снимают золото и серебро и одежды, которые на них, и уходят с добычею, а эти себе самим не в силах помочь.

Поэтому лучше царь, выказывающий мужество, или полезный в доме сосуд, который употребляет хозяин, нежели ложные боги; или лучше дверь в доме, охраняющая в нем имущество, нежели ложные боги; или лучше деревянный столп в царском дворце, нежели ложные боги.

Солнце и луна и звезды, будучи светлы и посылаемы ради потребности, благопослушны.

Также и молния каждый раз, как является, ясно видима; также ветер во всякой стране веет.

И облака, когда повелит им Бог пройти над всею вселенною, исполняют повеление.

Тоже огонь, свыше ниспосылаемый для истребления гор и лесов, делает, что назначено; а эти не подобны им ни видом, ни силами.

Почему же можно подумать или сказать, что они боги, когда они несильны ни суда рассудить, ни добра делать людям?

Итак, зная, что они не боги, не бойтесь их.

Царей они ни проклянут, ни благословят;

знамений не покажут на небе и пред народами; не осветят, как солнце, и не осияют, как луна.

Звери лучше их: они, убегая под кров, могут помочь себе.

Итак, ни из чего не видно нам, что они боги; посему не бойтесь их.

Как пугало в огороде ничего не сбережет, так и их деревянные, оправленные в золото и серебро боги.

Равным образом их деревянные, оправленные в золото и серебро боги подобны терновому кусту в саду, на который садятся всякие птицы, также и трупу, брошенному во тьме.

Из пурпура и червленицы, которые истлевают на них, вы можете уразуметь, что они не боги; да и сами они будут наконец съедены и будут позором в стране.

Итак, лучше человек праведный, не имеющий идолов, ибо он – далеко от позора.

Грузинский

ღვთის წინაშე რომ ჩაიდინეთ, იმ ცოდვების გამო იქნებით წაყვანილი ტყვეებად ბაბილონში.

ბაბილონში რომ მიხვალთ, მრავალ წელიწადს, დიდხანს დაჰყოფთ იქ, მეშვიდე თაობამდე, ხოლო ამის შემდეგ გამოგიყვანთ იქიდან მშვიდობით.

ახლა კი, ბაბილონში იხილავთ ოქროს, ვერცხლისა და ხის ღმერთებს, რომლებსაც მხრებით დაატარებს ხალხი და რომლებიც შიშისზარს სცემენ წარმართებს.

ფრთხილად იყავით, თქვენც არ დაემსგავსოთ უცხოელებს და მათმა შიშმა არ შეგიპყროთ, როცა დაინახავთ მათ წინ და უკან მოთაყვანე ბრბოს.

არამედ თქვით გულში: შენი თაყვანისცემა გვმართებს, უფალო.

რადგან თქვენთან არის ჩემი ანგელოზი და ის იფარავს თქვენს სულებს.

მათი ენა ხომ ხელოსნის ხელითაა გამოთლილი, თავად კი ოქროთი და ვერცხლით არიან დაფერილი, მაგრამ ცრუნი არიან და ლაპარაკი არ შეუძლიათ.

თითქოს სამკაულის მოყვარული ქალწულები იყვნენ, ისე უმკობენ თავს ოქროსგან ნაკეთები გვირგვინებით თავიანთ ღმერთებს.

ზოგჯერ ასეც ხდება, რომ ქურუმები თავიანთ ღმერთებს ჩუმად ჰპარავენ ოქრო-ვერცხლს და საკუთარი საჭიროებისთვის იყენებენ, ან მეძავებს ახარჯავენ საროსკიპოებში.

ადამიანებივით ამკობენ სამოსელით ვერცხლის, ოქროსა და ხის ღმერთებს, რომელთაც ჟანგისა და ჩრჩილისგანაც კი ვერ დაუცავთ თავი.

ძოწეულის მოსასხამი მოსავთ, პირისახიდან მოწმენდილი აქვთ მტვერი, რომელიც უხვად ედებათ საკერპოებში;

ხელთ კვერთხი უპყრია ქვეყნის მსაჯულივით, მაგრამ თავისი შეურაცხმყოფელის მოსპობა კი არ შეუძლია;

მარჯვენაში მახვილი უპყრია და ცული, მაგრამ ბრძოლისგან და ავაზაკებისგან თავის დაღწევა არ შეუძლია.

აქედან ჩანს, რომ არ არიან ისინი ღმერთები; ნუ გეშინიათ მათი.

რადგან, როგორც გატეხილი ჭურჭელია გამოუსადეგარი მისი პატრონისთვის, ასევე მათი ღმერთები, საკერპოებში რომ არიან დაყენებული.

თვალები მტვერით აქვთ ამოვსებული, შემომსვლელთა ფეხს რომ მოჰყვება;

და როგორც მეფის შეურაცხმყოფელს ჩაუკეტავენ კარებს ყოველი მხრიდან სიკვდილმისჯილივით, ასევე მათ საკერპოებს იცავენ ქურუმები კარებებით, ბოქლომებითა და ურდულებით, რომ ავაზაკებმა არ გაძარცვონ.

მათ უფრო მეტად უნთებენ ლამპრებს, ვიდრე თავიანთ თავს, თუმცა არცერთის დანახვა მათ არ ძალუძთ.

სახლის კოჭებივით არიან; ამბობენ, ამოღებულია მათი გულებიო, თავად მათ და მათ სამოსელს მიწის ჭიები ჭამენ, თავად კი ვერაფერს გრძნობენო.

მათი პირისახე საკერპოდან ადენილი კვამლით არის გამურული;

ტანზე და თავზე ღამურები, მერცხლები და სხვა ფრინველები ასხდებიან, ზოგჯერ კი კატებიც.

აქედან გაიგებ, რომ არ არიან ისინი ღმერთები; ნუ გეშინიათ მათი.

ხოლო ოქრო, რომლითაც ისინი სილამაზისთვის არიან დაფარულნი, არ ბრწყინავს, თუ ვინმემ ჟანგისგან არ გაწმიდა. როცა ასხამდნენ მათ, ვერაფერს გრძნობდნენ.

დიდ ფასად არიან ნაყიდნი, სული კი არ უდგათ.

ფეხები არა აქვთ და მხრებით დაატარებენ, საკუთრ უძლურებას ამჟღავნებენ კაცთა წინაშე. შერცხვენილი არიან ისინიც, ვინც მათ ემსახურება, რადგან ძირს თუ დაეცნენ, თავისით ვერ წამოდგებიან.

და თუ ვინმე წამოაყენებს, თავისით ვერ დაიძვრება ადგილიდან; თუ გადახრის ვინმე, თავისით ვეღარ გასწორდება; ძღვენსაც ისე მიართმევენ, როგორც მკვდრებს.

მათთვის შეწირულ მსხვერპლს ქურუმები ყიდიან და საკუთრად იყენებენ; მათი ცოლები ნაწილს ამარილებენ, არც ღარიბ-ღატაკთ ურიგებენ, არც საპყრებს. მათი მსხვერპლის მიკარებას მირეული და თვეში ჩამდგარი ქალებიც კი ბედავენ.

ამით გეცოდინებათ, რომ ღმერთები არ არიან ისინი, და არ შეგეშინდებათ მათი.

რადგან როგორ უნდა იწოდებოდნენ ისინი ღმერთებად, როცა ქალებიც კი სწირავენ მსხვერპლს ვერცხლის, ოქროსა და ხის ღმერთებს?

მათ საკერპოებთან ეტლებით მიდიან დახეული კვართებით შემოსილი ქურუმები, თმაწვერმოპარსულნი და თავშიშველნი;

მოთქვამენ და გოდებენ თავიანთი ღმერთების წინაშე, როგორც მკვდრის ქელეხში იციან.

მათი შესამოსელიდან ნაწილი ქურუმებს მიაქვთ შინ და ცოლ-შვილს მოსავენ.

ვერც ბოროტისმყოფელს მიუზღავენ სამაგიეროს და ვერც კეთილისმყოფელს; არც მეფის დაყენება ძალუძთ და არც მისი გადაყენება.

ასევე, არც სიმდიდრის მიცემა შეუძლიათ ვინმესთვის და არც სპილენძის ფულისა; თუ ვინმე აღთქმას მისცემს და არ შეუსრულებს, ვერ მოჰკითხავენ;

სიკვდილისგან ვერ იხსნიან ვაცს და ვერც სუსტს დაიცავენ მძლავრისგან;

ბრმას თვალისჩინს ვერ დაუბრუნებენ და გაჭირვებულ კაცს ვერ შეეწევიან;

ქვრივოხერს ვერ შეიწყალებენ და ობოლს კეთილს ვერ უყოფენ.

მთის ლოდებივით არიან ხისგან გაკეთებული, მოვერცხლილი და მოოქროვილი ღმერთები; მათი თაყვანისმცემელნი კი შერცხვებიან.

როგორ უნდა შეირაცხონ ან იწოდონ ისინი ღმერთებად?

თავად ქალდეველთაგან არიან ისინი შეურაცხყოფილნი: დაინახავენ ვინმე მუნჯს, ლაპარაკი რომ არ შეუძლია, და მიჰყავთ ბელთან და ევედრებიან, ხმა ამოადებინოს კაცს, თითქოს ბელს რამე ესმოდეს.

ამის შემხედვარენი მაინც არ ეშვებიან მათ, რადგან გაგება არა აქვთ.

გზებზე სხედან წელშემოსარტყლული ქალები და ფიჭვის საკმეველს აკმევენ;

როცა ერთ მათგანს გამვლელი კაცი წაიყვანს და დაწვება მასთან, იგი თავის მეზობელ ქალს დასცინებს, რომ მასავით პატივის ღირსი არ შეიქნა და რომ არ შეხსნილა მისი სარტყელი.

ყველაფერი, რაც მათთვის კეთდება, სიყალბეა. მაშ, რისთვის უნდა შეირაცხონ ან იწოდონ ისინი ღმერთებად?

დურგლებისა და ოქრომჭედლების ხელით არიან ნაკეთები; სხვა რა უნდა იყვნენ, გარდა იმისა, რასაც მათი ოსტატები ისურვებენ.

თვით მათი შემქმნელნიც ვერ იქნებიან დღეგრძელნი და მათი ხელიდან გამოსულები როგორღა უნდა იყვნენ ღმერთები?

მხიალოდ სიცრუე და სირცხვილი დაუტოვეს თავიანთ შთამომავლობას.

როდესაც ომი ან უბედურება დაატყდებათ თავს, ქურუმები ერთმანეთში ბჭობენ, სად გაიხიზნონ კერპებთან ერთად.

მაშ, რატომ ვერ ხვდებიან, რომ არ არიან ღმერთები ისინი, ვისაც საკუთარი თავი ომისა და უბედურებისაგან ვერ დაუხსნიათ.

რაკი ხისგან არიან გაკეთებული და ოქროთი და ვერცხლით დაფერილი, ამაზე მიხვდებით, რომ ცრუნი არიან ისინი. ყველა ხალხისთვის და მეფისთვის ცხადი უნდა იყოს, რომ ისინი ღმერთები კი არ არიან, რამედ კაცის ხელით ნაკეთებნი, რომ ღვთის ხელი არ ურევია მათ შექმნაში.

მაშ, ვიღასთვის უნდა იყოს გაუგებარი, რომ ღმერთები არ არიან ისინი?

მეფეს ისინი ვერ დასვამენ ქვეყანაში და ვერც წვიმას მოუყვანენ ადამიანებს.

ვერც სამართალს გააჩენენ და ვერც დაჩაგრულს დაიცავენ, რადგან თავად უმწეონი არიან; ისინი ყორნებივით არიან ცასა და მიწას შორის.

როცა ხისგან ნაკეთები, მოოქროვილი და მოვერცხლილი ღმერთების სახლს ცეცხლი გაუჩნდება, ქურუმები თავის გადასარჩენად გარბიან, ღმერთები კი სახლის კოჭებივით შუაზე იწვებიან.

ვერც მეფეს და ვერც მომხდურ მტერს ვერ აღუდგვბიან წინ.

მაშ, როგორღა უნდა შეირაცხონ ან იწოდონ ისინი ღმერთებად?

ვერც ქურდებისგან და ავაზაკებისგან ვერ დაიცავენ თავს ხისგან ნაკეთები, მოოქროვილი და მოვერცხლილი ღმერთები, რადგან მომხდურნი მათ აღემატებიან ძალით; სტაცებენ ოქრო-ვერცხლს და შესამოსელს, რითაც არიან შემოსილნი, და მიდიან ნადავლით, ამათ კი თავის შველა არ შეუძლიათ.

ამგვარად, უმჯობესია მამაცი მეფე ან საოჯახო რამ ჭურჭელი, რომელსაც სარგებლობა მოაქვს პატრონისთვის, ვიდრე ეს ცრუ ღმერთები; ანდა სახლის კარი, რომელიც ქონებას იცავს, ვიდრე ეს ცრუ ღმერთები; ან ხის სვეტები მეფის სასახლეში, ვიდრე ეს ცრუ ღმერთები.

მზე და მთვარე და ვარსკვლავები, რომლებიც ანათებენ და სარგებლობისთვის არიან დადგენილნი, მორჩილები არიან;

ასევე - ელვაც, როცა ელავს, ყველაფერს ანათებს; და ქარიც ქრის ყველა მხარეში;

ასევე ღრუბლებიც, როცა ღვთისგან აქვთ ნაბრძანები, მთელს დედამიწას გადაუარონ, ასრულებენ ამ ბრძანებას; ასევე მთებისა და ტყეების მოსასპობად ცით მოვლენილი ცეცხლიც ასრულებს ნაბრძანებს.

ესენი კი არც სახით და არც ძალით არ ჰგვანან მათ.

ამიტომაც არ უნდა შეირაცხონ და არც უნდა იწოდებოდნენ ისინი ღმერთებად, რადგან არ ძალუძთ არც სამართლის გაჩენა და არც კაცთათვის სიკეთის ქმნა.

როცა გეცოდინებათ, რომ ღმერთები არ არიან ისინი, არ შეგეშინდებათ მათი.

მეფეებს ვერც შეაჩვენებენ და ვერც დალოცავენ,

ნიშნებს ვერ აჩვენებენ ცაზე და ხალხში, ვერც მზესავით იბრწყინებენ და ვერც მთვარესავით გაანათებენ.

ცხოველები სჯობიან მათ, რადგან ისინი თავიანთ ბუნაგს მაინც მიაშურებენ და თავს უშველიან.

არაფრით არ ჩანს, რომ ისინი ღმერთები იყვნენ; ამიტომ ნუ გეშინიათ მათი.

რადგან როგორც საფრთხობელა ვერ იცავს ბოსტანში ვერაფერს, ასევე არიან მათი ღმერთები, ხისგან ნაკეთები, მოოქროვილი და მოვერცხლილი.

კიდევ გვანან ეკლის ბუჩქს ბაღში, რომელსაც ყველა ჩიტი აჯდება ზედ, ან გვამს, ბნელში დაგდებულს, მათი ხის ღმერთები, მოოქროვილი და მოვერცხლილი.

მათი ძოწეულის და სელის სამოსელზე, რომელიც ლპება მათ ტანზე, მიხვდებით, რომ ღმერთები არ არიან ისინი, რომ თავადაც საბოლოოდ დაილევიან და სირცხვილად დარჩებიან ქვეყანაზე.

ამიტომაც უმჯობესია მართალი კაცი, ვისაც კერპი არ ჰყავს, რადგან შორს იქნება იგი სირცხვილისგან.

Испанский Reina-Valera 1995

Языки

В этом переводе выбранная книга отсутствует